Theo dữ liệu từ văn phòng công tố, gần 95.000 vụ án hình sự đã được mở từ năm 2022 đối với những binh sĩ "vắng mặt không phép" (AWOL) và tội nghiêm trọng hơn là đào ngũ trong khi chiến đấu.

Số lượng các vụ việc này gia tăng mạnh theo từng năm trong suốt cuộc chiến, với gần 2/3 tổng số xảy ra trong năm 2024. Sự sụt giảm lực lượng, với hàng chục nghìn binh sĩ thiệt mạng hoặc bị thương, đang tạo ra áp lực lớn mà Ukraine khó có thể chịu đựng.

Hiện tại, một số đơn vị quân đội đang cố gắng bổ sung quân số bằng cách tiếp nhận những binh sĩ từng đào ngũ. Lữ đoàn số 47 của Ukraine, một trong những đơn vị tinh nhuệ, đã đăng thông báo trên mạng xã hội vào tháng trước, mời gọi những người lính đã bỏ trốn quay lại phục vụ.

Bài đăng nhấn mạnh mục tiêu tạo cơ hội cho những binh sĩ bỏ trốn này. Lữ đoàn cho biết chỉ trong hai ngày đầu, hơn một trăm đơn đăng ký đã được nhận. Trưởng phòng tuyển quân của Lữ đoàn 47, Viacheslav Smirnov, cho biết họ đã nhận được lượng đơn đăng ký lớn đến mức "không thể xử lý kịp".

Hai đơn vị quân đội cho biết họ chỉ tiếp nhận những người lính đào ngũ khỏi các căn cứ, không phải từ chiến trường. Việc đào ngũ khỏi căn cứ được xem là tội nhẹ hơn trong quân đội Ukraine. Một dự luật mới được ký thành luật đã phi hình sự hóa hành vi vắng mặt lần đầu, cho phép các binh sĩ trở lại phục vụ.

Theo Đại tá Oleksandr Hrynchuk, Phó Tư lệnh cảnh sát quân sự Ukraine, 6.000 quân nhân đào ngũ đã trở lại phục vụ trong tháng qua, bao gồm 3.000 người trong vòng 72 giờ kể từ khi luật được ký.

Mykhailo Perets, một sĩ quan của tiểu đoàn K-2 thuộc Lữ đoàn 54 của Ukraine, cho biết tiểu đoàn của ông đã tuyển hơn 30 binh sĩ đào ngũ từ các đơn vị khác. Lý do bỏ trốn của những người này rất đa dạng: một số gặp khó khăn trong việc thích ứng từ cuộc sống dân sự, trong khi những người khác phục vụ lâu dài trong các đơn vị không quân nhưng phải ra mặt trận do thiếu bộ binh.

Gil Barndollar, chuyên gia nghiên cứu tại Defense Priorities (Mỹ), cho rằng sự gia tăng tình trạng vắng mặt không phép là do kiệt sức. Các binh sĩ Ukraine trước đây đã chia sẻ rằng việc thiếu người thay thế cho những đồng đội đã hy sinh tạo ra áp lực không thể chịu đựng được, khiến họ kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần.

Barndollar cũng nhấn mạnh rằng quân đội Ukraine chủ yếu bao gồm những người đàn ông trung niên, thường có sức khỏe kém, điều này khiến họ dễ kiệt sức và gặp vấn đề tâm lý nhanh hơn so với những người trẻ tuổi.

Trả lời về vấn đề nhân lực, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy cho biết Ukraine thiếu vũ khí chứ không thiếu người, đồng thời phản đối việc giảm độ tuổi nhập ngũ từ 25 xuống 18 theo yêu cầu của Mỹ.

Trong một cuộc phỏng vấn với Sky News, ông Zelenskyy cho biết các đồng minh của Kiev chỉ có thể cung cấp thiết bị cho 1/4 trong số 10 lữ đoàn mới mà Ukraine thành lập trong năm qua.

Hoài Phương (theo Reuters)