Bất chấp những lo ngại về tác dụng phụ có thể xảy ra khi vắc xin COVIID-19 được triển khai trên khắp thế giới, bằng chứng từ chương trình tiêm chủng tiên tiến của Vương quốc Anh cho thấy những người nhận vắc xin hàng đầu ít phải lo sợ.

Cơ quan Quản lý Thuốc và Sản phẩm Chăm sóc Sức khỏe Vương quốc Anh (MHRA) điều hành một chương trình giám sát mang tên Thẻ vàng, cho phép các chuyên gia y tế và thành viên của công chúng báo cáo các sự kiện bất lợi đáng ngờ sau khi tiêm chủng. Đến ngày 14 tháng 2, Vương quốc Anh đã tiêm 8,3 triệu liều vắc xin BioNTech / Pfizer đầu tiên, kết quả là 26.823 thẻ được ghi nhận và 6,9 triệu liều đầu tiên của vắc xin Oxford / AstraZeneca tạo ra 31.427 thẻ.

Đối với cả hai loại vắc xin, 'phần lớn' các tác dụng ngoại ý được cảm nhận ngay sau khi tiêm và không liên quan đến 'bệnh nghiêm trọng hơn hoặc kéo dài', MHRA cho biết. Những tác dụng phụ đó bao gồm đau cánh tay và các triệu chứng tổng quát như bệnh “giống cúm”, đau đầu, ớn lạnh, mệt mỏi, buồn nôn, sốt, chóng mặt, yếu, đau cơ và tim đập nhanh. Các phản ứng dị ứng nghiêm trọng - được gọi là phản vệ - đã được báo cáo 168 lần đối với vắc-xin Pfizer và 105 lần đối với sản phẩm AstraZeneca.

Nhìn chung, dữ liệu cho thấy tỷ lệ phản ứng có hại đối với vắc xin của AstraZeneca cao hơn một chút, khoảng 0,45%, so với thuốc tiêm mRNA của Pfizer, khoảng 0,3%. Nhưng Tiến sĩ June Raine, giám đốc điều hành MHRA, cảnh báo không đưa ra kết luận từ các báo cáo Thẻ vàng về mức độ an toàn tương đối của các mũi tiêm.

“Có một loạt các yếu tố có thể dẫn đến việc gia tăng báo cáo về loại vắc xin này so với loại vắc xin khác - ví dụ như các yếu tố nhân khẩu học xã hội của những người nhận vắc xin hoặc liệu họ có được thông tin hoặc chuyên gia y tế khuyến khích thực hiện báo cáo hay không", bà nói. Hai loại vắc xin đã được sử dụng ở các cơ sở khác nhau và phân bố độ tuổi của những người được tiêm cũng khác nhau. Trong bốn tuần đầu tiên của chương trình tiêm chủng tại Vương quốc Anh, khi nhóm tuổi lớn nhất được nhắm mục tiêu, chỉ có vắc xin Pfizer.

Nhìn chung, những người trẻ tuổi có xu hướng phải chịu nhiều tác dụng phụ khi tiêm chủng hơn người cao tuổi vì hệ miễn dịch của họ phản ứng mạnh hơn với vắc xin. Brendan Wren, giáo sư tiêm chủng tại Trường Vệ sinh & Y học Nhiệt đới London, cho biết ông sẽ không nghĩ rằng vắc-xin AstraZeneca gây ra nhiều tác dụng phụ hơn so với vắc xin Pfizer trên cùng một quần thể. Ông nói: “Tôi không thể nghĩ ra bất kỳ lý do khoa học nào để cho rằng việc sử dụng vector adenovirus có nhiều khả năng gây ra phản ứng bất lợi hơn mRNA trong một hạt nano lipid, nhưng các hạt lipid đôi khi có thể gây ra các biến chứng dị ứng".

Giáo sư Beate Kampmann, giám đốc Trung tâm vắc xin tại Trường Vệ sinh & Y học Nhiệt đới London, cho biết: “Nhìn chung hai loại vắc xin này hoạt động giống nhau và thật tuyệt khi thấy tất cả các thông tin này được công bố rộng rãi”.

Một mô hình được báo cáo trong đợt triển khai tiêm chủng của Vương quốc Anh là cảm giác lạnh đột ngột bắt đầu trong vòng một ngày sau khi tiêm, sau đó là sốt, thường ra mồ hôi, đau đầu, buồn nôn và đau cơ. Những tác dụng này thường kéo dài trong một hoặc hai ngày, giống như bệnh giống cúm được báo cáo trong quá trình thử nghiệm lâm sàng của vắc xin.

Không có trường hợp tử vong nào được cho là trực tiếp do tiêm chủng Covid-19 ở Anh hoặc các nơi khác, mặc dù việc chứng minh mối liên hệ như vậy sẽ vô cùng khó khăn. Theo MHRA, số liệu thống kê về tỷ lệ tử vong cho thấy vài nghìn người có thể sẽ chết vì các nguyên nhân khác trong vòng một tuần sau khi hàng triệu cú tiêm được thực hiện cho đến nay.

MHRA đã nhận được khoảng 400 báo cáo về trường hợp tử vong ngay sau khi tiêm chủng, chia đều giữa hai loại vắc xin. Họ nói: “Việc xem xét các báo cáo riêng lẻ và các mẫu báo cáo không cho thấy vắc-xin đóng một vai trò nào đó trong trường hợp tử vong.