Ngày 16/9, WB đã có báo cáo kinh tế vĩ mô Việt Nam trong tháng 8/2022 và dự báo triển vọng tăng trưởng kinh tế những tháng còn lại của năm.

FDI đang giảm

Theo WB, hầu hết các chỉ số kinh tế của Việt Nam đều ghi nhận sự tăng trưởng trong tháng 8/2022. Đơn cử, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 8 tăng 15,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

WB lý giải: Sở dĩ, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng cao như vậy, chủ yếu nhờ hiệu ứng xuất phát điểm thấp do sản xuất công nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong đợt cách ly y tế liên quan đến COVID-19 vào năm ngoái. 

Tương tự, chỉ số xuất nhập khẩu cũng tăng lần lượt là 22,6% và 13,3% so với năm ngoái. Cá biệt, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may và giày da ghi nhận tốc độ tăng trưởng 77,6%.

Doanh số bán lẻ trong tháng 8 cũng tăng 50,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù tiêu dùng tư nhân trong nước phục hồi mạnh mẽ, nhưng số liệu hàng tháng cho thấy tăng trưởng doanh số bán lẻ đang chậm lại.

Mặt khác, số lượt khách quốc tế tiếp tục phục hồi trong tháng 8, đạt 486.400 lượt khách quốc tế. Con số này có tăng nhưng chỉ bằng một phần ba so với mức trước đại dịch. 

Doanh số dịch vụ tiêu dùng tăng gấp ba so với mức cùng kỳ năm trước, và tăng 3,5% so với mức trước đại dịch. Doanh số dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng gần 185,3%, đóng góp khoảng 50% cho tăng trưởng về doanh số dịch vụ tiêu dùng.

Dịch vụ lữ hành cũng khởi phát, đạt gần mức trước đại dịch. Doanh số hàng hóa vẫn đảm bảo tăng trưởng tốt ở mức 31,9% so với năm ngoái.

Trong khi đó, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) lại đang có xu hướng giảm. Cụ thể, trong tháng 8, FDI đăng ký đạt 1,2 tỷ USD, bằng một nửa so với năm ngoái. Nếu tính chung 8 tháng đầu năm 2022, số đăng ký vốn FDI giảm 12,3% so với cùng kỳ năm trước, do các nhà đầu tư thận trọng với những bất định trên toàn cầu. 

Dù vậy, WB nhận định: Tuy FDI đăng ký có giảm, song số giải ngân FDI tiếp tục được cải thiện, góp phần cho xu hướng tăng liên tục trong 11 tháng. 

Về tăng trưởng tín dụng, WB cho rằng chỉ số này vẫn ở mức cao, hiện ở mức 16,2% so với năm ngoái. Trong khi lãi suất qua đêm liên ngân hàng (cuối kỳ) tăng từ 0,71% trong tháng 6 lên 4,19% trong tháng 7 và 4,42% trong tháng 8.

Điều này phần nào có nguyên nhân do bất cân đối giữa lượng tiền gửi trong nước thấp hơn khi lãi suất tiền gửi được duy trì ở mức thấp trong khi nhu cầu tín dụng trong nước tăng cao, khiến cho các ngân hàng phải cạnh tranh huy động vốn trên thị trường liên ngân hàng. 

Ngoài ra, do Ngân hàng Nhà nước bán ngoại tệ dự trữ trong vài tháng qua để bình ổn tiền đồng so với đồng USD đang tăng giá, khiến cho thanh khoản trong nước bị thắt lại. 

Lạm phát giảm nhưng giá lương thực lại tăng

Bên cạnh đó, WB cho biết: Lạm phát chỉ số giá tiêu dùng (CPI) giảm nhẹ từ 3,1% trong tháng 7 xuống còn 2,9% trong tháng 8 chủ yếu do giá năng lượng chững lại.

Tiếp theo xu hướng giảm trên thị trường toàn cầu, giá xăng dầu, là yếu tố quan trọng trong nhóm giá vận tải, giảm lần lượt 14,5% và 12,9%, so với tháng trước, làm giảm chi phí cho người tiêu dùng.

Mặc dù vậy, tác động vòng hai của giá nhiên liệu tăng gần đây đang thẩm thấu vào nền kinh tế khi nhu cầu trong nước tiếp tục được củng cố, ảnh hưởng đến tăng giá lương thực thực phẩm và hàng hóa cơ bản.

Lạm phát giá lương thực thực phẩm nhích nhẹ từ 3,0% trong tháng 7 lên 3,3% trong tháng 8, do giá thực phẩm và ăn uống bên ngoài gia tăng. 

WB nhận định rằng, quá trình phục hồi kinh tế tiếp tục diễn ra mặc dù các yếu tố bất định trong nền kinh tế gia tăng liên quan đến lạm phát toàn cầu tăng cao và tăng trưởng kinh tế yếu đi ở các quốc gia đối tác thương mại chính. 

Các cấp có thẩm quyền cần thận trọng với rủi ro lạm phát liên quan đến giá lương thực thực phẩm và các mặt hàng cơ bản. Đồng thời, mặc dù giá nhiên liệu gần đây đã hạ nhiệt, nhưng biến động giá nhiên liệu trên toàn cầu là điều khó lường. 

Vì vậy, WB khuyến khích sản xuất và sử dụng năng lượng thay thế là cách để giảm sự phụ thuộc của nền kinh tế vào nhiên liệu nhập khẩu và thúc đẩy tăng trưởng xanh. 

Bên cạnh đó, hệ thống trợ giúp xã hội cần được củng cố, bao gồm cả hệ thống đăng ký, lựa chọn đối tượng và giải ngân, để tạo thuận lợi tiếp cận những người dân bị ảnh hưởng trong thời gian xảy ra các cú sốc.