Cách phát hiện các trích dẫn và phát biểu sai lệch

Thứ bảy, 25/03/2023 13:39 PM - 0 Trả lời

(CLO) Một bức ảnh lan truyền (meme) trên mạng xã hội cách đây không lâu dường như cho thấy Tổng thống Joe Biden đang cố ý leo thang xung đột Nga - Ukraine thành “Chiến tranh thế giới thứ ba”. Và chỉ cần một vài động tác, chúng ta sẽ dễ dàng xác định đó là những thông tin sai lệch.

Meme bao gồm hai bức ảnh (xem phía dưới): Bức ảnh đầu, viết rằng ông Biden đã nói vào ngày 11/3/2022 rằng việc gửi xe tăng đến Ukraine sẽ bắt đầu Thế chiến III. Bức ảnh sau là ông Biden thông báo quyết định gửi xe tăng đến Ukraine vào ngày 25/1/2023. 

cach phat hien cac trich dan va phat bieu sai lech hinh 1
Bài liên quan

Dưới đây là cách chúng ta có thể kiểm tra độ chính xác của thông tin này:

Kiểm tra "lý lịch"

Cuộc xung đột Ukraine - Nga đã kéo dài hơn 1 năm và nếu có một điều chúng ta học được, thì đó là: Chiến sự tạo nên những điều kiện hoàn hảo để thông tin sai lệch lan truyền.

Vì vậy, nơi đầu tiên để bắt đầu là tìm ra bài đăng đến từ ai. Nếu biết một chút về người đó, bạn có thể ước tính xem họ có phải là nguồn đáng tin cậy hay không. Họ có phải là nhà báo không? Một chính trị gia? Một người nổi tiếng?

Trong trường hợp này, tên của người đăng là TaraBull. Theo tiểu sử Twitter thì cô này quan tâm đến chứng khoán, NFT, tiền điện tử và đã xuất hiện trên Fox Business. TaraBull có thể không có đủ kiến thức để nói về chủ đề chính trị này so với một nhà báo thực thụ. Vì vậy, chúng ta cần phải tìm hiểu kỹ hơn.

Tìm bằng chứng đáng tin cậy

Bước tiếp theo là tìm bằng chứng đáng tin cậy: Câu nói này của ông Biden đến từ đâu? Cả meme và chú thích đều không bao gồm bất kỳ liên kết nào và đó là điều cần phải thận trọng.

Meme nói rằng Biden đã nói câu trích dẫn vào ngày 11/3/2022, vì vậy chúng ta có thể truy xuất lại thông tin các bài báo về sự kiện ngày hôm đó. Chúng ta có thể làm điều này bằng cách cài đặt các tùy chỉnh nâng cao khi tiềm kiếm với Google. 

Truy xuất nguồn gốc thông tin

Trong trường hợp này, chúng ta cần tìm toàn bộ bài phát biểu. Sau đó, để tìm câu trích dẫn trong bài phát biểu và ngữ cảnh của nó, chúng ta có thể dùng công cụ tìm kiếm trong bài để tìm từ "xe tăng".

Trích dẫn đầy đủ cho biết: “Nếu chúng tôi gửi thiết bị tấn công và có máy bay, xe tăng và xe lửa đi cùng với các phi công Mỹ và phi hành đoàn Mỹ, đó sẽ là hành động của Thế chiến III".

Vì vậy, ông Biden không nói rằng chỉ cần gửi xe tăng đến Ukraine (điều Mỹ đã chính thức công bố như thông tin ở bức ảnh thứ hai) là Thế chiến III sẽ bắt đầu. Như đã đề cập, Tổng thống Biden nói rằng việc gửi xe tăng cùng với “các phi công Mỹ và phi hành đoàn Mỹ” có thể bắt đầu Thế chiến III, chứ không phải chỉ gửi xe tăng.

Đánh giá

Như vậy, dòng tweet ám chỉ rằng Thế chiến III có thể xảy ra là không chính xác, sai lệch và thiếu bối cảnh quan trọng. Khi xem bài phát biểu thực tế của Biden, bạn có thể thấy ông không nói rằng việc gửi xe tăng sẽ khơi mào Thế chiến III. Ông xác định rằng việc gửi quân đội, xe lửa và xe tăng mới sẽ là một hành động của chiến tranh.

Điều quan trọng cần lưu ý là chúng ta nên chú ý đến các nguồn có uy tín chứ không phải tài khoản Twitter của người có ảnh hưởng. Ngôn ngữ là một vũ khí, và việc mô tả cuộc chiến ở Ukraine hay bất kỳ cuộc xung đột nào bằng cụm từ “Chiến tranh thế giới thứ ba” sẽ chỉ gieo rắc nỗi sợ hãi.

Bởi vậy, hãy nhớ kiểm tra các thông tin trên mạng xã hội!

Hoàng Tôn (theo Poynter)

Bình Luận

Tin khác

ByteDance thà đóng cửa TikTok chứ không bán cho Mỹ?

ByteDance thà đóng cửa TikTok chứ không bán cho Mỹ?

(CLO) ByteDance muốn đóng cửa TikTok tại Mỹ hơn là bán ứng dụng nếu không còn lựa chọn nào khác trước lệnh cấm của Mỹ, theo bốn nguồn tin cho biết.

Báo chí - Công nghệ
Công ty mẹ của Google cán mốc 2 nghìn tỷ USD, lợi nhuận và cổ phiếu tăng vọt

Công ty mẹ của Google cán mốc 2 nghìn tỷ USD, lợi nhuận và cổ phiếu tăng vọt

(CLO) Alphabet - công ty mẹ của Google - vừa công bố thu nhập vượt kỳ vọng trong quý đầu tiên năm 2024, cùng với đó là chương trình mua lại cổ phiếu trị giá 70 tỷ USD.

Báo chí - Công nghệ
Mỹ muốn cấm TikTok và điều gì đã xảy ra khi Ấn Độ làm điều này vài năm trước?

Mỹ muốn cấm TikTok và điều gì đã xảy ra khi Ấn Độ làm điều này vài năm trước?

(CLO) Vào tháng 6 năm 2020, Ấn Độ đã bất ngờ cấm ứng dụng phổ biến TikTok cùng với hàng chục ứng dụng khác của Trung Quốc, sau cuộc đụng độ quân sự dọc biên giới Ấn Độ-Trung Quốc

Báo chí - Công nghệ
Ai có thể mua TikTok và thách thức là gì?

Ai có thể mua TikTok và thách thức là gì?

(CLO) Các nhà lập pháp đã yêu cầu TikTok phải thay chủ sở hữu để có thể duy trì hoạt động tại Mỹ. Vậy liệu TikTok có khả năng bị bán không? Ai có đủ tài chính để mua và sẽ gặp những trở ngại nào khi mua lại một nền tảng truyền thông xã hội khổng lồ như vậy?

Báo chí - Công nghệ
CEO TikTok tuyên bố sẽ kiện lệnh cấm của Mỹ

CEO TikTok tuyên bố sẽ kiện lệnh cấm của Mỹ

(CLO) CEO của TikTok hôm thứ Tư cho biết công ty này hy vọng sẽ thắng kiện trong thách thức pháp lý nhằm ngăn chặn kế hoạch cấm mạng xã hội này ở Mỹ.

Báo chí - Công nghệ