Cụ thể, văn bản 7167/BGTVT-VT ngày 15/7/2022 gửi UBND TP Hà Nội của Bộ Giao thông vận tải nêu rõ: Ngày 13,14/7/2022, Báo Nhà báo và Công luận có loạt bài phản ánh việc xe tuyến cố định bỏ bến, hành khách không vào bến, hình thành nhiều điểm “bến cóc”, “xe dù” gần khu vực các bến xe trên địa bàn nội thành phố Hà Nội....

Để tăng cường công tác phối hợp quản lý, thực hiện đúng quy định, đảm bảo ổn định trật tự vận tải, công khai, minh bạch, cạnh tranh lành mạnh, chống ùn tắc giao thông; đồng thời đảm bảo thực hiện đúng thẩm quyền về tổ chức giao thông theo quy định của Luật Giao thông đường bộ năm 2008, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đề nghị Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội:

Chỉ đạo Sở GTVT Hà Nội chủ trì, phối hợp với cơ quan, đơn vị liên quan của thành phố Hà Nội báo cáo kết quả thực hiện việc sắp xếp, điều chuyển các tuyến vận tải hành khách liên tỉnh bằng xe ô tô trên địa bàn thành phố Hà Nội tại Tờ trình số 156/TTr UBND ngày 28/12/2016 (từ thời điểm thực hiện điều chuyển tuyến vận tải hành khách trên địa bàn cho tới thời điểm hiện nay); báo cáo gửi về Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội và Bộ Giao thông vận tải trước ngày 30/7/2022;

Rà soát việc tổ chức, phân luồng giao thông, bố trí hành trình cho hoạt động vận tải hành khách theo tuyến cố định liên tỉnh đi/đến và đi thông qua địa bàn Hà Nội đảm bảo công khai, minh bạch, cạnh tranh lành mạnh, chống ùn tắc giao thông và đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn; đảm bảo sự kết nối với loại hình vận tải khác trong hoạt động vận tải;

Trả lời và thông tin kết quả kiểm tra, xử lý đến Báo Nhà báo và Công luận để phối hợp tuyên truyền thực hiện theo đúng quy định hiện hành.

Bộ Giao thông vận tải cũng yêu cầu Hà Nội tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện ý kiến của Bộ GTVT đã thống nhất với Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tại điểm a mục 3.2 Văn bản số 15792/BGTVT-VT ngày 30/12/2016: "Công an thành phố, Sở GTVT Hà Nội kiên quyết xử lý hiện tượng “xe dù, bến cóc và xe trá hình tuyến cố định" trên địa bàn thành phố gây ảnh hưởng đến các doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh vận tải tuyến cố định".

Trước đó như đã thông tin, ngày 26/6/2015, Bộ GTVT có Quyết định số 2288/QĐ-BGTVT Phê duyệt Quy hoạch chi tiết tuyến vận tải hành khách cố định liên tỉnh đường bộ toàn quốc đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Theo Quyết định này, trong quy hoạch chi tiết đến năm 2020 nêu rõ: Đối với các tuyến đi và đến địa bàn Hà Nội: Bố trí luồng tuyến đến/đi từ các tỉnh/thành phố vào các bến xe Hà Nội theo nhu cầu và theo hướng tuyến cũng như tính kết nối với mạng lưới giao thông.

Cụ thể, các tuyến theo Quốc lộ 1, Quốc lộ 1B đi vào bến xe Gia Lâm; các tuyến đi theo hướng đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 6 đi vào bến xe Yên Nghĩa; các tuyến đi theo hướng Quốc lộ 32, Cầu Thăng Long đi vào các bến xe Mỹ Đình; các tuyến phía Nam đi theo hướng Quốc lộ 1, đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ đi vào bến xe nước Nước Ngầm, Giáp Bát. Đối với các bến xe: Giáp Bát, Mỹ Đình, Lương Yên giữ ổn định tần suất phương tiện hoạt động đến năm 2020, chỉ tăng cường đi vào các dịp lễ, tết.

Đến ngày 22/12/2016, Sở GTVT Hà Nội có Thông báo số 1635/TB-SGTVT về Chủ trương sắp xếp, điều chuyển luồng tuyến vận tải hành khách liên tỉnh bằng xe ô tô trên địa bàn TP Hà Nội. Thời gian thực hiện: Sắp xếp, điều chuyển từ ngày 2/1/2017. 

Theo như sự kỳ vọng của Bộ GTVT và đặc biệt là TP Hà Nội, việc thực hiện điều chuyển luồng tuyến sẽ giảm xe khách đi xuyên tâm, giảm ùn tắc giao thông cho Thành phố - đây là nhiệm vụ trọng tâm mà Bộ Giao thông và Hà Nội tập trung giải quyết.

Tuy nhiên, sau hơn 5 năm thực hiện đã bộc lộ nhiều bất cập, không còn phù hợp với thực tế, nhiều ý kiến nhìn nhận thẳng thắn cho rằng, việc điều chuyển luồng tuyến xe khách liên tỉnh ở Hà Nội đã "vỡ trận". 

Sau một thời thực hiện điều chuyển luồng tuyến, hàng loạt bất cập phát sinh đã khiến nhà xe, bến xe, lực lượng chức năng phải “đau đầu” tìm cách ứng phó.

Theo đại diện các bến xe, chuyên gia giao thông, từ việc quản lý, giám sát chưa được coi trọng, có dấu hiệu tiêu cực từ hoạt động của "xe dù, bến cóc" và đặc biệt là sự "lạc hậu" trong Quyết định 2288 của Bộ GTVT là những nguyên nhân dẫn đến sự “bát nháo” hoạt động vận tải hành khách liên tỉnh.

Trước những bất cập từ thực hiện điều chuyển luồng tuyến xe khách liên tỉnh tại Hà Nội; lãnh đạo các bến xe, chuyên gia giao thông đã nêu những kiến nghị, giải pháp góp phần đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động vận tải trong thời gian tới. Trong đó, kiến nghị “sửa ngay” Quyết định 2288 của Bộ Giao thông Vận tải.

Cũng theo các chuyên gia, việc điều chỉnh, sửa đổi Quyết định 2288 của Bộ Giao thông Vận tải không chỉ làm cải thiện trạng thái giao thông vốn đang quá tải, ùn tắc tại Hà Nội mà còn giúp Nhà nước đỡ thất thu ngân sách từ hoạt động vận tải chui, xe hợp đồng trá hình...

Nhóm tác giả