Thực hiện các Nghị quyết số 35/NQ-CP của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020, Nghị quyết 19/NQ-CP và Nghị Quyết 02/NQ-CP về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Kế hoạch hành động của ngành ngân hàng, tập trung triển khai quyết liệt 6 nhóm giải pháp nhằm cải thiện chỉ số tiếp cận tín dụng, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp về vốn phát triển sản xuất kinh doanh.

Ông Nguyễn Quang Vinh, Tổng thư ký phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam VCCI đã nhận định, giải pháp tài chính cho doanh nghiệp nằm ở hai giải pháp chính đó là giải pháp thuế và giải pháp tín dụng. Theo đó, giải pháp thuế mang tính động lực cho doanh nghiệp đặt mục tiêu để phát triển; Giải pháp tín dụng giúp các doanh nghiệp trực tiếp giải quyết những vướng mắc, tháo gỡ khó khăn để đưa doanh nghiệp đi lên. Cả hai giải pháp đều rất quan trọng và có tính quyết định rất cao đến sự phát triển của mỗi doanh nghiệp thời mở cửa hội nhập.

Cụ thể những năm gần đây. nguồn tín dụng Nhà nước đã tạo động lực cho các doanh nghiệp cải cách và tăng trưởng rõ rệt. Những năm qua, tín dụng chủ yếu tập trung vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh là động lực của tăng trưởng kinh tế và các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ như: Tín dụng nông nghiệp, nông thôn tăng 21,41%; tín dụng công nghiệp và xây dựng tăng 9,91%; tín dụng thương mại và dịch vụ tăng 16,57%; tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tăng 15,57%; tín dụng đối với lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ tăng 14,58%. Tăng trưởng tín dụng đã góp phần hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế, đặc biệt năm 2018 tăng trưởng kinh tế đạt 7,08% - cao nhất trong 11 năm trở lại đây. Ngoài ra, NHNN còn giảm lãi suất cho gần 60.000 tỷ đồng đối với các khoản vay cũ cho gần 3.300 doanh nghiệp và một số khách hàng khác.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thì nhiều doanh nghiệp vẫn khá khó khăn và loay hoay trong việc tiếp cận và triển khai các chương trình, chính sách cho vay của Nhà nước.

Cụ thể là công tác cải cách thủ tục hành chính và các hoạt động hỗ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh tại một số địa phương chưa đạt được hiệu quả cao, phần nào ảnh hưởng đến việc tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng của doanh nghiệp. Công tác xử lý tài sản đảm bảo tiền vay khi khách hàng không trả được nợ vay ngân hàng còn gặp nhiều khó khăn do trình tự, thủ tục liên quan đến khởi kiện, thi hành án để xử lý tài sản đảm bảo còn bất cập dẫn đến tâm lý thận trọng hơn trong cho vay của các TCTD.

Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt DNNVV chưa đáp ứng được điều kiện vay vốn do năng lực tài chính còn hạn chế, thiếu vốn đối ứng; dự án, phương án sản xuất kinh doanh thiếu khả thi, sản xuất tự phát, khả năng hoàn vốn thấp. Công tác hạch toán kế toán thiếu chuyên nghiệp, thông tin tài chính thiếu minh bạch, trong khi đó lại thiếu tài sản đảm bảo, hạn chế khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.

Các cơ chế hỗ trợ tiếp cận vốn cho DNNVV thông qua bảo lãnh của Quỹ bảo lãnh tín dụng địa phương, hỗ trợ vốn của Quỹ phát triển DNNVV thời gian qua chưa thực sự phát huy hiệu quả.

Từ ý kiến của các doanh nghiệp về những khó khăn trong việc tiếp cận vốn, từ đó, Hội thảo đã đi đến những định hướng giải pháp hỗ trợ nâng cao khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp trong thời gian tới cho các doanh nghiệp. Theo đó, để kiểm soát lạm phát ở mức độ hợp lý, bảo đảm lãi suất và tỉ giá hối đoái ổn định, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp, NHNN sẽ tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác.

Lương Minh