Hồ chứa nước 200 tỷ chậm tiến độ, đội vốn

Được biết, Dự án thủy lợi Hồ chứa nước Ia Rtô (thị xã Ayun Pa) được UBND tỉnh Gia Lai phê duyệt tại quyết định số 960 (ngày 27/10/2017). Mục tiêu đầu tư xây dựng công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Rtô để cấp nước tưới cho 120ha lúa 2 vụ, 400 ha mía và 800 ha hoa màu trên địa bàn xã Ia Rtô.

Đồng thời, công trình còn cấp nước sinh hoạt cho khoảng 40.000 người dân thị xã Ayun Pa góp phần vào mục tiêu xóa đói giảm nghèo cho 2.663 người dân tại xã Ia Rtô và Ia Sao, phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống cho người dân.

Hồ chứa nước Ia Rtô có tổng mức đầu tư khoảng 200 tỷ đồng gồm: Đập đất dâng nước, tràn xã lũ, cống lấy nước dưới đập, hệ thống kênh, hệ thống đường ống cấp nước thô, đường thi công. Công trình được thực hiện từ năm 2017 đến 2020.

Chủ đầu tư dự án là Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (hiện là Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Gia Lai). Đơn vị tư vấn thiết kế là Công ty TNHH Tư vấn Trường Đại học Thuỷ lợi.

Trước đó, vào cuối năm 2020, Đoàn giám sát của Hội đồng Nhân dân (HĐND) tỉnh Gia Lai đã có báo cáo về kết quả giám sát "Việc thực hiện nghị quyết của HĐND tỉnh về đầu tư công trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 - 2020". Trong đó, nêu rõ Dự án hồ thủy lợi Ia Rtô có nhiều tồn tại, chậm tiến độ và phát sinh kinh phí làm đội vốn đầu tư hơn 23 tỷ đồng. Nguyên nhân được xác định do có nhiều vi phạm từ khảo sát đánh giá đến thi công.

Liên quan đến những sai phạm tại Dự án thuỷ lợi hồ chức nước Ia Rtô, tháng 7/2021 Thanh tra Sở Xây dựng Gia Lai đã ra quyết định xử phạt hành chính 4 đơn vị với số tiền 395 triệu đồng.

Cụ thể, Thanh tra Sở Xây dựng đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với Chi nhánh miền Nam Công ty TNHH Tư vấn Trường đại học Thuỷ Lợi số tiền 80 triệu đồng; Công ty CP tư vấn xây dựng thuỷ lợi II 55 triệu đồng; Công ty TNHH đầu tư xây dựng DACINCO 35 triệu đồng. Đặc biệt, chủ đầu tư dự án là Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai cũng bị Thanh tra Sở Xây dựng ban hành 3 quyết định xử phạt phạt hành chính với số tiền 225 triệu đồng.

Dân “dài cổ” chờ nước sạch, nước tưới

Như vậy, công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Rtô được đầu tư xây dựng từ năm 2017 với mục tiêu cung cấp nước tưới, nước sinh hoạt cho hàng chục nghìn người dân vào năm 2020. Song đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có một hộ dân nào được hưởng lợi từ dự án. Nhiều năm nay, người dân ở thị xã Ayun Pa vẫn ngày đêm “mỏi mòn” chờ đợi nước tưới, nước sạch từ Hồ chứa nước Ia Rtô.

Theo ghi nhận của PV tại công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Rtô, hiện các hạng mục của hồ chứa đã hoàn thành. Tuy nhiên, việc thiếu hệ thống kênh dẫn khiến công trình này chưa phát huy được hiệu quả, người dân vẫn chưa có nước sử dụng. Hệ thống kênh, mương dẫn của dự án mới chỉ dừng lại ở các hạng mục kênh dẫn nguồn.

Đại diện phòng Quản lý đầu tư nông nghiệp Ban Quản lý các Dự án đầu tư xây dựng tỉnh Gia Lai cho biết: “Tất cả các dự án thường sẽ phục thuộc vào nguồn vốn. Quan trọng nhất là sẽ làm đập trước và hệ thống kênh chính. Sau này sẽ phát triển thêm hệ thống kênh nhánh. Tháng 5/2021, HĐND tỉnh Gia Lai có ra Nghị quyết số 429 cho chủ trương xây dựng hoàn thiện 4 hệ thống kênh của 4 hồ Ia Rtô, Tầu Dầu, Pleikeo và hồ Plei Thơ Ga là khoảng 200 tỷ. Năm nay Dự án Xây dựng các hồ chứa nước và hoàn thiện hệ thống kênh mương thủy lợi trên địa bàn tỉnh Gia Lai có tổng mức đầu tư 485 tỷ đồng đã bố trí cho bên ban là 12,2 tỷ để lập dự án đầu tư”.

“Hiện đã đấu thầu xong các bước tư vấn, lập dự án đầu tư. Tất cả các bên đang đi khảo sát nguồn đất để thực hiện, qua năm 2023 sẽ bố trí vốn để triển khai thiết kế bản vẽ thi công và đấu thầu xây lắp. Đối với dự án hồ chứa Ia Rtô sẽ triển khai xây dựng 11 tuyến kênh và công trình trên tuyến với tổng chiều dài 17km”, đại diện phòng Quản lý đầu tư nông nghiệp cho biết thêm.

Ông Nguyễn Hữu Quế - Giám đốc Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Gia Lai cho hay: “Đối với những công trình thủy lợi hiện nay đã xây dựng hoàn thành các tuyến đập, chúng tôi sẽ tiếp tục bố trí vốn để xây dựng hệ thống kênh mương, đảm bảo cho công trình phát huy tác dụng. Về lâu dài, trong quá trình lập dự án chúng tôi cũng yêu cầu các đơn vị chủ đầu tư cũng như là đơn vị sử dụng cùng nhau phối hợp tính toán được công suất tưới của hệ thống đập. Từ đó, xây dựng số km kênh mương để đưa vào tổng mức đầu tư công trình cho đồng bộ”.

“Công trình thủy lợi cũng tương tự như công trình xây dựng cầu đường. Nghĩa là nó không vướng về công tác giải phóng mặt bằng, do vậy mà yêu cầu chủ đầu tư phải đảm bảo về công tác giải phóng mặt bằng thì mới đầu tư được xây dựng kênh mương. Đảm bảo cho việc đập xây xong, kênh mương cũng hoàn thành thì sẽ phát huy được tác dụng”, ông Quế nhấn mạnh.

Bài và ảnh: Trần Hiền