Lĩnh vực bảo hiểm tại Việt Nam được nhận định chịu tác động kép, do nhu cầu sử dụng dịch vụ bảo hiểm, kể cả nhân thọ và phi nhân thọ đều giảm khi người mua khó khăn về kinh tế, thu nhập. Trong khi đó, tỷ lệ chi trả bảo hiểm, nhất là bảo hiểm y tế tăng, khiến hiệu quả hoạt động của ngành giảm sút.

Ở chiều đối lập, dịch bệnh Covid-19 đã làm tăng nhu cầu về bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe khi tầng lớp trung lưu trở lên nhận thức rõ hơn tầm quan trọng của sức khỏe và chăm sóc y tế trong đại dịch.

Nhìn lại năm 2020, theo Bộ Tài chính, doanh thu phí bảo hiểm tăng bình quân 19%/năm, đạt 184.662 tỷ đồng năm 2020, trong đó, doanh thu phí bảo hiểm của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đạt 57.102 tỷ đồng; doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đạt 127.560 tỷ đồng.

Tổng số tiền đầu tư trở lại nền kinh tế tăng trưởng bình quân 24%/năm, đạt 460.457 tỷ đồng năm 2020, trong đó số tiền đầu tư của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đạt 51.308 tỷ đồng; doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đạt 409.149 tỷ đồng.

Dự phòng nghiệp vụ tăng bình quân 23%/năm, đạt 355.240 tỷ đồng năm 2020, trong đó dự phòng của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đạt 27.125 tỷ đồng; doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đạt 328.115 tỷ đồng.

Vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp bảo hiểm tăng bình quân 38%/năm, đạt 113.523 tỷ đồng năm 2020, trong đó vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đạt 31.035 tỷ đồng, doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đạt 82.488 tỷ đồng.

Lợi nhuận doanh nghiệp bảo hiểm khởi sắc

Năm 2020, bảo hiểm nhân thọ vẫn tăng trưởng khoảng 20%. Đến năm 2021, doanh thu hợp đồng khai thác bốn tháng đầu năm tăng trưởng khoảng 50%.

Tính đến hết tháng 5/2021, tổng doanh thu phí bảo hiểm của các doanh nghiệp ước đạt 77.208 tỷ đồng, tăng 17,64% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, doanh thu phí bảo hiểm lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt 23.890 tỷ đồng, lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ ước đạt 53.318 tỷ đồng.

Các doanh nghiệp bảo hiểm đầu tư trở lại nền kinh tế tính đến hết tháng 5/2021 ước đạt 512.864 tỷ đồng, tăng 26,73% so với cùng kỳ năm 2020. Doanh thu doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt 53.243 tỷ đồng; bảo hiểm nhân thọ ước đạt 459.621 tỷ đồng.

Ngoài ra, tổng tài sản của toàn thị trường bảo hiểm ước đạt 628.388 tỷ đồng, tăng 23,18% so với cùng kỳ năm 2020. Các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt 103.603 tỷ đồng và bảo hiểm nhân thọ ước đạt 524.785 tỷ đồng.

Riêng 3 tháng đầu năm 2021, lợi nhuận nhiều doanh nghiệp bảo hiểm tăng trưởng theo cấp số nhân.

Chẳng hạn, Tổng CTCP Tái Bảo hiểm Quốc gia Việt Nam (HNX: VNR) ghi nhận chi phí giảm mạnh hơn doanh thu nên lợi nhuận gộp tăng 23% so cùng kỳ, đạt gần 54 tỷ đồng. Nhờ hoạt động tài chính có lãi gần 95 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ hơn 3 tỷ đồng, giúp VNR ghi nhận lợi nhuận ròng hơn 113 tỷ đồng, gấp 5,2 lần cùng kỳ.

Trong khi đó, tại Tập đoàn Bảo Việt (BVH) nhờ có lợi nhuận từ hoạt động tài chính gần 1.926 tỷ đồng, tăng 51% so với cùng kỳ nên lợi nhuận ròng đạt hơn 469 tỷ đồng, gấp 3,9 lần cùng kỳ.

Tương tự, Tổng CTCP Bảo hiểm Bảo Long (BLI) công bố doanh thu thuần hoạt động kinh doanh bảo hiểm đạt gần 274 tỷ đồng, tăng 28% so với cùng kỳ năm trước. Với hoạt động kinh doanh bảo hiểm và tài chính đều tăng trưởng, lãi ròng của BLI đạt 41 tỷ đồng, gấp 2,97 lần cùng kỳ năm trước.

Ngoài ra, Tổng CTCP Bảo Minh (BMI) có lợi nhuận ròng tăng mạnh 71% so với cùng kỳ, lên mức 70 tỷ đồng; Tổng CTCP Bảo hiểm Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIC) báo lãi ròng tăng 27%, đạt gần 79 tỷ đồng. Tổng CTCP Bảo hiểm Bưu điện (PTI) ghi nhận lợi nhuận ròng tăng 44%, đạt gần 68 tỷ đồng;...

Theo các chuyên gia, đại dịch Covid khiến cho các doanh nghiệp bảo hiểm thích nghi nhanh với hoàn cảnh mới, đặc biệt, có nhiều sáng kiến chuyển đổi số.

Đơn cử, Bảo hiểm Bảo Việt đẩy mạnh phát triển kênh bán hàng trực tuyến; hợp tác mạnh mẽ cùng các đối tác công nghệ thông tin, trong đó có Ví MoMo, giúp khách hàng chủ động lựa chọn và trực tiếp mua sản phẩm bảo hiểm trên di động.

Prudential sử dụng chatbot tư vấn bảo hiểm 24/7 ứng dụng trí tuệ nhân tạo PRUbot, công cụ Matchbook giúp khách hàng chủ động hơn trong đặt lịch hẹn với chuyên viên tư vấn tài chính.

Đáng lưu ý, ông Ngô Trung Dũng, Phó Tổng thư ký Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam (IAV) nhận định, đại dịch Covid tạo ra thách thức lớn nhưng cũng đem lại cơ hội cho thị trường bảo hiểm.

Đồng thời ông Ngô Trung Dũng đánh giá: “Thách thức lớn nhất là hạn chế giao tiếp, giãn cách xã hội, dẫn đến doanh nghiệp bảo hiểm, tư vấn viên, đại lý bảo hiểm hạn chế trong cơ hội tiếp xúc, tiếp cận với khách hàng, tư vấn bảo hiểm. Các doanh nghiệp bảo hiểm cũng gặp khó trong việc tuyển dụng, đào tạo, phát triển đội ngũ đại lý bảo hiểm”.