Đồng quan điểm, ông Trung cũng cho rằng, muốn ngăn chặn phân bón giả, phân bón kém chất lượng, trước hết các vụ việc xảy ra kéo dài như vừa qua phải làm dứt điểm, nếu không làm dứt điểm sẽ tạo thành tiền lệ rất xấu sau này và kỷ cương phép nước không được thực hiện.

Tăng nặng chế tài xử lý

Về những biện pháp quản lý, chấn chỉnh sự lộn xộn, bát nháo của thị trường phân bón, ông Trung cho biết, hệ thống các phòng kiểm nghiệm mà Bộ Nông nghiệp và PTNT vừa nhận bàn giao từ Bộ Công Thương sang, sẽ được Bộ kiểm tra, rà soát. Mục đích để xem các phòng kiểm nghiệm có thực thi theo đúng các quy định của pháp luật không. Tiếp theo là phải kiểm tra đánh giá và nâng cao năng lực của các phòng kiểm nghiệm, việc này sẽ được thực thi ngay trong thời gian tới.

Để lập lại trật tự ngành phân bón, theo ông Trung, một thuận lợi hết sức to lớn là chúng ta đã có hành lang pháp lý mới, cùng với đó là sự quyết tâm từ Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ, quyết tâm của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT, có sự phối hợp rất chặt chẽ từ các cơ quan chức năng, hiệp hội.

Tuy nhiên, ông Trung cũng nhận định, đây là lĩnh vực rất phức tạp, rất nhạy cảm, đằng sau đó không loại trừ có yếu tố lợi ích nhóm. Thêm nữa, với số loại sản phẩm phân bón đồ sộ, số lượng nhà máy rất nhiều và hiện nay tình trạng phân bón thật, giả đang khá phức tạp nên khó khăn cũng không nhỏ.

Một khó khăn nữa là ý thức chấp hành pháp luật của doanh nghiệp. Hiện nay, cơ sở pháp lý, các chế tài để thực hiện Nghị định 108 cũng như làm sao để bảo đảm sức răn đe đối với các vi phạm thì mới đang được xây dựng. Trong khi đó, suốt thời gian dài vừa qua, tất cả các doanh nghiệp đang làm theo quy định cũ, một quy định rất mở, doanh nghiệp đang được nới lỏng tự dưng bị siết chặt lại thì dễ tạo nên sự phản ứng.

Theo ông Trung, dự thảo Nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phân bón được xây dựng sẽ dựa trên quan điểm là các chế tài đưa ra phải bao trùm hết các hành vi và đủ sức răn đe, mức xử phạt bằng tiền được đề xuất tăng gấp 7 lần so với hiện nay. Đồng thời bổ sung thêm nhiều hình thức xử lý khác như: Thu hồi, tước quyền sử dụng các loại giấy chứng nhận với thời gian từ 12 tháng đến 24 tháng, thậm chí rút giấy phép vĩnh viễn, đóng cửa nhà máy…  

Với những vi phạm về phân bón kém chất lượng, phân bón giả nhập khẩu thì áp dụng biện pháp tái xuất hoặc tiêu hủy, đối với sản xuất trong nước phải tiêu hủy không cho tái chế, không cho chuyển đổi sang các mục đích sử dụng khác. “Chúng tôi cũng đang phối hợp xây dựng các cơ sở pháp lý, đặc biệt là các tiêu chuẩn để tiêu hủy phân bón vì hiện nay còn lúng túng trong xử lý tiêu hủy khi phát hiện các vụ vi phạm với số lượng lớn. Hiện nay về công nghệ chúng ta đủ khả năng tiêu hủy phân bón vi phạm thay vì chủ yếu là chôn lấp như trước đây”, ông Trung cho biết. 

T.Toàn