Bộ trưởng Tô Lâm phát biểu thảo luận tại Tổ 

Về nội dung sửa đổi Luật, chủ yếu là cụ thể hoá Hiến pháp năm 2013, trong đó quy định rất nhiều những quyền tự do dân chủ của người dân, kể cả những người đang thi hành án cũng được rà soát lại. Về phạm vi sửa đổi nhiều là do tập trung thực hiện những nội dung của Hiến pháp đã có quy định rất cụ thể và Luật này là một bước cụ thể các quyền trong Hiến pháp.

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, nội dung thứ hai rất quan trọng mà nhiều đại biểu quan tâm là lần đầu tiên chúng ta đưa vào Luật khái niệm về “pháp nhân thương mại”. Lúc đầu chưa có quy định xử lý pháp nhân thương mại, nhưng vì các quy định của luật pháp quốc tế đã đưa khái niệm này vào... Trên thực tế, xử lý một pháp nhân vi phạm kỷ luật thì nước ta chưa có, kể cả cho tới ngày nay khi Bộ luật Hình sự và Bộ luật Tố tụng hình sự được ban hành thì cũng chưa có vụ việc nào xử lý pháp nhân thương mại cả. Bộ trưởng Tô Lâm thông tin thêm, chúng ta mới chỉ xử lý cá nhân những người có hành vi vi phạm pháp luật, còn pháp nhân là khái niệm rất mới. Và nếu xử lý người vi phạm pháp luật cũng đã đủ điều chỉnh những hành vi vi phạm của pháp nhân rồi.

Về ý kiến đề nghị đánh giá thực tiễn hay đánh giá tác động, Bộ trưởng Tô Lâm cho rằng, không thể đánh giá và cũng không thể có tác động gì vì chưa từng có. Bộ trưởng lý giải, báo cáo của Ủy ban Tư pháp nói rằng, nghiên cứu thực tập kinh nghiệm ở nước ngoài thì khó quá, vì ở chúng ta chưa từng xảy ra. Việc quy định hơn 30 điều khoản xử lý việc này nhưng là để hoàn thiện Luật chứ trên thực tế còn có khó khăn.

Ý thứ ba mà Bộ trưởng Tô Lâm muốn đề cập là hệ thống luật pháp của chúng ta đang được hoàn thiện. Luật Hình sự, Luật Tố tụng hình sự, Luật Tạm giữ tạm giam… đã được ban hành và có hiệu lực được gần 01 năm. Do đó, sửa đổi Luật Thi hành án hình sự là bước quan trọng để thực hiện các luật này.

Cơ quan soạn thảo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đặt vấn đề sửa Luật Thi hành án hình sự để sớm đi vào cuộc sống, tăng giá trị pháp lý. Rõ ràng các luật khác có hiệu lực thì Luật Thi hành án hình sự phải đồng bộ đi theo. Nếu ý kiến của Ủy ban Tư pháp đề nghị nên thông qua 03 kỳ họp, mất 1,5 năm thì cả hiệu lực thi hành là 02 năm, do vậy sẽ bị chậm - Bộ trưởng Tô Lâm phân tích.

Nhận định đây là vấn đề mới nhưng không quá khó và chỉ bổ sung, sửa đổi để hoàn thiện, Bộ trưởng Tô Lâm cho rằng nếu kéo dài 02 năm nữa thì quá trình thi hành luật không đồng bộ, độ vênh rất lớn; đồng chí đề nghị Quốc hội cho ý kiến, thông qua theo quy trình 02 kỳ họp. Nếu kéo dài ra thì khó khăn cho việc thi hành án. Đặc biệt đối với vấn đề mang lại lợi ích, quyền tự do dân chủ của người dân nói chung và quyền của người thi hành án nói riêng thì Luật thông qua càng sớm càng tốt.

Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định, Cơ quan soạn thảo hết sức cố gắng phối hợp các cơ quan đẩy nhanh tiến độ; đồng thời, cần thông qua 02 kỳ họp cũng là việc làm thận trọng, có thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng.

PV