Mở đầu phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong chương trình Kỳ họp thứ 4 của Quốc hội sáng ngày 4/11, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã trả lời những câu hỏi mà các đại biểu Quốc hội chất vấn từ chiều ngày 3/11.

Theo Bộ trưởng, thời gian qua, Chính phủ và các địa phương đã gỡ khó cho việc quy hoạch chung, phân cấp thí điểm phê duyệt chung trong quy hoạch đô thị. Bộ Xây dựng đang khẩn trương phối hợp với Bộ Tư pháp, các Bộ, ngành nghiên cứu, thí điểm, đề xuất thí điểm hoặc phân cấp, ủy quyền thẩm định phê duyệt quy hoạch chung đô thị, theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Bộ sẽ tiếp tục báo cáo các cấp có thẩm quyền về vấn đề này để xem xét, quyết định.

“Tư lệnh” ngành Xây dựng cũng nhìn nhận việc quy hoạch còn tùy tiện, qua thanh tra, kiểm tra công tác quy hoạch ở bộ, ngành cho thấy tuy đã được cải thiện nhưng còn nhiều tồn tại.

Trả lời đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Mạnh (đoàn Vĩnh Phúc), Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết: Quy hoạch không gian ngầm đô thị chưa có quy hoạch, đang lồng ghép ở các pháp luật chuyên ngành. Nội dung này còn chưa cụ thể, chưa chi tiết, đang là tổng hợp, tích hợp. Riêng Hà Nội đã có phê duyệt quy hoạch chung không gian ngầm giai đoạn 2025-2030.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị thẳng thắn nhìn nhận, hiện nay, ở các địa phương còn thiếu quy hoạch không gian ngầm. Các đô thị vẫn cục bộ, chưa có liên kết. Bộ Xây dựng đang nghiên cứu quy hoạch không gian ngầm tiến tới xây dựng Luật không gian ngầm, sửa đổi Luật Quản lý đô thị, Luật Xây dựng có liên quan đến không gian ngầm, sử dụng đất, cơ chế chính sách trong đầu tư kinh doanh không gian ngầm đô thị, rà soát bổ sung triển khai xây dựng không gian ngầm.

Trả lời đại biểu Nguyễn Việt Nga (đoàn Hải Dương) về định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Xây dựng nêu rõ: Sau khi Luật Kiến trúc được Quốc hội thông qua, Bộ Xây dựng đã ban hành Nghị định kiến trúc Việt Nam, đây là cơ sở pháp lý quan trọng, phù hợp với sự phát triển của đất nước.

Về giải pháp, với những định hướng quy định pháp luật, việc triển khai sẽ đồng bộ, hiệu quả, nâng lên định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam. Tổ chức kiến trúc không gian, kiến trúc công trình. Bộ Xây dựng sẽ rà soát, bổ sung để nghiên cứu xây dựng kiến trúc cảnh quan, kiến trúc công trình đô thị nông thôn. Tăng cường hướng dẫn, kiểm tra với những nhiệm vụ được giao.

Tập trung xây dựng đề án, phát triển kiến trúc Việt Nam, phát triển kiến trúc bền vững, liên quan đến kiến trúc quốc gia. Tăng cường phối hợp với các tổ chức nghề nghiệp để xử lý vấn đề này.

Đối với các địa phương, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với địa phương xây dựng cảnh quan đô thị, xây dựng đô thị nông thôn mới, cảnh quan đặc trưng nông thôn, tạo dựng nhiều không gian kiến trúc công cộng, đô thị khang trang.

Trả lời đại biểu Đinh Ngọc Quý (đoàn Gia Lai) về vấn đề diện tích cây xanh công cộng, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết: Diện tích cây xanh công cộng, quản lý công viên cây xanh được quy định trong Luật đô thị. Các đồ án quy hoạch đô thị về cơ bản đều đáp ứng được yêu câu theo quy chuẩn quy hoạch. Tuy nhiên, theo quy hoạch được duyệt thì cây xanh vẫn chưa đạt được như mong muốn. Ví dụ, ở Hà Nội mới đạt hơn 2m2 cây xanh/người, TP Hồ Chí Minh chưa được 1m2 cây xanh/người... trong khi theo quy chuẩn là phải từ 6-7m2 cây xanh/người ở đô thị.

Nhận trách nhiệm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng, Bộ chưa quyết liệt, chưa kiểm tra, thanh tra kịp thời quy hoạch đất công viên cây xanh, chưa đề xuất tham mưu chính sách nên diện tích cây xanh Hà Nội và các đô thị chưa đạt yêu cầu.

Giải pháp là tiếp tục bổ sung chế tài xử lý những chủ đầu tư không dành diện tích cây xanh, những hạn mức kỹ thuật đảm bảo phát triển không gian cây xanh theo quy hoạch. Các địa phương tiếp tục rà soát quỹ đất, hạn chế chuyển công năng diện tích cây xanh sang đất ở, đất đô thị…

Bộ trưởng cũng yêu cầu các địa phương tăng cường thu hút nguồn vốn cho phát triển công viên cây xanh, dành quỹ đất phát triển công viên cây xanh, nhất là trong quy hoạch; di dời trụ sở cơ quan khỏi khu vực trung tâm…