Hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại tăng đột biến qua đường hàng không

Báo cáo tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2023, triển khai công tác năm 2024 do Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chủ trì (chiều 12/1) cho thấy, trong năm 2023, tổng thị trường vận tải hàng không ước đạt xấp xỉ 74 triệu khách, tăng 34,5% so với năm 2022 và bằng 93,6% so với năm 2019-thời điểm trước dịch COVID-19; và 1,1 triệu tấn hàng hoá, giảm 9,3% so với năm 2022 và bằng 87,3% so với năm 2019.

Số liệu thống kê cho thấy so với cùng kỳ năm 2022, tổng số vụ việc liên quan đến an ninh hàng không (ANHK) tăng 445 vụ, trong đó tăng mạnh nhất là số vụ hành khách không được phép nhập cảnh, bao gồm cả ở Việt Nam và nước ngoài (806 vụ so với 340 vụ năm 2022).

Số vụ hành khách mang theo vũ khí, công cụ hỗ trợ giảm, nhưng mang vật phẩm nguy hiểm trong hàng hoá lại tăng; hành vi gây rối trật tự công cộng, đe doạ, hành hung nhân viên hàng không trên tàu bay tăng, trong khi hành vi tương tự xảy ra tại cảng hàng không giảm.

Số vụ vi phạm quy định về sử dụng giấy tờ đi tàu bay giảm nhưng số vụ vi phạm về thẻ và giấy phép kiểm soát an ninh tăng và số vụ trộm cắp tại cảng hàng không giảm mạnh so với cùng kỳ.

Hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại tăng đột biến qua đường hàng không. Trong quý 3/2023, ngành hải quan đã phát hiện, bắt giữ, xử lý hơn 1.000 vụ vi phạm với tổng giá trị tang vật vi phạm hơn 802 tỷ đồng, tăng 856 vụ và tăng hơn 759 tỷ động trị giá hàng vi phạm so với cùng kỳ năm 2022. Đáng chú ý, hoạt động vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới tập trung chủ yếu qua tuyến đường hàng không, đường bộ ở các tỉnh phía nam. Quá trình kiểm soát hành lý của hành khách nhập cảnh, cơ quan hải quan thường xuyên phát hiện việc hành khách xuất, nhập cảnh mang tiền, ngoại tệ vượt định mức nhưng không khai báo hải quan.

Bên cạnh đó, hợp tác quốc tế về hàng không dân dụng không ngừng được mở rộng cả về nội dung lẫn đối tác, trong đó lần đầu tiên Việt Nam phối hợp với Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế tổ chức Hội nghị an toàn và khai thác hàng không thế giới năm 2023; tham gia đầy đủ các hội nghị, sáng kiến, chương trình bảo đảm an ninh, an toàn hàng không của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO).

Đầu tư nhiều hơn nữa cho công tác bảo đảm an ninh, an toàn hàng không

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Chủ tịch Uỷ ban ANHK dân dụng quốc gia ghi nhận, đánh giá cao những kết quả rõ nét trong sự phục hồi và phát triển của ngành hàng không cũng như trong bảo đảm an ninh, an toàn hàng không dân dụng trong năm 2023.

Phó Thủ tướng cho rằng năm 2024, công tác bảo đảm an ninh, an toàn hàng không sẽ còn nhiều thách thức do tình hình quốc tế và khu vực được dự báo còn diễn biến phức tạp, khó lường; nhu cầu đi lại, giao thương tiếp tục gia tăng; đầu tư phát triển hạ tầng sân bay còn hạn chế; sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ như trí tuệ nhân tạo, thiết bị không người lái, công nghệ điều khiển từ xa… trong khi đó, bất kỳ sơ xuất nào trong lĩnh vực hàng không cũng có thể gây ra hậu quả khôn lường.

Trong bối cảnh đó, Phó Thủ tướng yêu cầu phải quán triệt nguyên tắc "phòng hơn chống" trong công tác bảo đảm an ninh, an toàn hàng không. Điều đó đồng nghĩa với việc các cấp, các ngành chức năng phải thường xuyên kiểm tra, giám sát theo trách nhiệm được giao, được phân công; xử lý ngay những nguy cơ có khả năng dẫn đến sự cố; thường xuyên tổ chức diễn tập và đào tạo. "Các hãng hàng không, ngoài tiêu chuẩn, quy chuẩn phải tuân thủ, còn phải giữ vững nguyên tắc "tuyệt đối không vì lợi ích" mà bỏ qua bất kỳ nguy cơ nào gây mất an ninh, an toàn hàng không", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng cần có sự đầu tư nhiều hơn nữa cho công tác bảo đảm an ninh, an toàn hàng không, nhất là các công trình bảo đảm an ninh, an toàn ở các sân bay. Các lực lượng chức năng phải phối hợp chặt chẽ hơn nữa, đặc biệt là trong chia sẻ, cung cấp thông tin kịp thời và trong xử lý sự cố.

Bên cạnh đó, ngành hàng không phải đi tiên phong trong việc chuyển đổi số; quản lý tốt hệ thống điều hành bay. Các địa phương lưu ý kiện toàn và chấn chỉnh hoạt động của Ban Chỉ đạo phòng, chống khủng bố ở địa phương mình...