Giá trị cốt lõi của Việt Nam dựa trên đột phá đổi mới sáng tạo

Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Đại Dương cho rằng, để có thể tiếp cận thành công cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, chúng ta cần xây dựng thế mạnh và giá trị cốt lõi của Việt Nam dựa trên nhân tố đột phá là đổi mới sáng tạo, trên cơ sở sự phối hợp nhịp nhàng giữa Chính phủ và doanh nghiệp.

Dẫn thông tin tổng quan về việc thế giới đang làm gì để bắt nhịp cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (Industry 4.0) – Thứ trưởng Phạm Đại Dương cho biết, tại Mỹ đã có nhiều chương trình, chiến lược để giữ vững vị thế dẫn đầu về công nghệ, đặc biệt là các công nghệ mới nhất liên quan đến Industry 4.0. Có thể kể đến như: Internet công nghiệp (Industrial Internet); Hợp tác sản xuất nâng cao (Advanced Manufacturing Partnership - AMP). Ở Đức cũng xây dựng Chiến lược Industrie 4.0 để tiến lên phía trước trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 với trọng tâm là sản xuất thông minh. Chính phủ Đức đầu tư 200 triệu Euro cho nghiên cứu các công nghệ trong lĩnh vực này. Ở Nhật Bản đã xây dựng Society 5.0, là một sự kết hợp của Công nghiệp 4.0 với vấn đề về văn hóa, xã hội. Mục tiêu là xây dựng Nhật Bản trở thành “quốc gia thân thiện đổi mới sáng tạo nhất thế giới”. Cùng với đó các quốc gia như Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan đều xây dựng chiến lược phát triển riêng với những khoản đầu tư ngân sách rất lớn cho công cuộc này.

Theo Thứ trưởng Phạm Đại Dương, cách tiếp cận của các quốc gia trên thế giới là tập trung xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi và hiệu quả nhằm thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, thúc đẩy số hoá, ứng dựng các công nghệ số hoá trong công nghiệp, dịch vụ như: nâng cấp hạ tầng truyền thông băng thông rộng, các chương trình nghiên cứu và phát triển trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, tự động hoá, Internet vạn vật,…; có chính sách bảo vệ và thúc đẩy sử dụng tài sản trí tuệ; hỗ trợ kinh phí hoặc lãi suất vay cho doanh nghiệp triển khai chuyển đổi số. Đồng thời họ cũng xây dựng các trung tâm thử nghiệm và triển khai Industry 4.0, là nơi kết nối doanh nghiệp, viện, trường, thử nghiệm các sản phẩm mới, đào tạo nhân lực, thí điểm chính sách đối với Industry 4.0.

"Phát triển công nghiệp thông minh - Smart Industry World 2017” là sự kiện tổ chức có quy mô lớn lần đầu tiên tại Việt Nam. 

Cần chiến lược cụ thể

Thực tế ở Việt Nam, tuy chưa có chiến lược riêng về thúc đẩy Công nghiệp 4.0, nhưng trong từng lĩnh vực liên quan, đã có những định hướng và chiến lược cụ thể, như việc đẩy mạnh phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học; các chiến lược phát triển Công nghệ thông tin – Truyền thông Việt Nam; Chiến lược phát triển Khoa học và Công nghệ giai đoạn 2011-2020 với việc xác định các lĩnh vực ưu tiên bao gồm: CNTT-TT, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới, công nghệ chế tạo máy - tự động hoá; Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về nâng cao năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4… đã  góp phần chuẩn bị cơ sở hạ tầng, nguồn lực Việt Nam tận dụng được cơ hội của Industry 4.0, song phía trước vẫn còn nhiều việc phải làm.

“Nếu nói rằng công nghiệp thông minh là công nghiệp của sự kết nối, sáng tạo thì sự tiếp cận của chúng ta trong thời gian qua còn rời rạc, thiếu kết nối. Vẫn đang là các hoạt động của từng ngành, từng khối riêng lẻ. Vẫn đang là sự đổi mới “cũ”, chưa có sự sáng tạo, đột phá trong cách tiếp cận” – ông Dương nói và kiến nghị để có thể tiếp cận thành công cơ hội của Industry 4.0, chúng ta cần xây dựng thế mạnh và giá trị cốt lõi của Việt Nam dựa trên nhân tố đột phá là đổi mới sáng tạo, trên cơ sở sự phối hợp nhịp nhàng giữa Chính phủ và doanh nghiệp.

Ông Brain Hull – Tổng Giám đốc ABB tại Việt Nam đặc biệt nhấn mạnh về sự thay đổi nhất là ở góc độ cơ quan thực thi là các doanh nghiệp trong việc cung ứng và ứng dụng công nghệ.

Chia sẻ từ chính ví dụ của ABB trong quá trình tạo dựng lên nguồn tài sản lớn, ông Brain Hull phân tích để thấy một bức tranh toàn diện về sự hiện diện của công nghệ, đó là sự kết nối, công nghệ quản lý, quy trình làm việc, hệ thống thương mại, thị trường… Tất cả các thông số được hiển thị cụ thể 24/7 và toàn bộ dữ liệu có thể thấy ở các thiết bị có thể kiểm soát ở các cấp độ khác nhau ở ADB.

“Việc quản lý như thế này không phải là khoa học viễn tưởng mà là hiện thực. Thế giới đang thay đổi, nếu chúng ta không bắt nhịp sẽ tụt hậu. Vì vậy đây là thời điểm phải thấy được không chỉ thay đổi công nghệ mà cần có một mô hình vận hành chuẩn ở Việt Nam” - Brain Hull nhấn mạnh.              

  PV