Ngày 8/2, Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Ngư nghiệp Campuchia đã ra thông cáo báo chí về việc tiếp tục cho phép nhập khẩu các sản phẩm thủy sản, đặc biệt là 4 loại cá da trơn gồm: Cá tra, cá bớp, cá trê và cá quả từ các nước có chung biên giới với Campuchia, trong đó có Việt Nam.

Như vậy là sau đúng một tháng tạm ngừng nhập 4 loại nuôi, Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Campuchia đã cho phép nhập khẩu trở lại các sản phẩm thủy sản này.

Lệnh cấm nhập khẩu cá của Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Campuchia được đưa ra vào ngày 8/1/2021, sau cuộc họp giữa các quan chức Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Ngư nghiệp Campuchia với đại diện Hiệp hội Nuôi trồng Thủy sản, các nhà cung cấp và xuất nhập khẩu thủy sản Campuchia.

Các hộ nuôi cá Campuchia cho biết, trong thời gian qua họ đã bị thiệt hại nặng do số lượng cá nuôi nhập từ các nước láng giềng chiếm lĩnh thị trường, mặt khác giá cá cũng bị giảm mạnh do lượng cá nhập lậu quá nhiều. Hiệp hội Nuôi trồng Thủy sản Campuchia đã đề nghị cấm nhập khẩu cá nuôi để hỗ trợ người nuôi cá trong nước.

Ngày 19/1/2021, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam đã gửi công thư tới Bộ trưởng Bộ Thương mại Campuchia Pan Sorasak nêu rõ việc các lô hàng cá da trơn của Việt Nam xuất khẩu qua Campuchia không được thông quan và bị đẩy trở lại Việt Nam.

Theo điều XX của Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại, các biện pháp hạn chế xuất/nhập khẩu chỉ được áp dụng trong các trường hợp ngoại lệ gồm (i) bảo vệ an ninh quốc gia, đạo đức xã hội; (ii) bảo vệ sức khỏe con người, động thực vật; (iii) bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên quý hiếm, tác phẩm lịch sử, nghệ thuật, khảo cổ quốc gia hoặc (iv) bảo vệ môi trường.

Lệnh cấm nhập khẩu 4 loại cá nói trên của Campuchia có dấu hiệu đi ngược lại tinh thần tự do hóa thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và Cộng đồng Kinh tế ASEAN.

Theo Bộ Công Thương, trong những năm gần đây, Việt Nam xuất khẩu khoảng 60 triệu USD/năm giá trị thủy sản sang Campuchia. Tuy Campuchia không phải là thị trường lớn đối với thủy sản của Việt Nam nhưng nhu cầu nhập khẩu của thị trường tương đối ổn định, đóng góp tốt cho việc phát triển thương mại ở khu vực biên giới, tạo việc làm và thu nhập nhất định cho người dân.

Tiếp đó, ngày 25/1/2021, Đại sứ quán Việt Nam cũng có Công thư gửi tới phía Campuchia liên quan tới việc cấm nhập khẩu các sản phẩm thủy sản cá da trơn.

Theo Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Campuchia, với quyết định ngày 8/2, phía Campuchia đã có thiện chí và phản ứng tích cực trước Công văn của Bộ Công Thương Việt Nam về việc thực hiện đúng tinh thần tự do hóa thương mại của  WTO và Cộng đồng Kinh tế ASEAN.

Thế Vũ