Trong thời gian qua, khoa Phẫu thuật Nhiễm khuẩn (Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức) đã tiếp nhận một số ca bệnh được chẩn đoán mắc bệnh than (bệnh “hậu bối”).

Các bệnh nhân có đặc điểm chung là có bệnh lý nền tiểu đường với tổn thương điển hình là một vùng viêm tấy đỏ, đau nằm vùng gáy, lưng. Sau vài ngày, vết thương trên người bệnh nhân xuất hiện vỡ mủ nhưng thành nhiều nốt nhỏ trông giống tổ ong hoặc đài sen, đau nhức.

Có một số trường hợp do điều trị không đúng hoặc tự ý đắp lá sẽ gây tổn thương lan rộng, hoặc biến chứng như nhiễm khuẩn huyết có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Điển hình là một bệnh nhân nam quốc tịch Sri Lanka, là nhân viên tàu viễn dương, mang trong mình bệnh tiểu đường mạn tính, trong những tháng ngày lênh đênh trên biển bệnh nhân không may xuất hiện các cụm nhọt nhiễm trùng vùng lưng.

Vì điều kiện thiếu thốn thuốc men trang thiết bị, tổn thương nhanh chóng lan rộng và tạo thành ổ mủ dọc suốt chiều dài từ lưng xuống tận hông 2 bên.

Ngày 14/5, người bệnh được được tiến hành hội chẩn và phẫu thuật rạch tháo mủ, cắt lọc làm sạch các ổ nhiễm trùng vùng lưng, đùi cùng với việc kiểm soát đường huyết. Vi khuẩn xét nghiệm là tụ cầu vàng (Staphylococcus Aureus).

Chỉ sau 1 tuần, các vết thương của ông đã tiến triển rất tốt, các bác sĩ đã có thể chuyển sang thì 2 tạo hình vết thương và khép lại vết mổ.

Một trường hợp khác là nữ bệnh nhân (75 tuổi, Hà Nội), có tiền sử điều trị tiểu đường nhiều năm, ung thư vú trái đã mổ. Bệnh nhân có biểu hiện sưng tấy đau lưng 2 tuần nhưng do tâm lý sợ đến bệnh viện nên tự điều trị, tổn thương lan rộng đau nhức nhiều mới đến khám.

Bác sĩ Khoa Phẫu thuật nhiễm khuẩn - đơn vị chăm sóc vết thương của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã điều trị cho người bệnh ổn định và tiến hành phẫu thuật ngày 19/5. Xét nghiệm vi khuẩn là Staphylococcus Aureus. Hiện vết thương đã ổn định nhưng do tổn thương rộng nhiều khả năng phải vá da.

Gần đây nhất ngày 23/5, các bác sĩ trong tua trực cấp cứu đã tiến hành phẫu thuật cho người bệnh nữ 56 tuổi đến từ Lạc Thủy, Hòa Bình với tổn thương vùng gáy gần 2 tuần. Tổn thương là những ổ áp xe nhỏ nhiều vách và ngóc ngách, tổ chức dưới da hoại tử và mủ trắng. Người bệnh đã được cắt lọc, làm sạch và để da hở. Xét nghiệm mủ cũng là Staphylococcus Aureus.

PGS TS Nguyễn Đức Chính, người trực tiếp phẫu thuật cho bệnh nhân cho biết, bệnh “Hậu bối” trước đây hay được dùng với thuật ngữ là Anthrax - bệnh than - là cụm nhọt, bao gồm nhiều nhọt nhỏ do viêm lỗ chân lông tập trung thành đám tạo nên và có quá trình hoại tử phần mềm tổ chức dưới da.

Vì vị trí xuất hiện hay nằm phía thân sau của cơ thể nên được dân gian dùng từ Hậu (phía sau ) Bối (u,nhọt) có nghĩa là u nhọt nằm phần sau cơ thể.

Các bác sĩ cảnh báo, bệnh “hậu bối” - hay còn gọi là bệnh than - đang có xu hướng quay trở lại. Do đó khi xuất hiện những triệu chứng như: có đám mảng đỏ ở vùng lưng gây sưng tấy, gồ cao, đau, có nhiều ngòi, tiến triển hoại tử tổ chức dưới da…, người bệnh, đặc biệt là người đề kháng kém hay có bệnh nền đái tháo đường cần đến ngay các cơ sở y tế khám và điều trị.

PV