Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 3, ngày 22/9/2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét Kế hoạch chi tiết và đề cương giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021”.

Báo cáo tại thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết, việc xác định đối tượng giám sát gồm: Chính phủ, các bộ, ngành, các cơ quan quản lý, sử dụng vốn nhà nước, tài sản nhà nước; Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Kiểm toán nhà nước; các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị, xã hội; Doanh nghiệp nhà nước; HĐND, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Phạm vi giám sát bao gồm: Giám sát tình hình thực hiện chính sách, pháp luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong khu vực công (không giám sát công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hoạt động sản xuất, kinh doanh khu vực tư nhân và tiêu dùng của nhân dân) từ 1/1/2016 đến 31/12/2021 và thời kỳ trước, sau có liên quan.

Nội dung giám sát tập trung 5 lĩnh vực, gồm: Quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước; Quản lý, sử dụng vốn nhà nước khác; Quản lý tài sản nhà nước; Quản lý, sử dụng lao động, thời gian lao động; Quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên. Đối với từng lĩnh vực cụ thể, dự thảo kế hoạch nêu cụ thể các nội dung trọng tâm, trọng điểm tập trung giám sát.

Phát biểu tại Phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021” là chuyên đề nhận được mong muốn, kỳ vọng của nhân dân.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, tiết kiệm, chống lãng phí cùng với phòng, chống tham nhũng và tiêu cực là “hai mũi giáp công”, giải quyết được những tồn tại của việc huy động, phân bổ, sử dụng hiệu quả nguồn lực quốc gia cho phát triển nhanh và bền vững. Vì vậy, đề nghị các đoàn giám sát nêu cao tinh thần trách nhiệm để báo cáo kết quả chính xác, khách quan với cử tri và nhân dân cả nước.

Để thực hiện công tác giảm sát về nội dung thực hành tiết kiệm, chống lãng phí ở các lĩnh vực được khách quan, Chủ tịch Quốc hội lưu ý các đoàn giám sát nên có giám sát tổng quát kết hợp với giám sát chi tiết một số lĩnh vực. Ví dụ như trong giám sát về Quản lý, sử dụng lao động nên căn cứ vào báo cáo tổng quát về lĩnh vực này và cả theo báo cáo về tinh giản bộ máy, biên chế.

Cũng theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, 5 lĩnh vực như dự thảo gồm quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước; vốn Nhà nước khác; tài sản Nhà nước; lao động, thời gian lao động và tài nguyên là rất rộng. Do đó, việc xác định trọng điểm là về nhân lực, vật lực hay tài lực thì cần tính toán.

Với nhân lực, hiện nay khối công chức của cả hệ thống chính trị, tỷ lệ quỹ lương hàng năm không lớn nhưng xác định biên chế sự nghiệp thế nào để tiết kiệm lại là một vấn đề khó, chưa thống nhất cao về nhận thức cũng như tổ chức thực hiện. Nhiều địa phương phát triển, xã hội hoá tốt có khi không cần nhiều biên chế sự nghiệp. Song những đô thị khác cũng cần tăng cường xã hội hoá hơn nữa để dành biên chế cho nơi khó khăn. Có địa phương dành được nhiều ngân sách cho chi đầu tư phát triển, có địa phương lại chi thường xuyên lớn hơn. Vì vậy, các đoàn giám sát cần phối hợp với các cơ quan, đơn vị hữu quan chỉ rõ hơn được nơi nào cần nhân lực thực sự, nơi nào cần tinh giản để tiết kiệm ngân sách chi thường xuyên.

Về lĩnh vực Quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, đoàn giám sát cần làm rõ về việc cả nước có bao nhiêu đất đã giao mà chưa thu tiền sử dụng đất, sử dụng không đúng mục đích. Việc quản lý sử dụng đất nông, lâm trường cũng cần công bố rõ vì thực tế đã từng giám sát, tái giám sát. Đất nông nghiệp có tổng diện tích hoang hoá, chưa sử dụng là bao nhiêu để có giải pháp khai thác, quản lý sử, dụng hiệu quả.

Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng lưu ý nội dung giám sát cũng nên tập trung vào đầu tư công, sử dụng ngân sách vì chi cho họp hành, lễ tân, đi nước ngoài vẫn còn lãng phí; công trình, dự án xây dựng dở dang kéo dài. "Đoàn giám sát phải nêu rõ được có bao nhiêu “dự án treo” nằm ở đâu, địa chỉ của ai và thực hiện quy định pháp luật thế nào, phải yêu cầu địa phương báo cáo kỹ rồi kiểm tra chéo sao cho chính xác, khách quan", Chủ tịch Quốc hội nói.