Khuya 9/10, cộng đồng mạng "sôi sục", chia sẻ chóng mặt thông tin 15 con chó của vợ chồng ông Phạm Minh Hùng đang trên đường từ Long An về Cà Mau bằng chiếc xe máy cũ kỹ, bị lực lượng chức năng ở Cà Mau tiêu hủy vì chủ của chúng dương tính COVID-19. 

Đàn chó bị tiêu hủy khiến nhiều người đặt câu hỏi, liệu chó mèo có lây virus SARS-CoV-2 và lây cho người hay không?

Giải đáp vấn đề này, BS Trương Hữu Khanh, Cố vấn chuyên môn Khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) cho biết, hiện nay chưa có nghiên cứu nào nói virus SARS-CoV-2 có thể lây từ người sang động vật hay ngược lại. 

Theo BS Khanh, về mặt lý thuyết, dòng virus ở người và ở động vật rất khác nhau. Thụ thể trên tế bào người và động vật cũng khác nhau rất xa. Virus ở người không thể nhiễm cho động vật và virus ở động vật không lây sang người được vì khi virus của người “nhảy sang” động vật gặp thụ thể khác không bám lại được sẽ bị đẩy ra.

“Do đó động vật (chó mèo) không thể mắc bệnh (COVID-19) và lây bệnh cho người được”, BS Khanh nói. 

Bản thân virus SARS-CoV-2 ban đầu cũng rất khó lây cho người. Theo thời gian, loại virus này tiến hóa qua nhiều lần tới khi rất thuần với con người mới có thể lây từ người sang người và chỉ trong tế bào người mới phân hóa thành nhiều biến thể để lây lan thành dịch.

Tuy nhiên, theo BS Khanh, vật nuôi có thể là vật chủ trung gian mang virus. Nếu virus dính trên lông hoặc nếu chó, mèo liếm phải thức ăn hay dịch tiết hô hấp có chứa virus SARS-CoV-2 mà sau đó chúng ta ôm và để chúng liếm lên mũi, miệng ngay lúc đó thì có thể có khả năng bị nhiễm virus. 

PGS. TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam (Bộ Y tế) cho biết, có những thông tin cho rằng "vật nuôi như chó, mèo bị lây nhiễm SARS-CoV-2 rồi truyền qua con người", nhưng trên thực tế chưa có bằng chứng đầy đủ để khẳng định COVID-19 lây qua vật nuôi và nếu có nguy cơ cũng là rất thấp.

Tuy nhiên, ông Phu cảnh báo, chó mèo có thể được xem là "vật dụng" trung gian truyền nhiễm nếu như người nhiễm bệnh ôm ấp, vuốt ve, chăm sóc chúng. Khi đó, người nhiễm có thể ho, hắt hơi, lây dính nước bọt mang virus SARS-CoV-2 lên lông, da của vật nuôi.

Từ đó, người không mắc bệnh ôm ấp chó, mèo thì có thể lây dính virus lên tay, đưa lên mũi, miệng và lây nhiễm COVID-19; hoặc lông chó, mèo mang virus có thể lây dính lên các đồ vật khác và có nguy cơ lây sang người khác.

 "Virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại trên bề mặt da, lông của vật nuôi và có thể lây sang người tiếp xúc gần. Chó, mèo, vật nuôi khác có thể giống như 'vật dụng' lây dính virus khác và lây nhiễm qua người khác khi sờ, nắm phải", ông Phu nói.

Vị chuyên gia này khuyến cáo mọi người, đặc biệt là F0 không nên ôm ấp chó, mèo, tránh dùng chung các đồ vật khác với người nhà nếu cách ly tại nhà.

Trước đó, Bộ Y tế cũng hướng dẫn F0 tự điều trị, cách ly tại nhà phải tuân thủ các lời khuyên như: Cách ly người nhiễm khỏi những người khác; Vệ sinh tay thường xuyên; Đeo khẩu trang, sử dụng găng tay đúng cách; Vệ sinh dụng cụ ăn uống tránh lây nhiễm; Vệ sinh bề mặt môi trường sạch sẽ; Xử lý đồ vải và vật dụng đúng quy định; Quản lý chất thải và dịch tiết đúng cách.