Dù điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2020 môn Tiếng Anh đã có khởi sắc nhưng so với các môn học khác, tiếng Anh vẫn có kết quả điểm thi thấp nhất. Số lượng học sinh đạt điểm môn này dưới 5 là 63,13%; điểm trung bình là 4,58.

Nguyên nhân của kết quả trên, theo TS. Vũ Thị Thanh Nhã, Trưởng Khoa Tiếng Anh Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội là do chương trình môn tiếng Anh hệ 10 năm chưa được triển khai đại trà trên cả nước, nhiều địa phương chưa đủ điều kiện triển khai chương trình này.

Bên cạnh đó, đề thi có những câu hỏi khó nhằm mục tiêu phân loại thí sinh nên so với mặt bằng chung học sinh cả nước đặc biệt với học sinh khu vực nông thôn và miền núi, yêu cầu của các câu hỏi đó còn cao.

Ngoài ra, do tâm lý của phần lớn thí sinh là tập trung cho các môn xét tuyển đại học, tiếng Anh chỉ là môn bắt buộc để xét tốt nghiệp THPT nên việc học chỉ dừng ở đạt mục tiêu không bị điểm liệt.

PGS. TS. Phạm Thị Hồng Nhung (Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Huế) phân tích thêm rằng, không giống những môn khoa học khác, để cải thiện năng lực ngoại ngữ cần một quá trình lâu dài và bền bỉ.

Đây là đặc điểm đã được ghi nhận trong cơ sở lý luận về tiếp thụ ngoại ngữ. Vì thế không nên trông đợi các nỗ lực cải thiện năng lực ngoại ngữ chung của người học có hiệu quả ngay trong một vài năm, hay khi giáo viên được cải thiện năng lực thì lập tức có hiệu quả trên kết quả của người học.

Dù vậy, PGS. TS. Phạm Thị Hồng Nhung cho rằng, việc điểm thi môn tiếng Anh năm nay đã ít nhiều có cải thiện so với các năm trước là một dấu hiệu đáng mừng và đáng ghi nhận.

Cùng chia sẻ quan điểm với PGS. TS. Phạm Thị Hồng Nhung, cô giáo Lê Thị Tâm, giáo viên môn Tiếng Anh Trường HTPT Hàm Nghi, Hà Tĩnh cho rằng môn Tiếng Anh là môn học đường dài, cần đầu tư và cần có cái “gốc”, một khi mất gốc các em phải học rất chật vật mới có được một mức điểm tạm tạm chứ chưa nói đến cao.

Với nỗ lực thay đổi của giáo viên, học sinh, kết quả học và thi tiếng Anh của học sinh đã có khởi sắc tuy nhiên như đã đề cập ở trên, vì môn tiếng Anh là môn đường dài nên việc nâng kết quả không phải lập tức cao ngay được.

Ngoài ra, cô giáo Tâm cũng chia sẻ không nên so sánh điểm thi môn Tiếng Anh với các môn học khác bởi môn Tiếng Anh là môn học vô cùng đặc thù. Thứ nhất là sự khác biệt lớn giữa học và thi.

Hiện nay việc dạy và học đang hướng theo phát triển và đánh giá năng lực, tăng cường kỹ năng nói – viết, khuyến khích giao tiếp tuy nhiên khi thi thì trong giới hạn đề trắc nghiệm chỉ có thể kiểm tra nghiêng về từ vựng ngữ pháp đọc hiểu.

Thứ hai là điều kiện kinh tế xã hội tại nhiều khu vực của đất nước còn hạn chế, nhận thức của phụ huynh và học sinh về tầm quan trọng của môn Tiếng Anh cũng vậy dẫn đến sự thiếu đầu tư về thời gian, nỗ lực cho môn học này.

Cuối cùng quan trọng nhất là vì nhiều lý do, nhiều học sinh không được tiếp cận Tiếng Anh từ sớm mà chỉ bắt đầu học bài bản khi lên cấp 2 thậm chí cấp 3 nên mất gốc nhiều, thực tế này đã phản ánh rõ rệt trong điểm thi THPT môn học này những năm gần đây.

Theo như đánh giá của thầy giáo Gavan Iancono, Giám đốc học thuật Trung tâm tiếng Anh Language Link, thời gian học online dài của học sinh trong học kỳ II vừa qua là một nguyên nhân dẫn tới kết quả thi không cao.

Do đặc thù của môn học, việc học và ôn cần sự tương tác trực tiếp giữa giáo viên với học sinh, giữa học sinh với nhau không chỉ với những kỹ năng như nghe nói mà còn với kỹ năng đọc hiểu và việc học kiến thức ngôn ngữ như từ vựng, ngữ pháp, ngữ âm.

Theo ông Gavan Iancoco, học sinh Việt Nam trong thời gian gần đây đã có nhiều tiến bộ trong việc học tiếng Anh, do ảnh hưởng của Covid-19 nên những tháng vừa qua ngay cả các học sinh đang theo học tại Trung tâm Language Link cũng bị ảnh hưởng mạnh đến việc học tiếng Anh mặc dù điều kiện học tiếng Anh của Trung tâm là rất tốt, nên việc học tiếng Anh của học sinh của Việt Nam, đặc biệt học sinh vùng nông thôn, khu vực khó khăn bị ảnh hưởng do Covid-19 là không tránh khỏi.

Trinh Phúc