Đại diện bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, nữ ca sĩ Phi Nhung qua đời ở tuổi 51 do biến chứng nặng của COVID-19 sau hơn một tháng điều trị. Nữ danh ca bị hoại tử một phần phổi, bão Cytokine, suy đa cơ quan.

Trước đó, chị được chạy ECMO, lọc máu và được điều trị bằng các loại thuốc cao cấp nhất.

70% bệnh nhân COVID-19 mắc phải "cơn bão cytokine"

Theo thống kê của Trung tâm hồi sức Bệnh viện Bạch Mai đặt tại Bệnh viện dã chiến số 16 (quận 7, TP.HCM), với công suất 500 giường bệnh thì có đến 70% bệnh nhân COVID-19 mắc phải "cơn bão cytokine".

Sở Y tế TP.HCM cho biết hầu hết những bệnh nhân nguy kịch và tử vong do nhiễm COVID-19 đều không có biểu hiện lâm sàng nghiêm trọng trong giai đoạn đầu của bệnh, một số chỉ thấy có sốt nhẹ, ho hoặc đau nhức cơ.

Những bệnh nhân này đột ngột xấu đi ở giai đoạn sau của bệnh hoặc đang trong quá trình hồi phục với sự xuất hiện của hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS) và suy đa tạng xảy ra nhanh chóng, dẫn đến tử vong trong một thời gian ngắn.

"Cơn bão cytokine" được xem là một trong những nguyên nhân chính gây ra ARDS và suy đa tạng ở những bệnh nhân này. Do đó, việc tìm ra các thuốc đặc trị "cơn bão cytokine" là một thách thức mới của y học.

Cơ chế bệnh sinh của "cơn bão cytokine" rất phức tạp. Chính "cơn bão cytokine" sẽ làm cho bệnh tiến triển nhanh, tỉ lệ tử vong cao

Theo các bác sĩ, bình thường, người khỏe mạnh khi bị virus tấn công, hệ miễn dịch sẽ phản ứng, cơ thể tiết ra chất cytokine để ức chế virus. Tuy nhiên, một số người tiết ra quá nhiều cytokine, gây ảnh hưởng các phủ tạng.

Bão Cytokine là hiện tượng hệ miễn dịch cơ thể phản ứng quá mức, giải phóng ồ ạt chất cytokine gây viêm, tổn thương nặng và khiến các cơ quan nội tạng suy kiệt.

Trong đợt dịch thứ 4, không thể thống kê có bao nhiêu bệnh nhân COVID-19 mắc cơn bão Cytokine.

Tuy nhiên, từ thực tế điều trị, PGS.TS Nguyễn Văn Chi, Trưởng khoa Cấp cứu - Bệnh viện Bạch Mai, cho biết các chuyên gia nhận thấy vai trò của cơn bão này với nguy cơ tử vong ở bệnh nhân COVID-19. Nếu không kiểm soát được cơn bão Cytokine thì nó sẽ tàn phá cơ thể và "xô đổ" bệnh nhân.

Một thống kê của Trung tâm hồi sức tích cực (ICU) người bệnh COVID-19, Bệnh viện dã chiến số 16, trực thuộc Bệnh viện Bạch Mai hồi giữa tháng 9, cho thấy bão Cytokine là một triệu chứng điển hình của bệnh nhân trong đợt dịch này mà các bác sĩ điều trị phải đối mặt.

TS Đỗ Ngọc Sơn, Phụ trách Trung tâm ICU người bệnh COVID-19 tại Bệnh viện Dã chiến số 16 cho biết 70% bệnh nhân COVID-19 điều trị tại đây mắc hội chứng Cytokine.

Còn tại Bệnh viện điều trị COVID-19 Củ Chi, có giai đoạn cao điểm cuối tháng 7, đầu tháng 8, hầu như ngày nào bệnh viện này cũng có bệnh nhân gặp "cơn bão Cytokine", có thời điểm lên đến gần 30 ca.

Trung bình khi bệnh nhân rơi vào cơn bão, chỉ cần khoảng 1 ngày là sẽ diễn tiến đến nguy kịch, có nguy cơ tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.

Mối nguy với bệnh nhân trẻ tuổi, không bệnh nền

Với cơ chế bệnh sinh phức tạp, hiện nay, y học vẫn chưa thể lý giải được vì sao cơn bão Cytokine lại xuất hiện ở tất cả các độ tuổi, nhưng điều đáng nói là nó nhanh chóng "đánh gục" các trường hợp trẻ tuổi.

"Bệnh nhân trẻ gặp bão Cytokine phản ứng sẽ mạnh và dữ dội hơn nhiều so với người lớn tuổi" – BS Sơn nói từ thực tế điều trị. Vị chuyên gia đã tiếp nhận điều trị những bệnh nhân 17 tuổi hay 22 tuổi gặp bão Cytokine, khiến cơ thể suy sụp nhanh, nhiều trường hợp không qua khỏi.

ThS.BS Lê Văn Dẫn - Phó Trưởng Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội) - cho biết, nhiều người còn chủ quan khi mắc COVID-19 nghĩa rằng sức khỏe tốt, trẻ khỏe không sao.

Nhưng trong đợt dịch thứ tư này, đã xuất hiện các trường hợp bệnh nhân trẻ mắc COVID-19 rất nặng. Các bệnh nhân trẻ có xu hướng gặp cơn bão Cytokine diễn biến rất nhanh, đặc biệt là những bệnh nhân nặng lên vào ngày thứ 6.

Dẫn chứng điển hình về bệnh nhân H.V.N (45 tuổi) vừa phải can thiệp ECMO tại Bệnh viện Thanh Nhàn, BS Dẫn cho hay, đây là trường hợp trẻ, không có bệnh lý nền nhưng cơ thể có những phản ứng quá mức với virus, gây ra tình trạng cơn bão Cytokine.

Đến ngày thứ 4-5, bệnh nhân đã có triệu chứng nặng lên nhanh, rầm rộ hơn và diễn biến cơn bão Cytokine rất nhanh.

Vì phát hiện muộn tình trạng này ở tuyến dưới nên các biện pháp thở máy, lọc máu hấp thụ không có tác dụng với bệnh nhân này, buộc phải can thiệp ECMO. Rất may, bệnh nhân đáp ứng với tuần hoàn ngoài cơ thể và đã được hồi sinh rất kỳ tích.