Tối 14/2, chính quyền thành phố Bắc Giang (tỉnh Bắc Giang) tổ chức lễ hội 597 năm chiến thắng Xương Giang và công bố Quyết định của Bộ trưởng Bộ VHTT&DL đưa lễ hội Xương Giang vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Cách đây 597 năm, tại mảnh đất Xương Giang lịch sử đã diễn ra trận quyết chiến của nghĩa quân Lam Sơn, lập nên chiến công vang dội, tiêu diệt 10 vạn quân Minh, buộc tướng Vương Thông phải đầu hàng, rút quân về nước.

Chiến thắng Xương Giang năm 1427 đã chấm dứt 20 năm đô hộ của nhà Minh đối với nước ta, mở ra thời kỳ mới trong lịch sử dân tộc.

Để ăn mừng chiến thắng, năm 1428, sau khi lên ngôi, vua Lê Lợi đã mở hội khao quân, tuyên đọc “Đại cáo Bình Ngô”. Trong bối cảnh niềm vui chung đó, ở Kinh Bắc có trị sở là thành Xương Giang cũng được hưởng lộc và tổ chức lễ hội lớn để cáo tế trời đất ban phúc lộc cho nhân dân.

Từ đó về sau, nhân dân vùng Xương Giang đều tổ chức lễ hội vào dịp đầu Xuân, từ mùng 5 đến mùng 7 tháng Giêng, nhằm tỏ lòng tôn kính, ghi nhớ công ơn đối với các bậc hiền tài, nghĩa sĩ và nhân dân đã chiến đấu anh dũng, hy sinh trên mảnh đất lịch sử hào hùng.

Tại đây, các bô lão trong đội tế thực hiện lễ tế trời đất, tế vua, anh hùng nghĩa sĩ Lam Sơn và các anh hùng nghĩa sĩ tử trận trong trận chiến Xương Giang lịch sử.

Từ năm 1998 đến nay, Lễ hội Xương Giang hàng năm được tổ chức với quy mô cấp thành phố, ngay tại khu vực diễn ra trận chiến Xương Giang xưa để kỷ niệm sự kiện lịch sử, khẳng định tầm vóc, ý nghĩa, giá trị to lớn của Chiến thắng Xương Giang trong lịch sử dân tộc, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc cho các thế hệ.  

Năm 2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã quyết định công nhận xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia Địa điểm Chiến thắng Xương Giang; năm 2019 Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận Di tích lịch sử Địa điểm Chiến thắng Xương Giang, thành phố Bắc Giang là Di tích quốc gia đặc biệt.

Ngày 10/11/2023, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL có Quyết định số 3443, đưa Lễ hội truyền thống Xương Giang vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Tại buổi lễ, thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ VHTT&DL, Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang Dương Văn Thái đã trao chứng nhận Lễ hội Xương Giang là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho cán bộ và nhân dân thành phố Bắc Giang.

Sau phần lễ là chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Chiến thắng Xương Giang - muôn thuở còn truyền” gồm 3 phần: phần 1 “Xương Giang - Bản hùng ca vang mãi”; phần 2 “Bài ca đất nước” và phần 3 “Bắc Giang - niềm tin, khát vọng”.

T.Toàn