Cam kết đưa khí thải ngành xây dựng về 0

Tại Hội nghị lần thứ 26 tại Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), Chính phủ Việt Nam cam kết  “đến năm 2050 Việt Nam sẽ là quốc gia đạt mức phát thải ròng bằng 0”. 

Trong ngành xây dựng, việc đáp ứng mức khí thải bằng 0 đang là thách thức tới các doanh nghiệp. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều năm qua, việc phát triển công trình hiệu quả năng lượng, tiết kiệm tài nguyên, công trình xanh đã được Việt Nam ưu tiên phát triển.

Trong Hội thảo “Giải pháp vật liệu xây dựng đáp ứng công trình xanh, có kiến trúc bền vững”, TS Nguyễn Công Thịnh, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng) cho biết: Gần đây, Chính phủ đã ban hành nhiều quy định trong ngành xây dựng, để đảm bảo khí thải ngành xây dựng dần đưa về mức 0.

Đơn cử như Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; Nghị định 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 của Chính phủ quy định về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-zôn; Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2023, tầm nhìn đến năm 2050; Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030;...

Bên cạnh đó, theo quy định của Nghị định 06/2022/NĐCP, đối với các tòa nhà có mức phát thải khí nhà kính hằng năm từ 3.000 tấn CO2 tương đương trở lên hoặc có tổng tiêu thụ năng lượng hằng năm từ 1.000 tấn dầu tương đương (TOE) trở lên thì phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính.

Các cơ sở phát thải nhiều khí nhà kính cũng phải xây dựng kế hoạch và thực hiện các giải pháp nhằm giảm phát thải khí nhà kính trong quá trình hoạt động. 

Tuy nhiên, so với nhiều nước phát triển trên thế giới và khu vực, trình độ công nghệ, nhân lực, quản lý, thiết bị, kỹ thuật xây dựng, điều kiện tiện nghi các công trình ở Việt Nam còn nhiều hạn chế. Hiện chúng ta chưa có công trình nào được thiết kế, xây dựng, quản lý vận hành đạt tiêu chí net zero. 

“Điều này đang đặt ra thách thức lớn đối với Việt Nam để đạt mục tiêu cam kết vào năm 2050”, ông Thịnh cho biết.

Để thực hiện các nội dung về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các lĩnh vực nói chung và lĩnh vực xây dựng, ông Thịnh cho rằng, Chính phủ cần tháo gỡ bởi các giải pháp: hỗ trợ ưu đãi về tài chính cho các dự án sản xuất sản phẩm, vật liệu xây dựng tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường; có các quy định bắt buộc hoặc khuyến khích để đánh giá, chứng nhận, dán nhãn năng lượng cho các sản phẩm vật liệu xây dựng,...

Chí phí đầu tư ban đầu dài hạn, nhưng hiệu quả lâu dài

Đồng tình với nhận định này, ông Nguyễn Đình Thanh, Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Hà Nội cho hay, yêu cầu của kiến trúc tương lai hướng tới phát triển bền vững, được đánh giá qua các thông số, chỉ số công trình trong thiết kế, xây dựng và vận hành, nhằm giảm thiểu các tác động xấu và có thể tạo ra những tác động tích cực đối với khí hậu và môi trường. 

Hiện nay, nhà phát triển thường ngại đầu tư vào công trình xanh vì suy nghĩ chi phí xây dựng ban đầu lớn, thường cao hơn khoảng 2% so với công trình thông thường.

“Thực tế, nếu áp dụng các giải pháp xanh ngay từ khi bắt đầu giai đoạn thiết kế sẽ không làm tăng, thậm chí có thể giảm chi phí đầu tư. Giải pháp xanh có hiệu quả sẽ giúp hoàn vốn đầu tư trong khoảng 2-3 năm”, ông Thanh nói.

Cũng theo ông Thanh, hiện nay, các doanh nghiệp trong nước đã chủ động được công nghệ, và sản xuất được một số nguyên, vật liệu xây dựng xanh.

Đơn cử như một số sản phẩm cửa nhựa cách nhiệt vượt trội cách âm lên đến 45dB; hệ sản phẩm cửa nhôm có cầu cách nhiệt có khả năng tiết kiệm năng lượng lên tới 30% so với nhôm thông thường, cách âm lên tới 44dB; hệ thống cửa nhận diện khuôn mặt, điều khiển tự động…

Ông Nguyễn Cảnh Hồng, Tổng giám đốc Công ty CP Eurowindow cho biết: Mặc dù chi phí ban đầu khi sử dụng các vật liệu xây dựng xanh, bền vững có cao hơn các vật liệu truyền thống. Tuy nhiên, hiệu quả của các vật liệu xanh có tính dài hạn, bền vững, tiết kiệm năng lượng, nhân công khi vận hành.

“Các giải pháp vật liệu xây dựng xanh, tiết kiệm năng lượng, tối ưu hiệu quả, giảm chi phí đầu tư, giảm chi phí vận hành, tăng tính tiện nghi cho các công trình”, ông Hồng nói.