(NBCL) Giới báo chí gọi cuộc đối đầu đang ngày một căng thẳng giữa tập đoàn công nghệ Apple và Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) là cuộc chiến “chưa từng có tiền lệ”. Cuộc chiến chính thức khai cuộc từ ngày 26/2/2016 khi đại gia công nghệ Mỹ đã chính thức nộp đơn yêu cầu tòa dỡ bỏ phán quyết buộc hãng “hỗ trợ” FBI điều tra vụ khủng bố tại TP.San Bernardino hồi tháng 12/2015.
Căng thẳng từ chuyện mở khóa chiếc điện thoại Ngày 2/12/2015, 14 người Mỹ bị giết hại và 22 người khác bị thương trong một cuộc tấn công khủng bố tại San Bernardino, California. Để phục vụ công tác điều tra, chính phủ Mỹ chính thức nhờ một tòa án yêu cầu Apple giúp FBI bẻ khóa chiếc điện thoại iPhone của cặp vợ chồng là các tay súng trong vụ tấn công. Tuy nhiên Apple đã thẳng thừng từ chối yêu cầu này. [caption id="attachment_84947" align="aligncenter" width="800"]
Lãnh đạo Apple Tim Cook và Giám đốc FBI James Comey[/caption] Lý giải nguyên do từ chối, Giám đốc điều hành Apple ông Tim Cook cho rằng họ không thể vi phạm những nguyên tắc và quyền lợi bảo mật của người tiêu dùng trong việc phục tùng yêu cầu từ phía nhà chức trách. Apple đã đưa sự việc vào một “thư ngỏ gửi khách hàng” nhằm tìm sự ủng hộ của công chúng và các hãng công nghệ khác, với lý lẽ bảo vệ quyền riêng tư của khách hàng và không muốn tạo tiền lệ về sau.
Tranh cãi gay gắt thành cuộc chiến
Tuy nhiên, mọi việc không dừng lại ở đó. Bộ Tư pháp Mỹ buộc tội Apple đã chống lại lệnh của tòa án liên bang và rằng việc làm này để vì nhiệm vụ chung chống khủng bố. Thêm nữa, theo FBI, sau vụ tấn công, chiếc điện thoại của thủ phạm đã thuộc sở hữu quốc gia chứ không còn là của khách hàng của Apple.
Tuy nhiên, lý lẽ Apple đưa ra cũng sắc bén không kém. Trong lá thư mang tựa đề “Thông điệp gửi đến khách hàng của chúng tôi” Tim Cook viết rằng FBI đã yêu cầu công ty của ông “xây một cửa sau vào iPhone” (backdoor). Cách dùng từ này của vị CEO, theo trang công nghệ Venturebeat, khiến người ta không thể không nghĩ đến vụ bê bối nghe lén (“cài đặt cửa sau”) của NSA đối với một số dịch vụ của Apple, Facebook, Google hay Microsoft trước đó. Tim Cook kết thúc thư với tuyên bố Apple sẽ không tuân theo lệnh của toà án. Đỉnh điểm của sự việc là việc ngày 26/2, đại gia công nghệ Mỹ đã chính thức nộp đơn yêu cầu tòa dỡ bỏ phán quyết buộc hãng “hỗ trợ” FBI điều tra vụ khủng bố.
Cùng ngày, FBI cũng có hành động leo thang khi kêu gọi quốc hội đứng ra dàn xếp câu hỏi mang tính chất quyết định: Khi nào cơ quan hành pháp được quyền truy cập dữ liệu cá nhân của công dân? Bộ Tư pháp Mỹ thậm chí đã gọi quan điểm cứng rắn của Apple là “một chiêu trò tiếp thị”. Vụ việc một lần nữa làm gia tăng tranh cãi
chưa có hồi kết về quyền riêng tư, sự tự do của công dân và các vấn đề an ninh quốc gia. Cuộc chiến giữa Apple và FBI được đánh giá là thời khắc quan trọng trong cuộc xung đột giữa một bên là các hãng công nghệ nắm trong tay thông tin của khách hàng với bên còn lại là chính phủ luôn muốn sục sạo kho dữ liệu khổng lồ này. CNN dẫn lời Tổng giám đốc Tim Cook khẳng định nếu tuân theo đòi hỏi của chính quyền sẽ tạo ra “tiền lệ nguy hiểm”, mở toang cửa cho các cơ quan hành pháp ép buộc những hãng công nghệ tạo điều kiện xâm phạm thông tin của công dân. Đó là chưa kể hình ảnh của Apple sẽ bị ảnh hưởng cũng như nguy cơ phần mềm lọt vào tay các đối tượng nguy hiểm. Theo các chuyên gia, một lý do khác khiến Apple cương quyết phản ứng là lâu nay, “bảo mật và quyền riêng tư của người dùng” được xem là một trong những thế mạnh lớn nhất của hãng trước các đối thủ cạnh tranh. Nếu giúp FBI bẻ khóa điện thoại thì chẳng khác nào “nhà táo” tự chặt tay mình.
Lãnh đạo Apple Tim Cook tự tin nhận định vụ việc có thể dần lên tới Tòa án tối cao và “chúng tôi sẽ chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng để theo đến cùng”. Hàng loạt những tên tuổi nặng ký trong làng công nghệ như Microsoft, Google, Twitter, Facebook và Yahoo đều lên tiếng ủng hộ Apple. Đa số đều lo ngại nếu Apple khuất phục thì sớm muộn gì cũng tới mình.
Tuy nhiên, bỏ qua những lập luận mang tính chuyên môn và pháp lý, theo Business Insider, Apple dường như đang không được lòng công luận trước sự “ương bướng” của họ với yêu cầu của FBI, khi theo thăm dò của tổ chức Pew Research này, có hơn 1 phần 5 người dân Mỹ nghĩ rằng Apple nên làm thế. Ngược lại, chỉ 38% người dân Mỹ cho biết Apple không nên làm theo yêu cầu của FBI.❏
Hà Trang