Trong một tuyên bố chung được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói chuyện qua điện thoại trong 30 phút, hai nhà lãnh đạo nhất trí tiến hành các cuộc tham vấn sâu để xây dựng lại lòng tin và sẽ gặp nhau tại châu Âu vào cuối tháng 10.

Họ cho biết Washington đã cam kết đẩy mạnh "hỗ trợ các hoạt động chống khủng bố ở Sahel (châu Phi) do các quốc gia châu Âu tiến hành" mà các quan chức Mỹ đề xuất có nghĩa là tiếp tục hỗ trợ hậu cần thay vì triển khai lực lượng đặc biệt của Mỹ.

Cuộc gọi của Tổng tống Biden tới người đồng cấp Macron là một nỗ lực để hàn gắn căng thẳng quan hệ sau khi Pháp cáo buộc Mỹ “đâm sau lưng” nước này khi Úc từ bỏ hợp đồng trị giá 40 tỷ USD đối với tàu ngầm thông thường của Pháp và chọn tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân được chế tạo theo công nghệ của Mỹ và Anh thay thế.

Pháp đã triệu hồi các đại sứ của họ từ Washington và Canberra sau khi cảm thấy bị xúc phạm bởi thỏa thuận của Hoa Kỳ, Anh và Úc, theo hiệp ước quốc phòng Aukus.

"Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng tình hình sẽ có lợi từ các cuộc tham vấn cởi mở giữa các đồng minh về các vấn đề có lợi ích chiến lược đối với Pháp và các đối tác châu Âu của chúng tôi", tuyên bố chung của Mỹ và Pháp cho biết. "Tổng thống Biden đã truyền đạt cam kết liên tục của mình về vấn đề đó".

Người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki mô tả cuộc gọi là "thân thiện" và có vẻ hy vọng về việc cải thiện quan hệ.

Bà nói với các phóng viên rằng: “Tổng thống đã có một cuộc điện đàm thân mật với Tổng thống Pháp, nơi họ đã đồng ý gặp nhau vào tháng 10 và tiếp tục tham vấn chặt chẽ và cùng nhau giải quyết một loạt vấn đề”.

Khi được hỏi liệu ông Biden có xin lỗi Macron hay không, bà Psaki cho biết: "Ông ấy thừa nhận rằng lẽ ra có thể có sự tham vấn nhiều hơn".

Mối quan hệ đối tác an ninh của Mỹ, Úc và Anh được nhiều người coi là được thiết kế để đối phó với sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc ở Thái Bình Dương, nhưng các nhà phê bình cho rằng nó đã ảnh hưởng tới nỗ lực rộng lớn hơn của Tổng thống Biden nhằm tập hợp các đồng minh như Pháp vì lý do đó.

Các quan chức chính quyền Biden gợi ý rằng cam kết của Mỹ trong việc "tăng cường hỗ trợ cho các hoạt động chống khủng bố ở Sahel" có nghĩa là sự tiếp tục các nỗ lực hiện có.

Pháp có 5.000 nhân viên của lực lượng chống khủng bố để chống lại các tay súng Hồi giáo trên khắp Sahel.

Hiện Pháp đang giảm đội ngũ xuống còn 2.500-3.000 người, chuyển nhiều tài sản hơn đến Niger và khuyến khích các nước châu Âu khác cung cấp lực lượng đặc biệt để hoạt động cùng với lực lượng địa phương. Mỹ cung cấp hỗ trợ hậu cần và tình báo.

Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cho biết quân đội Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ các hoạt động của Pháp, nhưng từ chối suy đoán về khả năng gia tăng hoặc thay đổi trong hỗ trợ của Mỹ.

Phan Nguyên (Theo Reuters)