(NBCL) Qua 9 mùa Giải Báo chí Quốc gia (BCQG), Đài Tiếng nói Việt Nam (TNVN) luôn là đơn vị điển hình, tham gia tích cực và giành được nhiều giải thưởng (trong đó năm nào cũng có Giải A, có năm được 2 Giải A). Trước một mùa Giải BCQG lần thứ X- với mong muốn để Giải ngày càng có uy tín và chất lượng hơn, từ kinh nghiệm của đơn vị mình, đồng thời với tư cách từng là thành viên Ban Giám khảo, nhà báo Đồng Mạnh Hùng- Tổng Biên tập Báo Tiếng nói Việt Nam, Phó Chủ tịch LCH nhà báo Đài TNVN chia sẻ nhiều nỗi trăn trở:

Từ mùa Giải thứ 9, Giải BCQG đã thực hiện theo đề án “Nâng cao chất lượng Giải BCQG” được Thủ tướng chính phủ phê duyệt, vì vậy tầm quan trọng và vị trí của nó trong đời sống báo chí của đất nước đã được nâng lên tầm cao mới. Giải BCQG là giải thưởng được các nhà báo hướng đến để thể hiện tài năng và tâm huyết của mình với nghề.

Trong 9 năm qua, Đài TNVN là cơ quan báo chí tham gia đầy đủ và giành được nhiều giải thưởng, đặc biệt là các giải cao. Để có được kết quả này, Liên Chi hội đã tích cực vận động và tổ chức để các Chi hội và hội viên tham gia. Nhiều loạt bài dự thi là công trình tập thể của nhiều nhà báo các đơn vị... Các tác phẩm của Đài TNVN bám sát các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước, nhưng cũng mang đầy hơi thở của cuộc sống. Các tác phẩm đoạt giải đã có nhiều phát hiện mới, góc tiếp cận và cách đặt vấn đề sắc sảo; được tổ chức sản xuất công phu từ khâu tìm kiếm đề tài, sưu tầm tài liệu đến dàn dựng, phát sóng... Có những tác phẩm điều tra đã có tác động xã hội mạnh mẽ, đấu tranh đẩy lùi cái xấu, bảo vệ được người tốt và đặc biệt khiến các cơ quan chức năng phải thay đổi chính sách, cơ chế.

Từ thực tế tham gia giải 9 năm qua, chúng tôi thấy việc tổ chức Giải BCQG của Hội Nhà báo Việt Nam ngày càng bài bản và chuyên nghiệp hơn. Chính vì vậy, các tác phẩm được xét tặng giải xứng đáng với kỳ vọng của xã hội và các nhà báo. Tuy nhiên, xét về tổng thể và để Giải BCQG ngày càng có uy tín và chất lượng hơn, tôi cho rằng: Thứ nhất, về nội dung, bên cạnh những tác phẩm chính luận, phản ánh những vấn đề lớn của đất nước, Giải BCQG cần khuyến khích hơn các đề tài về đời sống dân sinh, xã hội. Đây không phải là những đề tài nóng, có tác động đến xã hội ngay lập tức như các đề tài thời sự, chính trị, nhưng lại là những đề tài đụng chạm tới cuộc sống hàng ngày của người dân và được công chúng đón nhận.

Đặc biệt là chất báo chí cao, mới mẻ, nhiều sáng tạo trong cách viết, cách đặt vấn đề, hình thức thể hiện. Thứ hai, là cần quan tâm hơn đến tiêu chí hình thức của tác phẩm dự thi. Một tác phẩm báo chí được giải nên được cả hai tiêu chí nội dung và hình thức. Hình thức là cái vỏ bề ngoài, tuy nhiên, nó quyết định đến sự chú ý của công chúng... Để các tác phẩm đoạt giải cao phải là những tác phẩm hay về nội dung, hấp dẫn về hình thức, nó phải là chuẩn mực của loại hình tham gia giải và đặc biệt khuyến khích những tác phẩm có cách thể hiện mới mẻ, đề cao sự sáng tạo.

Điều mà nhiều nhà báo vẫn băn khoăn, là tại sao nhiều tác phẩm từng được giải cao tại Liên hoan Phát thanh, Truyền hình toàn quốc khi tham dự Giải BCQG lại không đoạt giải, hoặc không đoạt giải cao? Trong số này có nhiều tác phẩm được đánh giá cao về tính sáng tạo trong hình thức thể hiện, về format mới, và ứng dụng mới. Bên cạnh đó, dù đã rất cố gắng, nhưng đến mùa giải lần thứ 9, là một thành viên giám khảo vòng sơ khảo, chúng tôi vẫn thấy chất lượng tác phẩm dự thi giữa các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương có một khoảng cách khá xa, đặc biệt là trong giải giành cho phát thanh, truyền hình.

Qua tham khảo ý kiến một số lãnh đạo các đài phát thanh truyền hình và nhận được nhiều ý kiến khác nhau, trong đó có những ý kiến cho rằng nên chăng trong tiêu chí chấm giải nên tách biệt giữa các tác phẩm của nhà báo Trung ương và địa phương, đặc biệt trong lĩnh vực phát thanh và truyền hình, bởi thực tế hoạt động báo chí của các nhà báo Trung ương và các địa phương khác nhau. Chúng ta đều biết, không phải các nhà báo ở Trung ương là giỏi, hay ở các Hội Nhà báo địa phương không có người tài, nhưng nếu xét về địa bàn hoạt động và điều kiện tổ chức sản xuất thì chắc chắn trong sân chơi chung các bạn ở địa phương sẽ thiệt thòi…

Với việc góp thêm một số ý kiến nhỏ này, chúng tôi hy vọng Giải BCQG lần thứ X và các lần tiếp theo sẽ ngày một hoàn thiện, bài bản và chuyên nghiệp hơn để mỗi năm các Hội và Liên chi hội lại có những tác phẩm chất lượng cao cả về nội dung và hình thức tham gia, để Giải BCQG thực sự là giải thưởng quan trọng, danh giá mà mỗi nhà báo đều hướng tới, xã hội quan tâm.

LAN VI (Ghi)