Năm 2019 và những năm tiếp theo, sẽ là sự đồng hành có trách nhiệm cao, tiếp tục là tinh thần “vì lợi ích chung”, vì mục tiêu phát triển bền vững của ngành BHXH.

Người bạn đồng hành, một “đối tác” quan trọng

Chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (BHXH, BHYT) là hai chính sách an sinh xã hội quan trọng, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội quốc gia. Trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm phát triển hệ thống chính sách BHXH, BHYT nhằm thúc đẩy tiến bộ và công bằng xã hội, ổn định đời sống nhân dân. Do đó, công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật BHXH, BHYT luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp ủy Đảng, chính quyền.

Để tổ chức thực hiện có hiệu quả chính sách BHXH, BHYT, trong thời gian qua, BHXH Việt Nam xác định công tác thông tin, truyền thông luôn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Ngành; đồng thời, ưu tiên tập trung mọi nguồn lực hợp lý để thực hiện tốt công tác thông tin, truyền thông về BHXH, BHYT. Thực hiện đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền phù hợp với đặc thù từng nhóm đối tượng. Công tác phối hợp tuyên truyền được quan tâm đúng mức, trong đó công tác phối hợp tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT với các cơ quan thông tấn, báo chí đã có nhiều đổi mới, đi vào chiều sâu và đạt được những kết quả nhất định. Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh khẳng định: “Với vai trò đặc biệt quan trọng đó, năm 2018, công tác phối hợp truyền thông ngày càng đi vào chiều sâu và đạt hiệu quả. Hơn 10.000 tin, bài nguồn được thể hiện đa dạng dưới nhiều hình thức như: Phát thanh, truyền hình, điện tử, phóng sự, tọa đàm, chính luận… các thông tin BHXH, BHYT trên báo chí đã thể hiện đầy đủ và sinh động về chính sách và hoạt động BHXH, BHYT trong một năm qua, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành mục tiêu chính trị của BHXH Việt Nam, bảo đảm ngày càng tốt hơn quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT”.

Với những kết quả trên, trong năm qua, công tác phối hợp tuyên truyền giữa BHXH Việt Nam và các cơ quan thông tấn, báo chí đã luôn đảm bảo vai trò tiên phong, góp phần quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi và toàn diện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao của Ngành. Trong đó ấn tượng nhất phải kể đến như: Số người tham gia BHXH trong cả nước đã đạt trên 14,7 triệu người; số người tham gia BH thất nghiệp đạt trên 12,6 triệu người; số người tham gia BHYT đạt trên 83,5 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ trên 88% dân số… Ngành BHXH đã từng bước hiện thực hóa mục tiêu BHXH, BHYT toàn dân đã được xác định tại Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 và Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Đảng với nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả.

Có thể nói, trong năm 2018, các cơ quan thông tấn, báo chí đã thực hiện tốt vai trò là cầu nối tuyên truyền đưa chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về BHXH, BHYT vào cuộc sống; góp phần nâng cao nhận thức, củng cố niềm tin của các tầng lớp nhân dân vào hệ thống chính sách an sinh xã hội của đất nước. Nhiều bài báo, phóng sự truyền hình... về BHXH, BHYT được đầu tư công phu, bài bản, kịp thời thông tin về những thay đổi trong chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, giúp người dân hiểu rõ về chính sách, tạo sự đồng thuận trong khâu tổ chức thực hiện, đưa chính sách đi sâu vào cuộc sống.

Đặc biệt, báo chí cũng trở thành “kênh” thông tin quan trọng trong việc phát hiện, cảnh tỉnh, ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT và phòng chống tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, quỹ BHYT, thông qua hàng loạt các bài viết, phóng sự phản ánh về tình hình trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, lợi dụng, trục lợi quỹ khám, chữa bệnh BHYT, quỹ ốm đau, thai sản... Qua đó, giúp các cơ quan chức năng có thêm thông tin để xử lý kịp thời và mang lại hiệu ứng tích cực trong việc tổ chức, thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT; đồng thời, nâng cao uy tín, khẳng định vị thế của BHXH Việt Nam trong việc tổ chức thực hiện tốt các chính sách BHXH, BHYT, góp phần đảm bảo an sinh xã hội cho người dân, người lao động.

Đổi mới, sáng tạo hiệu quả, nhằm đưa các chính sách đi vào cuộc sống

Trong những năm qua, mối quan hệ giữa những người làm báo và người làm công tác BHXH, BHYT ngày càng trở nên mật thiết, gắn bó hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, trong bối cảnh truyền thông xã hội phát triển mạnh mẽ, xu hướng truyền thông đa phương tiện và hội tụ đã và đang tác động trực tiếp tới kỹ năng tác nghiệp của nhà báo, ảnh hưởng trực tiếp đến “môi trường sinh thái” của các phương tiện truyền thông truyền thống, đặt ra những thách thức lớn đối với hoạt động truyền thông về BHXH, BHYT. Theo đánh giá của Phó Chủ tịch Thường trực HNBVN Hồ Quang Lợi, trên thực tế, không ít công dân, các tổ chức, doanh nghiệp vẫn còn gượng ép khi tham gia BHXH, BHYT, bởi họ chưa thực sự hiểu sâu sắc ý nghĩa, vai trò của hai chính sách này. Bên cạnh đó, thông tin về BHXH, BHYT đã được đăng tải đều đặn trên tất cả các loại hình báo chí với nhiều hình thức thể hiện khác nhau, nhưng vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong muốn. Nội dung truyền thông về lĩnh vực này chưa thực sự hấp dẫn; những hạn chế tiêu cực trong thực thi chính sách BHXH, BHYT vẫn chưa có điều kiện phân tích chuyên sâu và liên tục về nguyên nhân, hậu quả; một số tin, bài chưa thực sự khách quan, gây hiệu ứng xã hội không tốt; một số thông tin mà báo chí phản ánh còn đôi chỗ cho thấy cách nhìn nhận vấn đề của các phóng viên chưa đủ thấu đáo, đôi khi chỉ nhìn mặt bất cập trước mắt mà không đặt mục tiêu cho việc củng cố, xây dựng niềm tin của độc giả, của xã hội vào chính sách lên trên hết và trước hết, dẫn đến thông tin chưa đầy đủ, đa chiều, làm suy giảm lòng tin của người dân về chính sách, làm ảnh hưởng đến công tác xây dựng, hoạch định và triển khai chính sách của các bộ ngành, chức năng…

“Thực tế trên đòi hỏi công tác truyền thông về BHXH, BHYT cần phải được đổi mới, sáng tạo hiệu quả, nhằm đưa các chính sách đi vào cuộc sống. Sự chính xác, kịp thời, sắc sảo, thuyết phục, kể cả việc sử dụng các thuật ngữ chuyên môn liên quan đến BHXH, BHYT là hết sức cần thiết; cần có thêm những kênh truyền thông chuyên biệt, hiệu quả về BHXH, BHYT cho từng đối tượng khác nhau. Mặt khác, mỗi cơ quan báo chí cần xây dựng đội ngũ cộng tác viên là các chuyên gia về an sinh xã hội để có một góc nhìn sâu sắc, đánh giá sắc sảo và sự phân tích chính xác về vai trò của BHXH, BHYT với sự phát triển của đất nước. Các cơ quan báo chí và nhà báo cần hợp tác chặt chẽ với các cơ quan thực thi chính sách về BHXH, BHYT, xây dựng và mở rộng các kênh tương tác giữa cơ quan báo chí và công chúng báo chí về lĩnh vực BHXH, BHYT” - Phó Chủ tịch Thường trực HNBVN nhấn mạnh.  

Đặc biệt, năm 2019 được xác định là năm bản lề thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về cải cách chính sách BHXH; thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị và hướng tới kỷ niệm 25 năm ngày thành lập BHXH Việt Nam (ngày 16/02/1995 - 16/02/2020). Những nhiệm vụ đặt ra với việc hoàn thiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT cũng như công tác tổ chức thực hiện đòi hỏi chúng ta phải có định hướng tuyên truyền mới, đúng, trúng và hiệu quả. Muốn làm được điều đó thì sự đồng hành trong bối cảnh hiện nay cần kíp phải xuất phát từ tinh thần trách nhiệm cao nhất, xứng đáng là người bạn đồng hành, một “đối tác” quan trọng, truyền tải các thông điệp về BHXH, BHYT một cách rõ ràng, góp phần thúc đẩy tiến trình chuyển biến nhận thức, khẳng định vị trí, vai trò của chính sách BHXH, BHYT, hướng đến vì lợi ích chung, vì một nền an sinh bền vững. Và trên hết, điều đó nằm ở trách nhiệm và đạo đức, như nhà báo Hồ Quang Lợi khẳng định: “Dù thế giới đã có vô vàn các hình thức truyền tải thông tin, liên kết xã hội thông minh, song sự nổi trội về trách nhiệm xã hội, đạo đức nghề nghiệp và ý thức chính trị của đội ngũ nhà báo, phóng viên, biên tập viên vẫn tạo cho báo chí vị thế vững chắc, bởi đó là niềm tin, là sự gửi gắm trách nhiệm của cả cộng đồng. Sức mạnh của sự thật, khiến báo chí có uy lực và cũng đòi hỏi trách nhiệm luôn gắn bó, đồng hành và phục vụ mọi mục tiêu phát triển của đất nước nói chung và vì con người nói riêng, trong đó có lĩnh vực an sinh xã hội”.

Bảo Minh