Đây là một trong những đề xuất phương án giải quyết chế độ BHXH đối với người lao động tại các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ tiền BHXH, của BHXH Việt Nam gửi Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH).

Theo BHXH Việt Nam, thời gian vừa qua, tình trạng một số người sử dụng lao động phá sản, đang làm thủ tục phá sản, không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký hoặc không có người đại diện theo pháp luật, nhưng chưa hoàn thành nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội theo luật định (chưa đóng đủ tiền bảo hiểm xã hội) dẫn đến ảnh hưởng quyền lợi chính đáng về hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động.

Thực tiễn tổ chức thực hiện chính sách cho thấy, do đời sống gặp nhiều khó khăn, người lao động tại các đơn vị này có nhu cầu được hưởng bảo hiểm xã hội và tự nguyện đóng nộp bảo hiểm xã hội để đủ điều kiện hưởng các chế độ.

Để giải quyết kịp thời quyền lợi cho người lao động, thân nhân người lao động, đồng thời đảm bảo ổn định tình hình an ninh, trật tự tại địa phương, BHXH Việt Nam đề xuất cho phép giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng đối với các trường hợp.

Cụ thể, về chế độ hưu trí, đối với người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và có thời gian thực đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên (không bao gồm thời gian chưa đóng BHXH) thì được giải quyết hưởng lương hưu theo quy định của chính sách tại thời điểm đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu.

Đối với người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu, có tổng thời gian đóng BHXH dưới 20 năm (trong đó thời gian thực đóng BHXH từ đủ 10 năm trở lên) mà có nguyện vọng thì được đóng BHXH tự nguyện một lần cho những năm còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng, thời điểm hưởng lương hưu được thực hiện theo quy định tại khoản 2 điều 5 Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH. 

Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu (không thực hiện hoàn trả số tiền NLĐ đã đóng BHXH tự nguyện để thống nhất với nội dung hướng dẫn tại Công văn số 276/LĐTBXH- BHXH ngày 6/2/2023.

Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cũng đề xuất giải quyết chế độ BHXH một lần đối với một số trường hợp. 

Cụ thể người hưởng theo quy định tại điểm b, c, d khoản 1 điều 60 Luật BHXH năm 2014 được giải quyết hưởng BHXH một lần đối với thời gian thực đóng BHXH. Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì sẽ giải quyết bổ sung BHXH một lần theo tiết d điểm này.

Người hưởng theo quy định tại điểm a khoản 1, điều 60 Luật BHXH năm 2014 mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (bao gồm cả thời gian chưa đóng BHXH) thì giải quyết như đối với trường hợp tại tiết a điểm này. 

Người hưởng theo Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22-6-2015 của Quốc hội chưa đủ 20 năm đóng BHXH (bao gồm cả thời gian chưa đóng BHXH) được giải quyết như đối với trường hợp tại tiết a điểm này.