Vừa qua, ngày 19/2, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã có Thông báo tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự đối với Vụ án “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xảy ra tại TP.HCM, liên quan đến tài sản bị chiếm đoạt là cổ phần, cổ phiếu Ngân hàng TMCP Nam Á; Công ty TNHH Hoàn Cầu, Công ty CP Hoàn Cầu Nha Trang và Công ty TNHH Phương Long Bình” đã khởi tố theo Quyết định số 36/QĐ - C01-P4 (ban hành ngày 20/06/2019).

Trước thông tin này, phóng viên đã trao đổi với các luật sư, chuyên gia pháp lý nhằm ghi nhận các quan điểm của những người làm luật trong vấn đề này.

Phóng viên: Dưới góc độ những người làm trong lĩnh vực pháp luật, ý kiến của các luật sư về thông báo tạm đình chỉ vụ án hình sự liên quan đến số cổ phiếu, cổ phần của Ngân hàng TMCP Nam Á và một số công ty như nội dung trên ra sao?

Luật sư Nguyễn Thanh Sơn – Giám đốc Công ty Luật TNHH Khang Trí: Đây là việc thực hiện quy trình tố tụng hình sự của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công anđối với vụ án đã khởi tố theo Quyết định khởi tố vụ án số36/QĐ - C01-P4 nêu trên.

Tôi không có nhận xét về thời điểm ban hành Thông báo tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự nhưng về nội dụng có thể thấy, bản chất sự việc của Vụ án “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” có liên quan đến vấn đề pháp lý hết sức cơ bản: Vấn đề về quyền thừa kế di sản của các con bà Trần Thị Hường và chồng bà Hường đối với di sản của bà Hường.

Ở đây, được hiểu là với các tài sản đang bị tố cáo chiếm đoạt thì thực tế cần được phân chia theo quy định của pháp luật về thừa kế, mới xác định được ai là chủ tài sản này. Tôi hiểu là đến nay khi chưa thực hiện quy định của pháp luật về thừa kế, thì khách thể của tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” là chưa xác định được.

Điều này, như thông báo tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự cũng đã ghi nhận 2 lần Cơ quan CSĐT đã có các văn bản số 1396/TB-VPCQCSDT ngày 07/08/2020 và văn bản số 4158/VPCQCSĐT ngày 19/11/2020 gửi Người tố cáo để hướng dẫn ông Nguyễn Chấn và Bà Nguyễn Thị Xuân Thủy đề nghị Tòa án có thẩm quyền giải quyết, phân chia di sản thừa kế theo quy định pháp luật.

Đến nay, việc này cũng chưa được thực hiện như hướng dẫn.

Luật sư Thân Hồng Nhung - Đoàn Luật sư TP.HCM: Như nội dung Thông báo tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự được Cơ quan CSĐT ban hành có lý do từ việc đối tượng tài sản bị tố cáo chiếm đoạt là cần phải thực hiện việc phân chia tài sản thừa kế. Và Cơ quan CSĐT cũng đã 2 lần hướng dẫn, nhưng chưa thực hiện.

Ở đây cần xem lại, quan điểm của cơ quan CSĐT yêu cầu xác định quyền, tài sản thừa kế của những người thuộc diện thừa kế đối với khối tài sản của Bà Trần Thị Hường bằng bản án có hiệu lực pháp luật cũng khá rõ và cũng nhằm xác định đúng đối tượng tài sản bị chiếm đoạt mới là cơ sở tiếp theo giải quyết vấn đề hình sự.

Vậy, giả thiết pháp lý quan tâm: chia tài sản thừa kế và cụ thể rồi, bằng Bản án có hiệu lực pháp luật của Tòa rồi, thì rõ ràng cơ sở đầu tiên của dấu hiệu vi phạm hình sự là không có. Tôi thấy rằng, vụ án này phức tạp nhưng với thông tin có được và cách xử lý của cơ quan điều tra, câu chuyện quay về gốc ban đầu: tranh chấp tài sản là vấn đề cần Tòa án có thẩm quyền, và đây lại là vấn đề dân sự, xử lý theo đường lối dân sự theo pháp luật hiện hành.

Luật sư có nhận xét gì về vai trò của Ngân hàng TMCP Nam Á, là 1 tổ chức được nêu tại quyết định khởi tố vụ án trước đây?

Luật sư Nguyễn Thanh Sơn: Trong vụ án hình sự được khởi tố theo Quyết định khởi tố vụ án số 36/QĐ - C01-P4 ngày 20/06/2019 thì Ngân hàng TMCP Nam Á chỉ là bên liên quan, không phải là đối tượng điều tra, không phải là Bị đơn dân sự. Điều này hoàn toàn khách quan và sự thực qua theo dõi vụ án này thời gian qua, Ngân hàng TMCP Nam Á vẫn luôn thể hiện là bên liên quan cho sự việc này. Cá nhân tôi thấy ngân hàng này hoạt động ổn định và phát triển tốt thời gian qua.

Trên thực tế, đây là sự việc đã kéo dài trong thời gian qua, dưới góc nhìn của luật sư, có ý kiến về các giải pháp nhằm giải quyết dứt điểm sự việc?

Luật Sư Thân Hồng Nhung: Nhìn vào thực tế, chỉ những bên liên quan và là bên trong cuộc mới có đánh giá khách quan và cụ thể. Với chúng tôi, như đã nêu ở trên, đánh giá từ Thông báo tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự này thì rõ ràng, việc cần làm ngay lúc này để giải quyết sự việc là các bên hãy cùng nhau xem xét xử lý tranh chấp tài sản theo hướng dẫn của cơ quan điều tra. Tòa án với trách nhiệm và quyền hạn của mình sẽ có Bản ản khách quan và dứt điểm với việc xử lý tài sản của các bên tranh chấp.

Điều này, dù không phải là mặc nhiên, nhưng với tư cách là người am hiểu pháp lý, quan điểm cá nhân tôi thấy rằng ngay khi Tòa án tham gia xử lý tranh chấp tài sản thì dấu hiệu vi phạm hình sự cũng chấm dứt, nghĩa là vụ án đã khởi tố hình sự cũng chấm dứt và trả lại bản chất xử lý sự việc là quan hệ tranh chấp dân sự giữa các bên.

Xin cám ơn các luật sư!

Hồi tháng 6-2019, Ngân hàng TMCP Nam Á đã tiếp nhận thông tin về việc cơ quan điều tra quyết định khởi tổ vụ án liên quan đến tranh chấp tài sản thừa kế của gia đình Ông Nguyễn Chấn (96 tuổi).

Ngân hàng khẳng định việc tranh chấp này đã diễn ra từ nhiều năm nay trong nội bộ gia đình của Ông Nguyễn Chấn.

Đây là những tranh chấp dân sự, hoàn toàn không liên quan đến hoạt động của ngân hàng - một doanh nghiệp đại chúng hoạt động công khai, minh bạch và tuân thủ tuyệt đối các quy định pháp luật hiện hành.