Hội đồng tư vấn AIPA về ma túy (AIPACODD) là cơ chế thường niên của các Nghị viện thành viên AIPA trong đấu tranh chống tội phạm ma túy; thúc đẩy hài hòa hóa pháp luật đối với lĩnh vực này trong ASEAN, hướng tới một Cộng đồng ASEAN không ma túy.

Do diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, Hội nghị AIPACODD 5 được Quốc hội Campuchia tổ chức theo hình thức trực tuyến. Điều này thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự chủ động, linh hoạt của nước chủ nhà, cũng như nỗ lực, quyết tâm của Campuchia đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch AIPA 2022.

ASEAN đang tiến tới mục tiêu hiện thực hóa một cộng đồng không có ma túy. Như đã nêu trong Kế hoạch tổng thể về Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN 2025, ASEAN đặt mục tiêu chống buôn bán ma túy và các loại tội phạm liên quan bằng cách tăng cường vai trò của các Cơ quan chuyên ngành trong ASEAN bao gồm Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Vấn đề Ma túy (AMMD) và Hội nghị Quan chức Cấp cao ASEAN về Vấn đề Ma túy (ASOD), và tăng cường hợp tác với các đối tác khu vực và bên ngoài, bao gồm các Đối tác Đối thoại và các tổ chức quốc tế như Văn phòng Liên hợp quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC) trong việc chống buôn bán ma túy và tội phạm liên quan đến ma túy.

AIPACODD đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại các loại ma túy nguy hiểm thông qua các Nghị viện Thành viên AIPA. Họ đóng vai trò điều phối để trao đổi thông tin, chính sách và thực thi pháp luật giữa các Quốc gia Thành viên ASEAN. Hội đồng tư vấn AIPA cũng giám sát các hành động của các Quốc hội thành viên và đã thông qua bốn nghị quyết, gồm: Nghị quyết về Đảm bảo một Cộng đồng ASEAN không ma túy cho các thế hệ tương lai ở Singapore vào năm 2018, Nghị quyết về Phát triển thay thế hướng tới một Cộng đồng ASEAN không ma túy ở Thái Lan năm 2019, Nghị quyết về Biến lời nói thành hành động hướng tới Cộng đồng ASEAN không ma túy tại Việt Nam năm 2020 và Nghị quyết về Ứng phó với các thách thức đương đại hướng tới không có ma túy ở Brunei Darussalam năm 2021.

Tuy nhiên, ASEAN phải đối mặt với những thách thức đối với cam kết về một cộng đồng không có ma túy. Việc bắt giữ ma túy tiếp tục gia tăng về số lượng, các hình thức lạm dụng ma túy mới, chẳng hạn như buôn lậu các chất kích thích thần kinh mới (NPS), các tiền chất và hóa chất không được kiểm soát để sản xuất và buôn bán trái phép ma túy, đang gia tăng trong các quốc gia thành viên ASEAN, đặc biệt là ở khu vực Tam giác vàng. Những thách thức này kéo dài sẽ làm suy yếu Cộng đồng ASEAN không ma túy và ảnh hưởng đến Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN, Cộng đồng Kinh tế ASEAN và sinh kế các thế hệ tương lai của chúng ta.

Để các bên liên quan phát huy hết tiềm năng của mình, chúng ta cần các phương pháp tiếp cận có định hướng hành động như tăng cường hiệu quả của ASOD và các cơ quan liên quan như Lực lượng đặc nhiệm ngăn chặn sân bay ASEAN (AAITF), Lực lượng đặc nhiệm ngăn chặn cảng biển ASEAN (ASITF), Trung tâm hợp tác ma túy ASEAN (ASEAN-NARCO) và Mạng lưới Giám sát Ma túy ASEAN (ADMN)…

Bằng chứng đã chỉ ra rằng không một quốc gia nào có thể một mình chiến thắng trong cuộc chiến chống ma túy. Để chống lại ngành công nghiệp ma túy bất hợp pháp và các hoạt động buôn bán ma túy, các quốc gia cần hợp tác chặt chẽ và liên tục với nhau. Với hội nghị AIPACODD lần thứ 5, Campuchia đề xuất chủ đề “Cùng nhau giải quyết thách thức vì ASEAN không ma túy”, với mục tiêu là các Nghị viện thành viên AIPA theo cơ chế hợp tác và đổi mới sẽ có nhiều công cụ mạnh mẽ hơn để hiện thực hóa tầm nhìn về một cộng đồng không có ma túy. Quan trọng hơn, sẽ thúc đẩy tinh thần đoàn kết và ý chí như một cộng đồng trong nỗ lực chung để vượt qua những thử thách hướng tới hiện thực hóa khát vọng về một cộng đồng không có ma túy.

Kết quả Hội nghị sẽ được tổng hợp trình Đại hội đồng AIPA 43 tại Campuchia xem xét thông qua.