Độc đáo Lễ hội Xa mã - Rước kiệu đình Hoàng Châu

Thứ năm, 27/07/2023 20:46 PM - 0 Trả lời

(CLO) Lễ hội Xa mã - Rước kiệu chính là nét văn hóa truyền thống đặc sắc, độc đáo chỉ có duy nhất ở Hoàng Châu, Hải Phòng.

Ngày 27/7 (tức ngày 10/6 âm lịch) tại Khu Di tích lịch sử Văn hóa đình - chùa Hoàng Châu (huyện Cát Hải, TP Hải Phòng), đông đảo du khách và người dân đã tham dự Lễ hội truyền thống Xa Mã - Rước kiệu đình Hoàng Châu năm 2023.

Lễ hội Xa mã - Rước kiệu chính là nét văn hóa truyền thống độc đáo chỉ có duy nhất ở Hoàng Châu, Hải Phòng. Đây là lễ hội dân gian lâu đời, thể hiện truyền thống "uống nước nhớ nguồn" và hội tụ của nhiều giá trị văn hóa của cư dân miền biển.

doc dao le hoi xa ma  ruoc kieu dinh hoang chau hinh 1

Lễ hội truyền thống đình Hoàng Châu. Ảnh: haiphong.gov.vn

Lễ hội cũng là 1 trong số 12 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mang giá trị văn hóa đặc sắc, đặc trưng cho cuộc sống của cư dân vùng duyên hải miền Bắc Việt Nam.

Lễ hội được tổ chức từ mùng 9 tháng 6 âm lịch và kéo dài trong 3 ngày, nhằm tưởng nhớ đến công lao của các bậc tiền nhân và cũng là dịp để cầu mong cho một năm mưa gió thuận hòa, tôm cá bội thu.

Vào ngày mùng 10/6 âm lịch diễn ra các nghi thức của Lễ đại tế chính hội. Sau phần khai mạc, các đoàn đại biểu, đại diện các dòng họ và đoàn khách thập phương lần lượt vào dâng hương lễ thánh.

doc dao le hoi xa ma  ruoc kieu dinh hoang chau hinh 2

Màn “kiệu bay” đặc sắc. Ảnh: haiphong.gov.vn

Đoàn hành lễ xong cũng là lúc các đội xa mã, rước kiệu đã sẵn sàng. Đây là hoạt động thể hiện tinh thần, sức mạnh thượng võ, tiếng quân reo, tiếng ngựa hý, tiếng trống vang lên, tái hiện lại cảnh rèn luyện, tập trận của binh sĩ thời xưa, mang đậm bản sắc dân tộc, được bảo lưu bao đời cho đến tận ngày nay.

Để bắt đầu xa mã, trai đinh đại diện 12 dòng họ ở Hoàng Châu chia thành 2 giáp, giáp Đông và giáp Tây, mỗi giáp từ 15 - 20 người gồm 3 đình phe và các trai đinh. Hai giáp dàn đội hình trên sân trước cỗ xe ngựa của đội mình. Giáp Đông mặc quần áo màu đỏ, giáp Tây mặc quần áo màu vàng...

Không giống với lễ rước của các làng quê khác đi theo một trật tự nhất định, lễ rước kiệu đình Hoàng Châu do những nam thanh nữ tú thực hiện chạy như bay trên sân đình và đi khắp quanh làng. Người dân địa phương tin rằng, kiệu bay bất định là do thánh thần hiển linh.

doc dao le hoi xa ma  ruoc kieu dinh hoang chau hinh 3

Thanh niên trai tráng hai làng Đông và Tây thi kéo ngựa gỗ. Ảnh: haiphong.gov.vn

Sau một hồi bay lượn, các quan rước sẽ cố gắng đưa kiệu về đài tế đặt giữa sân để làm lễ. Đến chiều cùng ngày, đoàn rước đưa kiệu vua ông, vua bà đi tham quan quanh làng rồi ra biển.

Song song các nghi lễ của Lễ hội là các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, cùng nhiều trò chơi dân gian tạo không khí vui tươi, phấn khởi, hào hứng.

Lễ hội Xa mã - Rước kiệu đình Hoàng Châu không chỉ là dịp người dân bày tỏ lòng tri ân sâu tới các vị tiền nhân mà còn là hình thức sinh hoạt văn hóa tâm linh, góp phần tạo sự liên kết cộng đồng và xã hội.

Đình Hoàng Châu được xây dựng từ thế kỷ XVII. Lúc đầu, đình được khởi dựng sát phía bờ biển, nơi có bình độ cao lớn của khu vực. Trải qua thời gian, sự biến đổi về địa chất và nước biển dâng, cùng với việc người Pháp xây dựng cây đèn biển La Vang, nên vào năm Khải Định thứ nhất (1916), nhân dân đã chuyển đình về sâu hơn trong làng như bây giờ. Dấu tích còn lại của ngôi đình ở vị trí cũ hiện vẫn còn chiếc sập đá cổ long chầu nguyệt rất to và nặng, đang bị chìm sâu dưới lớp bùn dày nơi cửa lạch.

Đình Hoàng Châu đã qua nhiều lần được trùng tu, tôn tạo để trở thành một công trình tổng thể phục vụ nhu cầu tín ngưỡng, tâm linh của nhân dân. Kiến trúc tổng thể của đình Hoàng Châu giữ nguyên những nét đặc thù của đình làng truyền thống vùng đồng bằng Bắc bộ.

Đình Hoàng Châu đã được xếp hạng và cấp bằng công nhận là Di tích quốc gia năm 2014, Lễ hội Xa mã - Rước kiệu đình Hoàng Châu được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2017.

T.Toàn

Bình Luận

Tin khác

Đường phố Hà Nội rực rỡ cờ hoa, khẩu hiệu kỷ niệm 134 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

Đường phố Hà Nội rực rỡ cờ hoa, khẩu hiệu kỷ niệm 134 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

(CLO) Những ngày này, đường phố tại Thủ đô Hà Nội được trang hoàng băng rôn, áp phích, cờ đỏ sao vàng... để hướng tới kỷ niệm 134 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2024).

Đời sống văn hóa
Mường Phăng xưa và nay

Mường Phăng xưa và nay

(NB&CL) Trong đời làm báo, ai cũng coi những vùng đất lịch sử, cách mạng, văn hóa hằn sâu trong tâm trí. Với tôi, đó là Mường Phăng, một cánh rừng nằm cách trung tâm thành phố Điện Biên 12 km theo đường chim bay, nơi đặt trụ sở của Bộ Chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ, mà người đứng đầu là Đại tướng Võ Nguyên Giáp - người được Bác Hồ giao nhiệm vụ là “tướng quân tại ngoại” quyết định toàn bộ các hoạt động của chiến dịch trong 56 ngày đêm ròng rã để làm nên chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” vào ngày 7/5/1954.

Đời sống văn hóa
Hải Phòng nhất trí lựa chọn biểu tượng thành phố

Hải Phòng nhất trí lựa chọn biểu tượng thành phố

(CLO) Ngày 16/5, thông tin từ UBND TP Hải Phòng cho biết, Ban Thường vụ Thành ủy nhất trí cao đối với các Đề án về sắp xếp, thành lập, điều chỉnh địa giới hành chính cấp huyện, cấp xã trên địa bàn thành phố Hải Phòng giai đoạn 2023-2025 và lựa chọn biểu tượng NTM 787 bản gốc là biểu tượng thành phố.

Đời sống văn hóa
Đặc sắc chương trình nghệ thuật Liên hoan tiếng hát cựu thanh niên xung phong Hà Nội

Đặc sắc chương trình nghệ thuật Liên hoan tiếng hát cựu thanh niên xung phong Hà Nội

(CLO) Tối 15/5, tại không gian biểu diễn nghệ thuật, ẩm thực đường phố quận Tây Hồ, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp với Hội Cựu thanh niên xung phong thành phố Hà Nội tổ chức "Liên hoan Tiếng hát cựu thanh niên xung phong Hà Nội" năm 2024.

Đời sống văn hóa
Người S'tiêng ở Bình Phước có thêm hai di sản văn hoá phi vật thể quốc gia

Người S'tiêng ở Bình Phước có thêm hai di sản văn hoá phi vật thể quốc gia

(CLO) Trong quá trình sinh sống, cộng đồng người S’tiêng ở Bình Phước đã tạo cho mình bản sắc văn hóa độc đáo, đặc sắc, trong đó có nghề đan gùi và nghề dệt thổ cẩm.

Đời sống văn hóa