Trại giam Xuân Lộc là một trại giam lớn thuộc Tổng Cục 8, ở đây có 5 phân trại, phân trại trung tâm (K1), K2, K3 liền kề nhau, cách nhau từ 2 đến 4 km, K4 thuộc xã Trà Tân, huyện Đức Linh (Bình Thuận), K5 thị xã Long Khánh.

Trong hơn 1200 phạm nhân tại Trại, có hơn 90% là nam, 10% là nữ, trong đó cũng có không ít thành phần bất hảo không chấp hành đúng quy định của trại, thường gây rối. Tuy nhiên, những đối tượng đó luôn được quản giáo, ban giám thị trại, và giám thị trưởng của trại giam Xuân Lộc có những biện pháp răn đe. Khi phạm nhân không chấp hành tốt kỷ cương của trại, quản giáo sẽ cho đi cùm, cách ly từ 1 đến 3 tháng để uốn nắn. Đồng thời các giám thị, quản giáo của Trại cũng làm công tác tư tưởng để cho các phạm nhân này hiểu, sửa đổi và hòa nhập với quy định của trại giam. Đơn cử như tại phân trại K5, ông Thái Duy Hồng – Phó giám thị của phân trại K5 – là người chịu trách nhiệm quản lý đồng thời chăm lo cho cuộc sống của các phạm nhân, lo từng bữa ăn, phân chia phạm nhân ra từng đội sao cho hợp lý. Trên hết, việc quan trọng nhất là cùng với cán bộ phân trại K5 quản lý các phạm nhân sao cho sống, tu dưỡng và rèn luyện tốt.

Chúng tôi được biết, trong phân trại giam này, cũng đang giam giữ bà Trúc mẫu hậu – vợ của Năm Cam , chị Thủy trong vụ giết anh Thắng - kế toán trưởng sở thú TP. HCM, chị Liên – trong vụ mua bán nguyên liệu thuốc lá, Dũng Tân Bình (thường gọi Dũng văn hóa), Năm Lửa, một trong những trùm giang hồ có tiếng trước năm 1975, và một số tay anh chị cộm cán ở TP. HCM.

Tại phân trại K5, phó giám thị Thái Duy Hồng là một người rất nhiệt huyết và quan tâm đến đời sống phạm nhân. Trong những ngày lễ tết và cả những bữa ăn hàng ngày của các phạm nhân luôn được cải thiện bằng những vườn rau liên kết với các doanh nghiệp ở bên ngoài. Các đội phạm nhân còn được tạo điều kiện có để công việc làm thêm. Có đội làm mộc, làm điều, đội may… Các giám thị ở đây còn sắp xếp có một đội bếp gồm khoảng 20 phạm nhân, phục vụ dưới sự giám sát của ban giám thị của phân trại K5, không để cơm thiếu bao giờ, chế độ thăm nuôi chấp hành theo đúng quy định của tổng cục 8, thưởng phạt một cách phân minh.

Chúng tôi nhận thấy, sự nỗ lực của ban giám thị của phân trại K5 thật đáng ngưỡng phục, những cán bộ trong phân trại luôn đoàn kết, thực hiện đúng quy định của Tổng cục 8, phân chia các đội và phân chia quản giáo một cách hợp lý, không gây sự phân biệt với những phạm nhân cá biệt. Những lúc phạm nhân có người thân trong gia đình mất, vợ thấy chồng còn phải cải tạo lâu thì chia tay, người yêu bỏ đi lấy chồng... chính các cán bộ trại giam đã là người chia sẻ động viên, yêu thương để phạm nhân giữ vững, lấy lại cân bằng, chấp hành nghiêm nội quy kỷ luật của Trại, chí thú cải tạo, để khi có đợt giảm án, họ sẽ có tên trong danh sách, mau về đoàn tụ cùng gia đình.

Mỗi người mỗi phương, mỗi người mỗi tội, có người án nhẹ, có người án nặng, nhưng khi vào trại giam sống với nhau cùng một đội, có người không hề được thăm nuôi vì không còn thân nhân. Với những đối tượng này, phân trại K5 Xuân Lộc luôn luôn có những phần quà hỗ trợ họ vào những dịp lễ tết, động viên khích lệ họ. Với những người có thành tích xuất sắc trong tuần, khi chào cờ sẽ được tuyên dương khen thưởng, những người nào có hành vi sai phạm, đều được nghiêm khắc nhắc nhở. Tại đây, có một trạm xá luôn luôn có các y bác sỹ túc trực, theo dõi và khám chữa bệnh khi phạm nhân có vấn đề về sức khỏe. Sau một ngày lao động, buổi tối các phạm nhân được xem thời sự, đọc những tờ báo mà tổng cục quy định. Để các phạm nhân dù bị cách ly nhưng không hề bị lạc hậu.

Chính những điều này đã khiến hình ảnh và việc làm của những cán bộ quản giáo của ban giám thị phân trại K5 luôn để lại những ấn tượng đẹp khó phai trong tâm trí của các phạm nhân, ngay cả sau khi họ đã mãn hạn tù. Những ngày sống, tu dưỡng, rèn luyện tại Trại, họ đã cảm nhận được rằng, mặc cho sự sai phạm của mình như thế nào, nhưng còn khi đã vào phân trại cải tạo, những người quản giáo không hề phân biệt đối xử, luôn như là một người anh, người chú, bên cạnh chia sẻ, tâm tình.

Thời điểm này, Ban Thắng đã lên làm trưởng trại giam Xuân Lộc, Ban Phước đã về làm phó giám thị K5, Ban Thái Duy Hồng đã lưu chuyển về làm phó giám thị trại K4 Trà Tân Đức Linh. Nhưng những tâm tư tình cảm của những phạm nhân đã được ra trại, những phạm nhân vẫn đang còn thụ án ở trong trại, đều rất quý mến những con người này.

Cuộc sống vẫn trôi qua không ngừng. Chúc ban giám thị trại giam Xuân Lộc luôn luôn có sức khỏe, tận tâm với công việc với mình đã chọn. Chính sự tận tâm và sự chia sẻ đầy tình người của họ đã là động lực giúp những người một thời lầm lỗi nỗ lực hơn nữa trong việc sửa chữa lỗi lầm, mau về với đời, với gia đình, với cha mẹ, vợ con.

Nhóm PVMĐ