(CLO) Lao động thất nghiệp đã và đang là vấn đề nhức nhối của toàn xã hội. Những con số được công bố không khỏi khiến chúng ta giật mình, đặc biệt trong quý I/2016 vừa qua, cả nước có hơn 1 triệu người trong độ tuổi lao động thất nghiệp, trong đó gần 200.000 lao động có trình độ đại học trở lên chưa có việc làm - tăng gần 4,9%, trong khi đó tỷ lệ thất nghiệp ở nhóm không có bằng cấp chỉ khoảng 2%.

Theo số liệu vừa công bố của Viện Khoa học Lao động và Xã hội, hiện nay cả nước có hơn 1 triệu người trong độ tuổi lao động đang bị thất nghiệp, trong đó nhóm người có trình độ cao đẳng, đại học trở lên vẫn có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất và có xu hướng tăng.

Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp cho biết, số lao động thất nghiệp ở những người có trình độ đại học trở lên cao nhất, tăng lên mức 190.900 người, vị trí thứ 2 là lao động có trình độ cao đẳng với gần 119.000 người, 10.000 người có trình độ cao đẳng nghề, 60.200 người có trình độ trung cấp chuyên nghiệp.

“Xét theo học vấn, càng học lên cao số lượng thất nghiệp càng tăng. Về đào tạo nghề, lao động thất nghiệp có trình độ sơ cấp nghề 32.300 người, trung cấp nghề là 17.500 người và 11.200 người có chứng chỉ nghề dưới 3 tháng thất nghiệp. Về lâu dài, trình độ người lao động cần được cải thiện bởi khi kiến thức, kỹ năng nghề không phù hợp với nhu cầu của thị trường thì chắc chắn vấn đề thất nghiệp, thiếu việc làm của người lao động còn tiếp tục tăng” - Thứ trưởng Diệp khẳng định.

Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương dự báo trong quý II/2016, lực lượng lao động ước tính đạt 54,47 triệu người, lực lượng lao động có việc làm ước tính đạt 53,49 triệu người, chỉ tăng 0,4% so với quý I/2016. Đồng thời, lao động làm việc trong một số ngành sẽ tăng so với quý I, bao gồm công nghiệp chế biến chế tạo, xây dựng, thông tin truyền thông. Bên cạnh đó một số ngành lao động sẽ giảm như nông-lâm-ngư nghiệp, giáo dục đào tạo.

Về xu hướng việc làm trong thời gian tới, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho biết, trong bối cảnh Việt Nam hội nhập mạnh mẽ hơn về chiều rộng và chiều sâu khi tham gia các hiệp định tự do thương mại, cộng đồng kinh tế ASEAN chính thức thành lập... các thông tin về việc làm, thất nghiệp sẽ chủ động dự báo, cung cấp thông tin kịp thời cho người lao động.

“Đặc biệt, khi 8 ngành nghề được tự do di chuyển trên cơ sở thỏa thuận, công nhận trình độ lẫn nhau của các nước ASEAN được thực thi, các ngành nghề mới được mở ra, đòi hỏi thông tin về thị trường lao động cung cấp đầy đủ, chính xác kịp thời để người lao động lựa chọn ngành nghề học, biết được nhu cầu tuyển dụng, nhanh chóng tiếp cận, đảm nhận công việc” - Thứ trưởng tái khẳng định.

Trao đổi trên báo Tiền Phong, TS Bùi Thế Đức, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, đến nay cả nước có khoảng 300 khu công nghiệp, khu chế xuất được phân bố ở hầu hết tỉnh, thành với hơn 2 triệu lao động đang làm việc. Tuy nhiên, công tác đào tạo nguồn nhân lực, nhất là đội ngũ công nhân có tay nghề hiện nay còn nhiều yếu kém, chất lượng và cơ cấu nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu và nhu cầu của doanh nghiệp .

Theo đánh giá của các chuyên gia trong và ngoài nước, chất lượng nhân lực ở nước ta thấp hơn nhiều so với các nước phát triển trong khu vực, đang mất sức cạnh tranh trên thị trường lao động, cơ cấu lao động bất hợp lý; số người có trình độ cao đẳng trở lên đang thất nghiệp ở mức cao và tăng nhanh. Trong khi đó, những năm gần đây khoảng 80% người lao động trong các khu công nghiệp, khu chế xuất là lao động phổ thông.

Nhiều lao động qua đào tạo chưa đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp. Do đó, rất nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài không muốn tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp mà họ tự đào tạo lao động cho doanh nghiệp mình.

Thanh Tân