Trước sự bùng phát của đại dịch COVID-19, vào năm 2021, Chính phủ đã đồng ý thành lập quỹ vắc-xin ngừa COVID-19. Quỹ do Bộ Tài chính quản lý. 

Vào thời điểm mới đi vào hoạt động, quỹ vắc-xin ngừa COVID-19 đã nhận được rất nhiều sự ủng hộ của các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước đóng góp.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tính đến cuối năm 2022, đã có hơn 691.000 cá nhân, tổ chức ủng hộ vào quỹ vắc-xin ngừa COVID-19, với tổng số tiền huy động là 10.621,8 tỷ đồng. Trong đó, có 109,5 tỷ đồng là tiền lãi từ việc gửi ngân hàng.

Số tiền đã chi ra là 7.672,2 tỷ đồng. Trong đó, việc chi mua và sử dụng vắc-xin

7.667,6 tỷ đồng; chi hỗ trợ nghiên cứu, thử nghiệm vắc-xin 4,6 tỷ đồng. Như vậy, hiện nay, quỹ còn 2.949,6 tỷ đồng.

Trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, bà Trần Thị Huệ, Phó Tổng Giám đốc Kho bạc Nhà nước (Bộ Tài chính), đơn vị quản lý quỹ vắc-xin ngừa COVID-19 cho biết: Việc thu - chi quỹ vắc-xin ngừa COVID-19 được thực hiện theo Thông tư 41 của Bộ Tài chính, về việc quản lý, sử dụng công khai quỹ này.

Theo đó, việc sử dụng nguồn tiền trong quỹ sẽ được dùng để chi mua vắc-xin, đồng thời hỗ trợ nghiên cứu, thử nghiệm vắc-xin COVID-19 trong nước.

Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, khi đại dịch COVID-19 đã được kiểm soát, đổ phủ vắc-xin trong toàn dân đang ở mức rất cao. Báo cáo của Bộ Y tế vào tháng 10/2022 cho thấy, Việt Nam đã triển khai tiêm chủng được hơn 260 triệu liều vaccine an toàn, hiệu quả, khoa học. 

Tỷ lệ tiêm mũi 1, mũi 2 cho người từ 12 tuổi trở lên đạt xấp xỉ 100%, tỷ lệ tiêm mũi 3, mũi 4 cho người từ 18 tuổi trở lên và tiêm mũi 1 cho trẻ từ 5 - dưới 12 tuổi đã đạt mục tiêu.

Bên cạnh đó, số lượng COVID-19 ngày càng giảm. Đặc biệt, với nhiều người đã coi COVID-19 như một loại bệnh cúm thông thường. Do đó, một số ý kiến cho rằng, phải chăng quỹ vắc-xin ngừa COVID-19 đã hết sứ mệnh, và cần đóng lại.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, quý vắc-xin ngừa COVID-19 được thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, và được rất nhiều tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đóng góp. Tới nay, con số huy động được đã hơn 10.000 tỷ đồng, và còn dư khoảng 3.000 tỷ đồng.

“Tất cả việc thu - chi đều được Kho bạc Nhà nước công khai, minh bạch, ngay cả số dư còn bao nhiêu, hay tiền lãi phát sinh khi gửi ngân hàng cũng được cập nhật thường xuyên”, Thứ trưởng Chi nói.

Với ý kiến trong bối cảnh hiện nay có nên đóng quỹ hay không, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, đầu năm 2023, mặc dù dịch bệnh đã được kiểm soát, song cơ quan có thẩm quyền vẫn chưa công bố Việt Nam đã hết dịch. Do đó, quỹ vắc-xin ngừa COVID-19 vẫn tiếp tục sứ mệnh của nó. Quỹ vẫn mở, để tiếp nhận sự đóng góp của mọi người.

“Trong trường hợp Việt Nam công bố chấm dứt đại dịch COVID-19, tùy thuộc vào số dư có trong quỹ, có thể 3.000 tỷ đồng, hoặc hơn, Bộ Tài chính sẽ tham mưu cho Chính phủ về các giải pháp sử dụng quỹ này một cách hợp lý, hiệu quả”, ông Chi nói.