Làng nghề bánh tráng Nhơn Hòa tọa lạc tại phường 5 của thành phố Tân An, tỉnh Long An, bên cạnh dòng sông Vàm Cỏ Tây thơ mộng, hiền hoà. Từ khi được công nhận là làng nghề truyền thống vào cuối năm 2013, người dân làng Nhơn Hòa càng thêm phấn khởi, hăng say làm việc để tiếp tục giữ gìn và phát huy nghề làm bánh tráng truyền thống mà cha ông truyền lại, đồng thời phát triển và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Hiện nay, tính tất cả các hộ gia đình làm bánh tráng trong làng, bao gồm cả làm thủ công và làm bằng máy có hơn 100 hộ. Không ai biết rõ nghề làm bánh tráng tại làng Nhơn Hòa có từ bao giờ, chỉ biết rằng, nó là nghề được cha ông truyền lại từ đời này sang đời khác.

Nguyên liệu chính làm ra món bánh này chỉ là bột gạo thông thường, nhưng dưới bàn tay khéo léo cùng sự cần cù, tỉ mỉ, những người dân nơi đây đã tạo ra những chiếc bánh tráng thơm ngon, mang đậm nét đặc trưng của quê hương và được rất nhiều người ưa chuộng. Bánh chủ yếu được sản xuất theo cách truyền thống, không sử dụng hóa chất và được bán với mức giá vô cùng hợp lý. 

Thời tiết ở làng Nhơn Hòa chủ yếu nắng ráo quanh năm, khá thuận tiện cho việc phơi bánh - công đoạn vô cùng quan trọng trong quá trình làm ra chiếc bánh tráng. Vì vậy, du khách có thể ghé thăm làng Nhơn Hòa vào bất cứ thời điểm nào trong năm để khám phá và thử trải nghiệm làm bánh tại nơi đây. 

Đến với làng nghề bánh tráng Nhơn Hòa, du khách sẽ thấy những tấm phên tre phơi bánh được bày la liệt dọc đường làng, ngõ xóm, tạo nên khung cảnh vô cùng đặc trưng. Không chỉ vậy, tiếng “tách, tách” vui tai của những chiếc bánh tráng đang khô cũng khiến nhiều du khách thích thú. 

Theo những thợ làm bánh lâu đời trong làng, bí quyết đặc biệt để tạo ra chiếc bánh tráng Nhơn Hòa dẻo, thơm đến từ cách làm bột, pha trộn bột với gia vị. Hiện tại, đa phần các hộ làm bánh trong làng đang sử dụng loại gạo 504 với hương vị đặc trưng và độ khô vừa phải. Sản phẩm bánh tráng của làng cũng đa dạng về chủng loại, đáp ứng được mọi yêu cầu của khách hàng. Làng Nhơn Hòa chính là nguồn cung cấp bánh tráng của tỉnh, khu vực TP. Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh thành khu vực Nam Bộ. 

Bà Nguyễn Thị Hoa, người đã có kinh nghiệm hơn 30 năm trong nghề chia sẻ: “Cần ngâm gạo trong nguồn nước giếng của làng khoảng 24 tiếng, sau đó tiếp tục gạn nước chua trong vòng ba đêm nữa thì lúc ấy mới tạo ra gạo bánh thơm ngon nhất”.

Ông Nguyễn Văn Hùng, một thợ làm bánh trong làng cho biết, ông tiếp nối nghề truyền thống của gia đình đến nay đã được hơn 20 năm. Hiện tại cả gia đình ông sống dựa vào nghề làm bánh tráng.

“Mỗi ngày, vợ chồng tôi luôn xoay theo một vòng tròn công việc: từ xay gạo, lọc, pha bột đến nhóm lửa rồi đem bánh đi phơi. Bận nhất là vào dịp Tết, bánh làm ra bao nhiêu thì bán hết ngay bấy nhiêu. Có nhiều người còn đặt cọc tiền trước để có thể mua được bánh sớm”.

Công đoạn đòi hỏi nhiều kinh nghiệm của người thợ nhất trong quá trình làm bánh là đổ bánh. Bởi phải đổ rất khéo để chiếc bánh tráng đạt được độ mỏng hợp lý với kích cỡ đều nhau. Quá trình đổ bánh, hấp bánh diễn ra nối tiếp, liên tục, vì vậy người thợ phải nhanh tay, đều tay để khi một cái bánh vừa chín đặt lên trên tấm phên thì cái bánh tiếp theo đã đổ xong để bắt đầu hấp. 

Bên cạnh mỗi tấm phên khi đã được xếp đầy bánh tráng sẽ luôn có một người túc trực để mang đi phơi. Công đoạn phơi bánh cũng được tính toán vô cùng kỹ lưỡng về thời gian phơi, tùy theo độ nắng của ngày phơi bánh. Nếu hôm ấy trời nắng to thì chỉ cần phơi bánh trong vòng 5 phút, nếu phơi quá lâu, bánh sẽ bị vỡ ra vì quá giòn. Khoảng 5 giờ chiều, bánh cần được đem đi phơi một lần nữa, thường được gọi là phơi sương. Công đoạn cuối cùng là mang bánh vào và gỡ ra, đóng gói rồi đưa đi tiêu thụ. 

Qua nhiều năm phát triển, những người thợ làm bánh làng Nhơn Hòa không ngừng tìm tòi và sáng tạo để nâng cao chất lượng và quy trình làm bánh. Có những hộ gia đình đã đầu tư máy móc để đẩy mạnh năng suất làm bánh. 

Nếu làm bằng máy, các lò bánh thường bắt đầu hoạt động vào lúc 2 giờ 30 phút sáng và kết thúc lúc 5 giờ sáng, năng suất trung bình là 24.000 cái/lò máy. Với giá bán 26.000 đồng/50 cái, mỗi lò bánh sẽ đạt doanh thu khoảng gần 13 triệu đồng/ngày, giải quyết công việc cho hàng chục nhân công lao động tại địa phương. 

Hiện nay, chính quyền địa phương đang có nhiều kế hoạch để phát triển làng nghề bánh tráng truyền thống Nhơn Hòa. Điều này không chỉ giúp giữ gìn làng nghề mà còn đóng góp vào việc phát huy tiềm năng truyền thống địa phương.