Bộ Công Thương vừa có kết luận về việc rà soát các vấn đề liên quan đến phát triển điện mặt trời mái nhà, qua đó chỉ ra nhiều sai phạm tại các công ty điện lực và địa phương trong việc khai thác, sử dụng loại hình năng lượng này.

Kết quả thanh tra cho thấy, phần lớn các nhà đầu tư trong lĩnh vực điện mặt trời mái nhà mới được thành lập, chưa có kinh nghiệm, do đó quá trình triển khai chưa thực hiện tốt các quy định về xây dựng, phòng cháy chữa cháy, đất đai và môi trường.

Tại Tổng công ty Điện lực miền Nam, Bộ Công Thương đã tiến hành kiểm tra một số đơn vị điện lực có số lượng và quy mô điện mặt trời mái nhà đưa vào vận hành trước ngày 1/1/2021 gồm Công ty TNHH MTV Điện lực Đồng Nai, Công ty Điện lực Bình Dương, Bình Phước, Long An, Bình Thuận, Ninh Thuận.

Trong đó, Công ty TNHH MTV Điện lực Đồng Nai mắc nhiều sai phạm như: Thời gian thực hiện thỏa thuận đấu nối điện mặt trời mái nhà vượt quá thời hạn quy định; Ký hợp đồng mua bán điện có công suất vượt quá công suất trong thỏa thuận đấu nối, trái với quy định. 

Việc này xảy ra tại hệ thống điện mặt trời mái nhà Cao Capital, Xuân Phú Đông, Công ty TNHH Quang Trung. Do đó, Công ty TNHH MTV Điện lực Đồng Nai phải chịu trách nhiệm việc đã công nhận vận hành, ký hợp đồng và thanh toán tiền mua điện phần quá công suất cho chủ đầu tư của các hệ thống điện mặt trời mái nhà nêu trên.

Công ty Điện lực Bình Dương, Bình Phước có thỏa thuận đấu nối vượt quá công suất theo đề nghị của khách hàng, ký hợp đồng mua bán điện có công suất vượt quá công suất trong thỏa thuận đấu nối, không đúng với công suất trong đơn đề nghị bán điện, sai lệch với biên bản nghiệm thu là trái với quy định. Thời gian trả lời, giải quyết cho khách hàng vượt quá thời hạn quy định.

Công ty Điện lực Bình Thuận trình tự thực hiện phát triển điện mặt trời mái nhà trái với quy định; Nghiệm thu, ký hợp đồng mua bán điện có công suất vượt quá công suất trong văn bản chấp thuận đấu nối.

Công ty Điện lực Ninh Thuận thời gian thực hiện thỏa thuận đấu nối điện mặt trời mái nhà vượt quá thời hạn quy định; Ký hợp đồng mua bán điện có công suất vượt quá công suất trong đơn đăng ký phát triển, thỏa thuận đấu nối là trái quy định; Thỏa thuận đấu nối, nghiệm thu, ký hợp đồng mua bán điện không đúng đối tượng là hệ thống điện mặt trời mái nhà (30% tấm quang điện được lắp đặt trên khung giá đỡ nhưng không có mái nhà).

Đối với Tổng Công ty Điện lực TP.HCM, Công ty Điện lực Long An, Bộ Công Thương đề nghị rà soát tất cả việc thỏa thuận đấu nối, ký kết hợp đồng, phụ lục hợp đồng, áp dụng giá mua/bán điện các hệ thống điện mặt trời mái nhà theo đúng quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Bộ Công thương xác định UBND một số tỉnh thành chưa quản lý, theo dõi, kiểm tra kịp thời hoạt động liên quan đến điện mặt trời tại địa phương theo thẩm quyền. 

Một số hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp trên mái của công trình, dự án trong khu công nghiệp, khu kinh tế, trang trại đưa vào vận hành nhưng chưa có giấy phép xây dựng, chưa hoàn tất hồ sơ, thủ tục liên quan đến đất đai…

Bộ Công Thương yêu cầu các công ty điện lực ngoài chịu trách nhiệm về các vi phạm trên, phải rà soát lại toàn bộ quá trình phát triển các dự án, hệ thống điện mặt trời mái nhà như chấp thuận, nghiệm thu, thỏa thuận đấu nối, chốt chỉ số công tơ, ký hợp đồng mua bán điện...

Yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm trong quá trình thực hiện phát triển điện mặt trời mái nhà; kiểm tra, rà soát toàn bộ quá trình thực hiện phát triển các dự án/hệ thống điện mặt trời mái nhà tại các công ty điện lực trên toàn quốc.