Trao đổi về tình hình Biển Đông, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN khẳng định lại lập trường nguyên tắc của ASEAN, nhất trí cần triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), cam kết sớm hoàn tất một Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.

Phát biểu với báo giới sau Hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tại Jakarta, bà Marsudi cho biết các nước thành viên cam kết kết thúc đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử trong thời gian sớm nhất. Indonesia là chủ tịch luân phiên của ASEAN trong năm nay và nước này muốn tận dụng cơ hội này để thúc đẩy các cuộc đàm phán.

Bà Marsudi cho biết: “Cam kết của các thành viên nhằm kết thúc đàm phán về bộ quy tắc ứng xử càng sớm càng tốt là điều hiển nhiên, lưu ý đến sự cần thiết phải có một bộ quy tắc ứng xử thực chất, hiệu quả và khả thi”.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh, ASEAN cần duy trì cách tiếp cận cân bằng, hài hòa với các đối tác, phát huy hiệu quả và giá trị của các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, thúc đẩy xây dựng lòng tin và hiểu biết, cùng hợp tác ứng phó các vấn đề đang nổi lên.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh các sáng kiến ở khu vực cần xuất phát từ thiện chí hợp tác, bổ sung và tương hỗ cho các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, cùng đóng góp vào mục tiêu chung là hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển.

Các nước ASEAN đã cố gắng đàm phán một bộ quy tắc ứng xử với Trung Quốc trong nhiều năm để giải quyết các tranh chấp và sự cố ở Biển Đông. Quá trình xây dựng bộ quy tắc ứng xử bắt đầu từ những năm 1990, khi ASEAN đưa ra tuyên bố đầu tiên về các vùng biển tranh chấp. Nhưng các cuộc đàm phán đã bị đình trệ vì nhiều lý do, gần đây nhất là do đại dịch COVID-19 khiến việc tổ chức các cuộc gặp trực tiếp trở nên khó khăn hơn.

Trong hai ngày họp, các Bộ trưởng cũng thảo luận về tình hình Myanmar. Trước diễn biến phức tạp về vấn đề Myanmar, trên cơ sở chỉ đạo của các lãnh đạo tại Hội nghị cấp cao ASEAN vừa qua, các Bộ trưởng đã trao đổi kế hoạch và các hướng đi cụ thể để triển khai hiệu quả Đồng thuận 5 điểm của ASEAN, để tìm ra một giải pháp hòa bình cho tình hình Myanmar.

Trước những biến động, bất ổn ở khu vực và quốc tế, các nước nhất trí ASEAN phát huy vai trò trung gian tin cậy, khuyến khích các đối tác tham gia, đóng góp xây dựng vào hợp tác khu vực, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, cùng giải quyết các thách thức chung.

Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh cần nâng cao hiệu quả của các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, đề cao đối thoại, tham vấn, góp phần xây dựng cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật pháp quốc tế.

Hoàng Hải (theo TTXVN, CNA)