(CLO) Sau khi xóa bỏ lò gạch thủ công, do nhu cầu thực tế, một số huyện ngoại thành đã có văn bản đề nghị Sở Xây dựng và UBND TP Hà Nội cho phép xây dựng lò gạch có công nghệ thân thiện với môi trường. Nhân cơ hội này, một số xã ở huyện Quốc Oai đã …"biến tấu" cho lò gạch thủ công tồn tại.

Từ "Phớt lờ' chỉ đạo của UBND TP Hà Nội...

Mặc dù, UBND TP Hà Nội đã có văn bản nêu rõ: "Cấm tuyệt đối việc tận dụng đất nạo vét ao hồ nuôi trồng thủy sản để sản xuất gạch thủ công. UBND cấp xã không được phép tái ký hợp đồng với các chủ lò gạch". Tuy nhiên tại huyện Quốc Oai, một số xã đã "phớt lờ" chỉ thị của UBND TP Hà Nội. Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Cửu, Chủ tịch UBND xã Phú Cát xác nhận, trên địa bàn xã hiện có 4 chủ với 6 lò gạch đang hoạt động, lò thấp nhất cũng có công suất 2,4 triệu viên/ năm.

Ông Cửu cho biết, mặc dù, UBND TP Hà Nội đã cấm nhưng do cán bộ tiền nhiệm của xã đã ký hợp đồng cho chủ lò gạch thuê đất và vẫn còn thời hạn nên phải duy trì.

[caption id="attachment_105455" align="aligncenter" width="800"] Lò gạch "úp vung" vẫn ngày đêm nhả khói ở xã Phú Cát[/caption]

Tuy nhiên, ngày 25/11/2013, UBND xã Phú Cát đã ký hợp đồng (mới) số 50 cho ông Nguyễn Văn Thứ (thường trú ở xã Hợp Đức, huyện Kim Đông, tỉnh Hưng Yên) thuê quỹ đất công do UBND xã quản lý, mục đích là "cải tạo, khai thác, nuôi trồng thủy sản và tận dụng đất để sản xuất gạch nung tại chỗ theo công nghệ tuynel lò đứng".

Theo nội dung hợp đồng, ông Thứ được sử dụng 16.318 m2 đất với thời hạn 4 năm, diện tích tận dụng lấy đất là 1067 m2, độ sâu nạo vét là 4m. Giá trị hợp đồng là 124.675.000 đồng. Ngoài ông Thứ, chính quyền xã Phú Cát còn ký hợp đồng cho 3 hộ khác thuê với tổng diện tích là 27.752 m2.

Tìm hiểu thêm tại xã Hòa Thạch, không phải UBND mà HTX nông nghiệp lại đứng ra ký hợp đồng cho ông Đào Xuân Cát thuê 5,7 ha trong 5 năm (thời hạn hết năm 2017) để sản xuất gạch.

Được biết, ngày 26/3/2013, UBND huyện Quốc Oai có báo cáo số 59, gửi UBND TP Hà Nội về "Kết quả công tác xóa lò gạch thủ công và đề xuất vị trí chuyển đổi áp dụng công nghệ xử lý khói lò gạch nung"; đề xuất với UBND TP cho chuyển đổi công nghệ 11 điểm lò ở các xã Tân Hòa, Ngọc Liệp, Phú Cát, Cấn Hữu, Hòa Thạch và Tuyết Nghĩa. Ngày 24/5/2013, Sở Xây dựng Hà Nội có báo cáo số 3401 gửi UBND TP; đề nghị số lượng lò áp dụng cho một số huyện như Sóc Sơn (19 lò), Đan Phượng (9 lò), Mỹ Đức (8 lò)…và Quốc Oai chỉ có 4 lò.

Báo cáo của huyện Quốc Oai là vậy, nhưng theo tìm hiểu của chúng tôi, riêng ở xã Phú Cát đã có 4 chủ lò được Phó Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai Hoàng Đăng Thiều đã ký giấy phép xây dựng tạm. Ngoài ra, các chủ lò ở Hòa Thạch, Ngọc Liệp đều được cấp phép.

Cũng theo Báo cáo số 24 (ngày 26/5/2016) của Phòng Kinh tế huyện Quốc Oai thể hiện: Trên địa bàn xã Phú Cát có 6 lò gạch nung của 5 cơ sở sản xuất bao gồm: 1 lò vòng, 3 lò úp vung, 1 lò đứng và 1 lò bán vòng. Bình quân một năm sản xuất khoảng 24 triệu viên gạch. Với cơ sở sản xuất của ông Nguyễn Văn Thứ, theo giấy phép xây dựng tạm (cấp ngày 3/11/2014), công trình được xây lò lò tuynel đứng (diện tích xây dựng là 66,5 m2, tổng diện tích sàn 66,5 m2, chiều cao công trình là 9,09m). Tuy nhiên, tháng 9/2015, ông Thứ đã xây 1 lò vòng với diện tích lên tới 1.218 m2.

Tuy nhiên, thực tế ghi nhận tại xã Phú Cát, toàn bộ khu ruộng ven sông Tích của thôn 1 đã biến thành "đại công trường lò gạch". Hàng chục ống khói to đùng lừng lững …vươn lên trời cao ngày đêm nhả khói.

...đến "làm ngơ" cho xe tải ngày đêm băm nát đường

Ở xã Phú Cát (không kể ngày đêm), hàng trăm chuyến xe tải thi nhau đưa đất vào lò và chở gạch thành phẩm đi tiêu thụ. Hệ quả là con đường mới làm xong ngày nào giờ đã bắt đầu xuất hiện ổ gà, ổ trâu. Dừng chân ở quán nước (gần UBND xã) chừng 20 phút, chúng tôi nhẩm tính có trên 20 chuyến xe tải lớn (thường gọi là xe hổ vồ) đua nhau ra vào khu lò gạch phía sau Nhà văn hóa thôn 1.

Người dân ở đây cho biết, mấy năm trước khu vực này có rất nhiều lò gạch thủ công; nhưng từ khi trên có lệnh cấm, lò cũ bị phá hết. Gần đây nhiều người ở Hà Nội, Hưng Yên lên thuê lại đất của xã làm lò công nghệ mới, không biết ngân sách địa phương thu được bao nhiêu, nhưng người dân chúng tôi mỗi khi ra đường lúc nào cũng nơm nớp lo sợ bởi xe tải chạy rất ẩu. Ái ngại nhất là tuyến đường mà các loại xe chở đất, gạch đi qua ngay sát trường học; nên mỗi khi tan trường, thấy con cháu mình về tới nhà thì chúng tôi mới yên tâm.

Một người dân làng Hòa Trúc (xã Hòa Thạch) nói: Gần 20 năm nay chúng tôi quá bức xúc với hệ thống lò gạch vì nắng bụi, mưa lầy. Cánh đồng Khoang Ông của thôn tôi thì liên tục thất bát vì hoa màu bị khô héo bởi khói lò gạch. Do chính quyền lừng chừng trong xử lý khiếu nại của người dân, có lần người ta đem cả máy bơm phun nước vào lò gạch đang đốt…Chúng tôi dân đã nhiều lần làm đơn ra xã, thậm chí kéo nhau ra huyện, nhưng không ai đứng ra giải quyết.

Congluan.vn sẽ tiếp tục thông tin.

Anh Đức