Theo Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine sẽ ký một thỏa thuận vào thứ 6 để mở lại các cảng Biển Đen của Ukraine để xuất khẩu ngũ cốc, một dấu hiệu hy vọng cho thấy cuộc khủng hoảng lương thực quốc tế do cuộc xâm lược Ukraine có thể được xoa dịu.

Ukraine và Nga, cả hai nước xuất khẩu thực phẩm lớn nhất thế giới, đã không xác nhận ngay khi thông báo được đưa ra hôm thứ 5 của văn phòng tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng trong một video phát biểu vào đêm muộn, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy ám chỉ rằng các cảng trên Biển Đen của đất nước ông có thể sẽ sớm được mở lại.

Sự phong tỏa của hạm đội Biển Đen của Nga đã làm giảm nguồn cung cấp ngũ cốc cho các thị trường trên thế giới và khiến giá ngũ cốc tăng vọt kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin điều quân vào nước láng giềng Ukraine vào ngày 24/2.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres sẽ đến Thổ Nhĩ Kỳ, một phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc cho biết, chi tiết đầy đủ của thỏa thuận không được công bố ngay lập tức nhưng thỏa thuận sẽ được ký vào thứ 6.

Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cho biết thỏa thuận này bao gồm các biện pháp kiểm soát chung để kiểm tra các chuyến hàng tại các bến cảng. Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ thành lập một trung tâm điều phối với Ukraine, Nga và Liên Hợp Quốc để xuất khẩu ngũ cốc.

Zelenskiy, người có bài phát biểu chủ yếu tập trung vào tiềm năng của các lực lượng Ukraine để đạt được lợi ích trên chiến trường, cho biết: “Và ngày mai, chúng tôi cũng mong đợi tin tức cho nhà nước của chúng tôi từ Thổ Nhĩ Kỳ - liên quan đến việc các cảng của chúng tôi bị phong tỏa.”

Trước đó, Bộ Ngoại giao Ukraine cho biết một vòng đàm phán khác do Liên hợp quốc dẫn đầu nhằm bỏ cấm xuất khẩu ngũ cốc sẽ diễn ra tại Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ 6.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Oleg Nikolenko cho biết: “Tóm lại, một văn bản có thể được ký kết sẽ ràng buộc các bên phải đảm bảo vận hành an toàn các tuyến đường xuất khẩu ở Biển Đen.”

Matxcơva đã phủ nhận trách nhiệm về việc làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng lương thực, thay vào đó đổ lỗi cho tác động từ các biện pháp trừng phạt của phương Tây vì làm chậm xuất khẩu lương thực và phân bón của chính họ và Ukraine khai thác các cảng ở Biển Đen.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết Washington sẽ tập trung vào việc buộc Moscow phải chịu trách nhiệm về việc thực hiện thỏa thuận. Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đã làm việc suốt trong hai tháng để có thể để nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc ở Biển Đen của Ukraine và tạo điều kiện cho các chuyến hàng ngũ cốc và phân bón của Nga.

Nga hôm thứ 5 cho biết vòng trừng phạt mới nhất của Liên minh châu Âu sẽ có “hậu quả tàn khốc” đối với an ninh và các bộ phận của nền kinh tế toàn cầu.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Maria Zakharova cho biết trong một tuyên bố rằng khối 27 quốc gia đề xuất nới lỏng một số biện pháp trừng phạt trước đó nhằm bảo vệ an ninh lương thực toàn cầu và Moscow hy vọng điều này sẽ tạo điều kiện cho việc xuất khẩu ngũ cốc và phân bón không bị cản trở.

Huy Hoàng (Theo Reuters)