Đề xuất chuyển đổi mục đích sử dụng hàng nghìn ha đất

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ Nhất của Quốc hội khóa XV, dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết 44/2022/QH15.

Dự án đi qua 12 tỉnh, thành phố, với nhu cầu sử dụng đất sơ bộ được xác định là 5.481 ha, trong đó đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên khoảng 1.532 ha, đất rừng phòng hộ khoảng 110 ha, đất rừng sản xuất khoảng 1.436 ha. Tuy nhiên, nhu cầu sử dụng đất tổng hợp từ các địa phương và sau khi thẩm định có chênh lệch so với sơ bộ diện tích chiếm dụng được quy định tại Nghị quyết 44/2022/QH15. Cụ thể, diện tích đất lâm nghiệp tăng thêm 317,94 ha; đất trồng lúa từ hai vụ trở lên tăng thêm 5,23 ha so với quy định tại Nghị quyết 44 của Quốc hội.

Để có cơ sở quyết định dự án đầu tư và triển khai các bước tiếp theo, Chính phủ kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa từ hai vụ trở lên của Dự án. Cụ thể, diện tích rừng đề nghị chủ trương chuyển mục đích sử dụng là 1.054,63 ha, bao gồm 111,84 ha rừng phòng hộ, 4,45 ha rừng đặc dụng và 802,91 ha rừng sản xuất.

Diện tích đất lâm nghiệp là 1.863,984 ha, gồm đất rừng phòng hộ 138,10 ha; đất rừng đặc dụng 4,61 ha và đất rừng sản xuất 1.721,23 ha. Diện tích đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên là 1.721.96 ha.

Làm rõ nguyên nhân của việc tăng diện tích

Trong khi đó, mới đây, vào chiều 4/7, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, Ủy ban đã họp Phiên toàn thể lần thứ 8, thẩm tra Tờ trình của Chính phủ về quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên của Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025.

Tại phiên họp, các đại biểu đề nghị, Chính phủ, các Bộ ngành giải trình rõ nguyên nhân của việc tăng diện tích chuyển đổi đất trồng lúa nước hai vụ trở lên, đất rừng phòng hộ, rừng sản xuất so với diện tích đã báo cáo và được Quốc hội quyết nghị tại Nghị quyết 44/2022/QH15.

Cùng với đó, cần đánh giá thêm về sự phù hợp của hướng tuyến Dự án này được xác định trong bước nghiên cứu khả thi so với các loại quy hoạch sử dụng đất quốc gia giai đoạn 2021 – 2030, kế hoạch sử dụng đất 5 năm, quy hoạch đất lâm nghiệp quốc gia, quy hoạch cấp tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, nhu cầu sử dụng đất thực hiện dự án trong kế hoạch sử dụng đất năm 2022.

Nhiều ý kiến cũng nhấn mạnh, cần đặc biệt quan tâm đến việc chủ đầu tư và các bên liên quan phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ, trách nhiệm quản lý với diện tích đất lúa hai vụ theo đúng quy định của pháp luật về đất đai nhằm đảm bảo an ninh lương thực; những giải pháp để hạn chế tối đa việc chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước hai vụ trở lên nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước, an ninh lương thực, an ninh năng lượng quốc gia, chống biến đổi khí hậu, gắn với phát triển bền vững, giải pháp tạo sinh kế, đảm bảo cuộc sống cho người dân sau khi thu hồi đất…

Theo dự kiến chương trình, Phiên họp thứ 13 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ diễn ra trong 2 ngày 11 - 12/7/2022.