Trong 3 năm 2021 - 2023, việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi ở Lai Châu đã đem lại hiệu quả tích cực trên các lĩnh vực đời sống xã hội. Tỉnh đã tận dụng thời cơ từ các chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước trong việc tạo bước phát triển đột phá cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.

Nhờ có Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, chính sách đại đoàn kết các dân tộc được phát huy. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số được duy trì ổn định.

Qua 3 năm triển khai, tỉnh Lai Châu rút ra 4 bài học kinh nghiệm. Đó là tỉnh đã xác định thực hiện Chương trình là một trong những nội dung ưu tiên trong phát triển kinh tế - xã hội. Do đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ các cấp, sự điều hành, chỉ đạo sát sao của chính quyền, sự phối hợp của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể luôn được quan tâm thực hiện.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, vận động, khơi dậy ý chí tự lực tự cường trong nhân dân, chống tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước được quan tâm đẩy mạnh.

Tỉnh cũng thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ đến cơ sở, giao cho UBND huyện, xã làm chủ đầu tư các công trình xây dựng nhằm tạo sự chủ động và tham gia tích cực của người dân, cộng đồng vào các dự án tại địa phương.

Bài học quan trọng nữa là trong quá trình triển khai Chương trình, phải công khai, minh bạch, dân chủ trong cộng đồng để việc xây dựng kế hoạch, tiến độ thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung sát với điều kiện ở cơ sở. Thực hiện nghiêm quy chế tập trung dân chủ, tôn trọng ý kiến của nhân dân trong lựa chọn công trình đầu tư, nội dung hỗ trợ, tạo điều kiện để nhân dân tham gia trực tếp vào thực hiện mục tiêu của Chương trình. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện Chương trình, qua đó kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và chấn chỉnh những sai phạm trong quá trình triển khai thực hiện ở các cấp cơ sở.

Những bài học kinh nghiệm này tiếp tục được Lai Châu vận dụng trong giai đoạn 2023 - 2025, đồng thời, thường xuyên tổ chức đánh giá tình hình triển khai thực hiện từng công trình, từng dự án để kịp thời xử lý khó khăn, vướng mắc về thủ tục, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng thì mới có thể đẩy mạnh giải ngân vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Kết quả giải ngân vốn là một trong những thước đo đánh giá Chương trình có đi vào cuộc sống hay không, khi các mục tiêu tỉnh đặt ra khá cao và vẫn đang còn ở phía trước, đó là phấn đấu đến cuối giai đoạn I (năm 2025), 25% số thôn, bản thuộc các xã đặc biệt khó khăn thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn; 31% số xã ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn và 1 huyện thoát khỏi tình trạng nghèo.