Người dân ngột ngạt với bụi bặm, tiểu thương ngán ngẩm

Bước sang tháng 12/2023, không khí ở Hà Nội ô nhiễm rất nghiêm trọng, có thời điểm mức độ ô nhiễm nằm trong top các thành phố ô nhiễm cao nhất thế giới. Và hoạt động đào xới vỉa hè, cào lòng đường, diễn ra ồ ạt góp phần không nhỏ làm cho không khí của Thủ đô thêm ô nhiễm.

Ghi nhận thực tế của PV, tại các tuyến đường phố ở Hà Nội như Tô Hiệu, Trần Thái Tông, Phạm Văn Bạch, Nguyễn Văn Huyên, Duy Tân (quận Cầu Giấy); Giảng Võ (quận Ba Đình); Khuất Duy Tiến, Nguyễn Xiển (quận Thanh Xuân); Quốc lộ 32 qua Thị xã Sơn Tây...; hoạt động đào xới, lát đá vỉa hè, cào bóc mặt đường diễn ra hết sức rầm rộ.

“Đá dăm lổm nhổm, đường bụi mù và khó chịu nhất là mặt đường bị cào nên đi xe máy có cảm giác trượt bánh vào các rãnh cào, mấy lần tôi bị mất lái suýt ngã. Chưa kể những ngày thời tiết Hà Nội có sương mù, ô nhiễm không khí càng nghiêm trọng. Bụi đường không thoát lên được, lơ lửng cả ngày khiến người qua lại và các hộ dân sinh sống hai bên đường lãnh đủ” - chị Loan trú tại Thị xã Sơn Tây bức xúc.

Việc đào xới, lát đá vỉa hè kéo dài còn ảnh hưởng lớn đến các hộ kinh doanh. Tại một số vỉa hè thi công xong nhưng còn tình trạng chậm hoàn, tập kết vật liệu như cát, đá ngổn ngang, chất thành từng đống gây mất mỹ quan đô thị.

Anh Quốc Việt - chủ quán phở trên phố Tô Hiệu (quận Cầu Giấy) bất lực trước tình cảnh vỉa hè bị đào xới, gạch cát ngổn ngang chắn ngay trước mặt tiền cửa hàng. Từ khi có hoạt động đào xới vỉa hè, lượng khách tới quán phở của anh giảm trông thấy và doanh thu cũng sụt giảm tới 50%.

“Việc thi công ồ ạt khiến bụi bặm bủa vây cả con phố. Cát đá, gạch vữa đổ ngay trước cửa hàng khiến chúng tôi không có chỗ để xe. Khách hàng nhìn thấy tình cảnh này cũng lắc đầu ngán ngẩm, không muốn bước vào quán. Có lúc đang làm dở rồi lại chuyển sang chỗ khác thi công nốt khiến vỉa hè nhếch nhác, nham nhở” - anh Việt nói.

Bác Đáng, trú tại quận Hai Bà Trưng cho biết, chưa có dịp cuối năm nào mà lòng đường, vỉa hè phố Lê Duẩn, Trần Nhân Tông được yên.

Năm thì vỉa hè bị xới tung lên lát lại đủ kiểu gạch rồi đến đá, năm thì mặt đường cào bóc hết lớp nhựa cũ để láng lớp nhựa mới. Điều đáng nói là, sự việc diễn ra khi mặt đường nhựa vẫn còn tốt, thậm chí vỉa hè vừa lát đá màu xám lại bị bóc lên lát đá màu xanh.

Cùng với tình trạng đào xới vỉa hè tại nhiều quận huyện, nhiều tuyến phố được xén dải phân cách với lý do mở rộng lòng đường, giảm ùn tắc giao thông dịp cuối năm như đường Trịnh Văn Bô, Châu Văn Liêm, đường dẫn lên cầu Thanh Trì, nút giao Ngã Tư Sở.

Trên đường Giải Phóng - Ngọc Hồi, toàn bộ hàng rào sắt ở dải phân cách giữa đoạn từ Nguyễn Hữu Thọ đến gần cầu Văn Điển bị tháo dỡ, dải phân cách cũng được xây lại thành các ô nhỏ. Lòng đường hai chiều đoạn đường này đang chìm trong công trình xây dựng, bụi bặm.

Tính toán phù hợp, tránh lãng phí

Thời điểm cuối năm, nhu cầu đi lại của người dân tăng cao, sức ép giao thông lớn, thường xuyên ùn tắc ở nhiều tuyến đường. Việc di chuyển của người dân đã khó khăn hơn lại gặp tình cảnh đào bới, lòng đường hẹp lại, cộng thêm bụi vào những ngày nắng, bùn bẩn vào ngày mưa càng thêm khốn khổ.

Nhiều người đặt ra câu hỏi: Không hiểu vì sao cứ phải đợi tới cuối năm mới lát đá vỉa hè, duy tu mặt đường? Tại sao công việc này không được chia đều ra các tháng trong năm? Và tại sao không sửa chữa hư hỏng mà chỉ thấy cuối năm nhiều vỉa hè bị xới tung lên, lát đá mới...?

Điều mà người dân lấy làm lạ là việc này cứ tập trung vào những tháng cuối năm. Trong khi thời điểm cuối năm cũng là mùa làm ăn của nhiều hộ kinh doanh trên các tuyến đường, tuyến phố.

Do vậy điệp khúc đào xới vỉa hè để thay gạch đá cũ bằng loại đá mới xảy ra nhiều năm nay tại Hà Nội khiến người dân không mấy thiện cảm. Đó là chưa kể chất lượng đá thay mới và kỹ thuật lát vỉa hè ở một số nơi, một số chỗ không bảo đảm khiến việc thay mới không bằng để như cũ gây ra lãng phí.

Đánh giá của chuyên gia giao thông TS. Nguyễn Xuân Thủy - Nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Giao thông Vận tải, vỉa hè là một công trình giao thông đòi hỏi phải đảm bảo ổn định, bền chắc và đáp ứng tốt việc đi lại của người dân, đảm bảo an toàn, không có vật cản trở. Ngoài ra, vỉa hè cũng phải thống nhất định kỳ được sửa chữa, bảo dưỡng nhất định.

Thực tế hiện nay ở Hà Nội, các đơn vị cứ tuỳ tiện sửa chữa vỉa hè, thích ở đâu thì lại đào lên ở đó. Nhiều tuyến phố vỉa hè đang rất đẹp nhưng lại đào lên thay mới. Trong khi đó, vỉa hè ở một số nơi đá lát đã nát hết nhưng không được thay, không tạo nên sự đồng bộ cho mỹ quan đô thị, đảm bảo cho người dân được hưởng thụ đồng đều.

Mỗi lần sửa chữa, bảo dưỡng vỉa hè là một lần ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Chính vì vậy, cơ quan có thẩm quyền cần thông báo trước để người dân có sự chuẩn bị, tránh ảnh hưởng đến cuộc sống. Cần có sự đồng bộ về thời gian, về vật liệu lát gạch vỉa hè và về cả không gian các tuyến phố.

Còn theo KTS Phạm Thanh Tùng - Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam: Chỉnh trang, lát mới vỉa hè là việc cần làm nhưng Hà Nội nên khảo sát, xem lại những tuyến phố vỉa hè còn tốt không cần lát lại, chỉ nên lát lại khi thực sự xuống cấp, không bảo đảm an toàn cho người dân đi lại, để chủ trương cải tạo vỉa hè mang lại hiệu quả, tránh lãng phí.

Phân tích của một số chuyên gia, về điều kiện thời tiết, cuối năm cũng không phải là thời điểm phù hợp để đào đường ở Hà Nội do thời tiết hanh khô. Bụi từ mặt đường, bụi từ các dự án nay lại thêm hàng loạt vỉa hè, tuyến phố bị cày xới khiến không khí sẽ càng ngột ngạt, ô nhiễm. 

Cuối năm giá cả các mặt hàng nguyên vật liệu, nhân công cũng sẽ tăng cao hơn; có lẽ đây cũng không phải là thời điểm để thi công tiết kiệm, tránh lãng phí ngân sách. Nhưng khi bị “ép tiến độ” thì sẽ phải mua, phải thuê bằng bất cứ giá nào.

Bảo Ngọc