Rừng “bốc hơi”, lộ diện loạt công trình xây dựng

Theo sự chỉ điểm về sai phạm xây dựng công khai trên đất rừng nhưng chưa được chính quyền xử lý dứt điểm - phóng viên (PV) đã có mặt tại khu đất được giao khoán trồng rừng có diện tích khoảng 3 hecta, thuộc địa bàn xã Bắc Sơn, huyện Trảng Bom.

Tại đây, trực tiếp quan sát thực địa, PV báo Nhà báo & Công luận đã ghi nhận có hàng loạt công trình xây dựng đang hiện hữu thay vì rừng.

Chỉ riêng khu mặt tiền kéo dài hơn cả trăm mét giáp đường tỉnh lộ 767 đã có khoảng 21 công trình xây dựng mọc kín trên đất. Qua soi chiếu trên bản đồ quy hoạch sử dụng đất của UBND huyện Trảng Bom, xác định tất cả các công trình này đều nằm trên thửa 96, tờ số 12 bản đồ địa chính xã Bắc Sơn, có diện tích hơn 5.800m2, mục đích sử dụng đất là đất trồng cây lâu năm.

Không riêng gì khu mặt tiền đang phủ kín đầy công trình xây dựng, mà kể cả phía bên trong khu đất cũng hiện hữu hàng loạt căn nhà khác, thậm chí có nhiều căn còn được xây dựng nằm ngay dưới đường lưới điện đi qua.

Kiểm đếm thực tế phát hiện có khoảng 20 căn nhà với hiện trạng kết cấu tường gạch, trên lợp mái tôn, trước có cửa sắt đóng chắc chắn và có nhiều cư dân đang sinh sống.

Đối chiếu trên bản đồ quy hoạch sử dụng đất của UBND huyện Trảng Bom xác định tất cả các căn nhà này đều nằm trên hai thửa 84 và 85, tờ bản đồ địa chính số 12 xã Bắc Sơn, với diện tích khoảng 24.000m2, mục đích sử dụng đất là đất rừng sản xuất.

Tiếp tục đi vào sâu bên trong khu đất còn lại để xác thực, lúc này mới lộ diện nguyên khu rừng tràm nhiều năm tuổi hiện hữu được phủ kín ở phía sau, có kích thước cao trên 10m và ngang khoảng 25 đến 40cm. Tất cả cũng nằm trên hai thửa 84 và 85, tờ bản đồ địa chính số 12 xã Bắc Sơn.

Ngoài ra, khi soi chiếu hiện trạng quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của huyện Trảng Bom thì cả khu đất này gồm các thửa 84, 85 và 96 tờ bản đồ địa chính số 12 xã Bắc Sơn có diện tích khoảng 3 hecta đều nằm trong diện quy khoạch khu công nghiệp.

Như vậy, từ thực tế phát hiện hàng loạt công trình xây dựng hiện hữu mọc trên đất trồng rừng cho thấy đã có dấu hiệu sai phạm đúng như nguồn tin chỉ điểm trước đó.

Bởi trước mắt, chỉ cần dựa theo quy định pháp luật tại khoản 1 Điều 6 Luật Đất đai năm 2013 về Nguyên tắc sử dụng đất thì phải đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đúng mục đích sử dụng đất - tuy nhiên đối chiếu với hiện trạng loạt công trình xây dựng đang mọc trên đất rừng sản xuất và đất trồng cây lâu năm cho thấy rõ ràng đã thể hiện làm trái với quy định pháp luật về đất đai. 

Thậm chí, việc xây dựng hàng loạt căn nhà trên đất trồng rừng còn thể hiện hành vi sử dụng đất không đúng mục đích so với thực tế – và đây là hành vi bị nghiêm cấm tại khoản 3 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.

Vấn đề là, vì sao các công trình xây dựng lại mọc công khai trên đất trồng rừng, bất chấp các quy định pháp luật về đất đai nhưng vẫn tồn tại cho tới thời điểm hiện nay? 

Những góc khuất cần được làm rõ...

Để đi tìm lời giải, PV bắt đầu tìm hiểu thêm thông tin về nguồn gốc pháp lý khu đất trên. 

Cụ thể, theo hồ sơ, tài liệu thu thập được trong quá trình tiếp cận các bên liên quan được biết, khu đất trồng rừng hơn 3 hecta này trước đây nằm trong phạm vi, ranh giới diện tích hơn 2.400 hecta đất được UBND huyện Thống Nhất (cũ) giao cho Trạm trồng rừng Thống Nhất (sau này là Xí nghiệp nguyên liệu giấy Đông Nam bộ) theo Quyết định số 176 ngày 17/12/1985 để trồng rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc và làm vùng nguyên liệu giấy.

Đến năm 2003, đơn vị này ký hợp đồng giao khoán đất trồng rừng nguyên liệu giấy cho hộ dân Đặng Chí Thân với diện tích hơn 3 hecta thuộc thửa 891, tờ bản đồ địa chính số 11 xã Bắc Sơn (nay đổi thành ba thửa 84, 85, 96 tờ bản đồ số 12).

Và năm 2011, UBND tỉnh Đồng Nai cũng có Kết luận thanh tra số 7271/KL-UBND về việc thanh tra tình hình quản lý sử dụng đất tại Xí nghiệp Nguyên liệu giấy Đông Nam bộ, trong đó giao khu đất trên cho ông Đặng Chí Thân theo Nghị định 01/CP của Chính phủ ngày 04/01/1995 về việc giao khoán đất sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp…

Mãi tới năm 2017, Công ty CP Tập đoàn Tân Mai mới tiếp tục ký phụ lục hợp đồng trong đó điều chỉnh thời hạn giao khoán đất trồng rừng cho hộ ông Đặng Chí Thân kéo dài đến tháng 12 năm 2023.

Như vậy, theo lý mà nói, đến thời điểm hiện tại việc giao khoán khu đất trồng rừng nguyên liệu giấy trên vẫn chưa có gì thay đổi về mặt pháp lý. Thế nhưng, thực tế khách quan thì lại cho thấy một diện tích lớn đất rừng đã bị thay trắng bằng loạt công trình xây dựng hiện hữu đan xen.

Vậy những ai đã phá rừng ngang nhiên công khai xây dựng và đang sở hữu chính thức các công trình nhà ở trên đất trồng rừng như hiện nay? Chính quyền địa phương đã thực thi công vụ về quản lý, kiểm tra, giám sát và xử lý như thế nào mà lại để các công trình xây dựng vẫn tồn tại hàng loạt trên đất trồng rừng…? Điều này nhất thiết phải được làm rõ!

Ngoài ra được biết, liên quan đến diện tích hơn 2.400 hecta đất được UBND huyện Thống Nhất (cũ) giao cho Trạm trồng rừng Thống Nhất (sau này là Xí nghiệp Nguyên liệu giấy Đông Nam bộ) để trồng rừng theo Quyết định 176 trước đây thì cũng đã từng có dính dáng đến sai phạm khi để mất đất rừng, bị lấn chiếm, chuyển nhượng bất hợp pháp... (các sai phạm này đã được Thanh tra Chính phủ có kết luận chỉ rõ và UBND tỉnh Đồng Nai cũng có Kết luận thanh tra). Chính vì vậy, liệu rằng câu chuyện này có tiếp tục bị lặp lại đối với khu đất giao khoán trồng rừng trên diện tích hơn 3 hecta ở xã Bắc Sơn, huyện Trảng Bom này hay không?

Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.