(NBCL) Dự thảo luật Báo chí sửa đổi sẽ được các ĐBQH thảo luận tại tổ ngày 14/11 và tại hội trường ngày 26/11.Trong tuần làm việc thứ ba, Quốc hội dành nhiều thời gian để các đại biểu thảo luận tại tổ và Hội trường về nhiều vấn đề quan trọng.

QH  dành một ngày rưỡi để thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2016. QH  nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về Dự án Luật Đấu giá tài sản; Dự án Luật Báo chí (sửa đổi); Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về Đề nghị QH phê chuẩn Nghị định thư sửa đổi Hiệp định thành lập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). QH  thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của 3 dự thảo luật và bộ luật gồm: Dự thảo Luật Thống kê (sửa đổi); Dự thảo Luật Khí tượng thủy văn; Dự thảo Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi).

Cũng tại hội trường, QH  thảo luận về Kết quả thực hiện ngân sách nhà nước năm 2015, dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2016; việc cho phép đa dạng hóa kỳ hạn phát hành trái phiếu Chính phủ, việc phát hành trái phiếu Chính phủ ra thị trường vốn quốc tế; về phương án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ còn dư của các dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên và đánh giá kết quả thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011 - 2015, xây dựng và đề xuất chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 - 2020. QH dành một buổi thảo luận ở tổ về Dự án Luật Ký kết, gia nhập và thực hiện điều ước quốc tế (sửa đổi); việc phê chuẩn Nghị định thư sửa đổi Hiệp định thành lập Tổ chức thương mại thế giới (WTO).

Trình dự thảo luật Báo chí sửa đổi trước QH hôm nay, Bộ trưởng Thông tin Truyền thông Nguyễn Bắc Son nhấn mạnh việc sửa luật là để triển khai thi hành Hiến pháp 2013, đảm bảo thực hiện quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân; quyền tiếp cận thông tin của báo chí; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong việc cung cấp thông tin cho báo chí; bảo đảm báo chí tôn trọng các quyền hoặc uy tín của người khác, bảo vệ an ninh quốc gia hoặc trật tự công cộng, sức khỏe hoặc đạo đức xã hội.

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son cho biết một trong những điểm mới của dự thảo luật Báo chí sửa đổi là bổ sung các quy định đảm bảo quyền tự do báo chí. Cụ thể, công dân có quyền tham gia hoạt động báo chí theo quy định của pháp luật và được Nhà nước bảo hộ; nhà báo, công dân có quyền tiếp cận các thông tin mà nhà nước không cấm theo quy định của pháp luật về tiếp cận thông tin phục vụ cho việc thông tin trên báo chí; công dân có quyền được biểu đạt thông tin; tham gia giám sát, phản biện xã hội trên báo chí; báo chí không bị kiểm duyệt trước khi in, phát sóng và truyền dẫn trên môi trường mạng.

Một điểm mới khác là phạm vi điều chỉnh, quy định tổ chức và hoạt động báo chí; quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí; quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia và liên quan đến hoạt động báo chí; quản lý nhà nước về báo chí. "Điều này thể hiện luật điều chỉnh hoạt động báo chí, đảm bảo quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí theo quy định của Hiến pháp 2013, điều chỉnh cả những tổ chức, cá nhân đưa các thông tin có nội dung vi phạm điều cấm của dự thảo luật này lên trang thông tin điện tử và mạng xã hội", Bộ trưởng cho biết.

Theo đó, dự thảo luật bổ sung các nội dung bị cấm thông tin trên báo chí: Lạm dụng quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; Các thông tin bị cấm khác là những chuyện thần bí, các vấn đề khoa học mới mà chưa được kết luận, gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và sức khỏe của cộng đồng.

Dự thảo luật cũng cấm thông tin về thân nhân và các mối quan hệ của cá nhân trong các vụ án, vụ việc tiêu cực khi không có căn cứ cho rằng những thân nhân và các mối quan hệ đó liên quan đến vụ án, vụ việc tiêu cực hoặc chưa có kết luận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, làm ảnh hưởng xấu đến đời tư của công dân.

Bên cạnh đó là các thông tin ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về thể chất và tinh thần của trẻ em; thông tin quy kết tội danh khi chưa có bản án của tòa án.

Đặc biệt, dự thảo luật cấm đăng, phát các thông tin nói trên không chỉ trên báo chí, mà trên cả truyền thông xã hội, trang thông tin điện tử thông tin có tính chất báo chí.

Đồng ý với việc nghiêm cấm những hành vi vi phạm này nhưng Chủ nhiệm UB Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội (cơ quan thẩm tra dự án luật) Đào Trọng Thi cho rằng, các văn bản quy phạm pháp luật thường chỉ quy định các hành vi bị cấm, chứ không quy định nội dung bị cấm. Ông Thi cũng nhận xét, xem xét kĩ các quy về “nội dung bị cấm”, Ủy ban thấy rằng toàn bộ những nội dung này thực ra đều là “hành vi”.

Một vấn đề khác cơ quan thẩm tra đặt vấn đề là về mô hình hoạt động và kinh tế của cơ quan báo chí. Theo thống kê, có 284/845 cơ quan báo chí tự chủ hoàn toàn về tài chính, thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước như các doanh nghiệp thuộc khối văn hóa.

Chủ nhiệm UB Văn hoá, Giáo dục nhận xét, thực tiễn đó cho thấy hiện còn quá nhiều cơ quan báo chí do các cơ quan nhà nước thành lập và bao cấp kinh phí hoạt động, làm tăng gánh nặng cho ngân sách nhà nước. Do vậy, UB cho rằng, dự thảo Luật cần quy định theo hướng sắp xếp, tổ chức lại hệ thống các cơ quan báo chí, đặc biệt là các cơ quan báo chí của cơ quan, tổ chức hưởng ngân sách nhà nước nhằm nâng cao chất lượng báo chí và giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước.

Chủ nhiệm Đào Trọng Thi khuyến cáo, dự thảo Luật cũng cần quan tâm đến mô hình tập đoàn/tổ hợp truyền thông đa phương tiện hiện đang là xu hướng phát triển tất yếu của báo chí nước ta để có những quy định phù hợp. Ngoài ra, Ủy ban cho rằng dự thảo Luật cần bổ sung quy định các trường hợp cơ quan nhà nước được từ chối cung cấp thông tin cho báo chí.

PV