Một mạng xã hội mới vừa ra đời đã gây bão trên các mạng xã hội, không biết sức ảnh hưởng sẽ tới đâu nhưng rõ rang nó đang tạo ra một cuộc chiến với mạng xã hội lớn nhất thế giới Facebook sau hàng loạt rò rỉ của Facebook mới đây. 

Mấy hôm nay, dân mạng xôn xao trên Facebook rằng “dọn nhà sang Minds”, “di tản sang Minds”, “ai rành về Minds chỉ giùm cái?”. 

Có những thứ tưởng chừng là đế chế vĩnh cửu nhưng lại nhanh chóng sụp đổ hoặc bị soán ngôi như Yahoo hay Nokia chẳng hạn. Tại sao lại có chuyện đó? Đơn giản thôi: Ai mô tả được thế giới một cách gần gũi nhất, chân thực nhất, sinh động nhất và quan trọng là nêu cao được sự tự do - giá trị cao nhất của loài người - kẻ đó sẽ chiến thắng. 

Định nghĩa thế giới của Minds đơn giản và “phẳng” hơn Facebook. Thích ai đó thì chỉ cần Subcribe để xem, không cần phải câu nệ trong vấn đề bè bạn. Có thể Subcribe bao nhiêu cũng được, không giới hạn. 

Minds không phân ra nhiều cấp độ bạn bè như Follow, Friend và Best friend như Facebook. Minds cởi mở, lạ cũng như quen. Nhưng, vẫn có nút block “thần thánh” để khỏi thấy ai đó trên cõi đời này, tránh đi sự phiền hà không đáng có. 

Minds được anh em kỹ sư người Mỹ Bill và John Ottman sáng lập năm 2011, đến năm 2015, mạng xã hội này ra mắt công chúng. 

Những khác biệt lớn nhất của Minds mà nhiều người cho rằng nó sẽ là đối thủ tiềm tàng của Facebook trong tương lai là nó được xây dựng bằng công nghệ blockchain và người dùng có thể kiếm được tiền từ việc tham gia Minds. 

Công nghệ blockchain cho phép Minds chạy trên một mạng phi tập trung, phát triển dựa trên sự đóng góp của người dùng, các nội dung được tạo ra, các tương tác giữa người dùng với nhau... được lưu trên hệ thống mạng ngang hàng tự động của người dùng. Nghĩa là không ai có thể thao túng được Minds. Ưu việt thứ hai của Minds là “kiếm tiền”. 

Nếu như Facebook lấy thông tin của nội dung người dùng tạo ra để bán cho bên thứ ba lấy tiền, không chi trả đồng nào cho người dùng thì Minds trả tiền cho người dùng.

 Lượng like, chia sẻ, bình luận... với một nội dung người dùng tạo ra đều được quy đổi ra điểm thưởng. Điểm này tích lũy dần để người dùng có thể dùng để tự quảng bá nội dung của mình, tặng cho người khác hoặc quy đổi thành các đồng tiền điện tử tương tự như Bitcoin. 

Giao hiện và các tính năng hoạt động của Minds hiện vẫn đơn giản và thua xa Facebook. Nguồn ảnh minh hoạ internet 

Mạng xã hội Minds có các tính năng không khác so với Facebook, như đăng tin, hình ảnh, video, blog, chia sẻ, like, chat… có điều chưa đẹp và mượt mà như Facebook và vẫn còn "hoang vắng" vì mới có hơn 1 triệu người đăng dùng. 

Có một số tính năng hơi khác một chút, ví dụ trên Minds không cần gửi lời mời kết bạn, nếu thích ai có thể đăng ký theo dõi người đó, không muốn nữa thì nhấn nút bỏ theo dõi.

 Đặc tính trên khiến Minds được nhiều người ưa thích trong bối cảnh họ bắt đầu cảm thấy ngột ngạt với Facebook, mới đầu là một trò vui đang dần kiểm soát đời sống của họ. Bê bối Facebook với Cambridge Analytica gần đây cho người dùng thấy họ bị can thiệp, theo dõi và lợi dụng. Minds là mạng xã hội, cũng như Facebook hay Twitter. 

Lý do chuyển sang Minds theo một số người là sang Minds không bị kiểm duyệt, không bị báo cáo như Facebook, kiếm được tiền từ Minds… Gọi là “chuyển” chứ nhiều người vẫn dùng Facebook. Họ chỉ tải thêm ứng dụng Minds về điện thoại, hoặc vào trang Minds.com trên máy tính, đăng ký một tài khoản mới trên Minds. 

Chưa rõ độ thông dụng của Minds đến đâu, nhưng cứ đăng ký tài khoản trên đó trước đã, đăng ký sớm thì được tên tài khoản đẹp. Điều nhiều người lo ngại về Minds là tiêu chuẩn đạo đức khá lỏng lẻo của mạng xã hội này, không có điều khoản ngăn chặn người dùng đưa ra các “phát ngôn thù hận” (hate speech). 

Trong khi Facebook và các mạng xã hội thuộc dòng chủ lưu khác kiểm soát chặt chẽ điều này, sẵn sàng gỡ những nội dung và đóng cửa những tài khoản vi phạm. Bản thân mạng xã hội không có giá trị. Giá trị của nó nằm ở những đóng góp của cộng đồng.

 Khi có điều hay, sẽ có đông người kéo tới. Những người tạo ra những điều hay ấy thường sẽ có thù lao từ cộng đồng dù là ít hay nhiều. Tiêu chí này trên Minds có vẻ như mô tả một cách sát hơn với cuộc sống đời thực của con người. 

Mạng xã hội Minds được xây dựng trên thuật toán Blockchain và có sự chung tay của các lập trình viên cả thế giới và hoàn toàn mở. Hiện tại, chưa có ai hay tổ chức nào thao túng được nó. 

Cũng như đồng Bitcoin, tuy vô chính phủ, không xuất xứ, nhưng nhiều nơi vẫn phải công nhận sự tồn tại của nó như là một phần không thể thiếu được trên thế giới này. 

Nhiều người ủng hộ cho một đối thủ của Facebook, một nền tảng công nghệ mới được phát triển bởi cộng đồng là điều hoàn toàn nên làm. Nó sẽ tạo ra sự cạnh tranh giúp cho Facebook và các mạng xã hội khác buộc phải phát triển tốt hơn, bảo mật hơn và tiến tới hoàn toàn dựa trên nền tảng Blockchain - nền tảng của tương lai. 

Tới thời điểm này, Minds vẫn thua rất xa Facebook về nhiều mặt, từ sự thông minh, tính năng hiện đại, số người sử dụng và sự tương tác của Facebook với các trang web khác. 

Thậm chí, giao diện và sự tương tác trên Minds còn cho ta có cảm giác cũ kỹ như nhiều trang mạng xã hội cách đây 5 hay 10 năm. Trong khi những lo ngại về Facebook tiếp tục kiếm hàng tỉ đô la Mỹ thu nhập hàng quý từ chính người dùng, thì Minds và các mạng xã hội tương tự như vậy đang mang đến thứ Facebook không có: Cơ hội kiếm tiền cho chính những người dùng. 

Và đó sẽ là nền tảng cho một cuộc "di cư" mới trên không gian số?

Bảo Anh