Theo đánh giá của nhóm chuyên gia của Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), tăng trưởng kinh tế của Việt Nam ở mức 6,79% trong quý 1/2019, thấp hơn so với con số kỷ lục của năm 2018 (7,45%) nhưng vẫn cao hơn nhiều so với các năm trước đó.

Tăng trưởng của các khu vực nông, lâm, ngư nghiệp, công nghiệp, xây dựng và dịch vụ mặc dù thấp hơn so với cùng kỳ năm trước nhưng vẫn đang ở mức khá. FDI tiếp tục là khu vực đóng góp chính vào tăng trưởng thông qua xuất khẩu. Khu vực này xuất khẩu khoảng 41,46 tỷ USD trong quý .

Về tình hình các DN, trong khi số DN thành lập mới và số việc làm tạo mới không tăng nhiều so với quý 4/2018, số tạm ngừng hoạt động trong quý lại cao bất thường nhất là trong tháng 1/2019 với 23.082 DN, cao nhất trong 10 năm trở lại đây.

Về lạm phát, PGS.TS Phạm Thế Anh, đại diện nhóm nghiên cứu của VEPR cho hay, lạm phát bình quân quý 1/2019 tăng 2,63% chủ yếu do sự gia tăng của giá năng lượng.

“Trong bối cảnh giá hàng hóa thế giới lên xuống thất thường, cùng với việc áp kịch trần thuế bảo vệ môi trường lên xăng dầu từ 1/1/2019, Ngân hàng Nhà nước vẫn cần theo dõi rủi ro lạm phát trong thời gian tới để có những biện pháp ứng phó phù hợp”, PGS.TS Phạm Thế Anh khuyến nghị.

Cũng theo nghiên cứu của VEPR, thanh khoản hệ thống tiền tệ trước Tết Nguyên đán 2019 có phần eo hẹp do nhu cầu thanh toán tăng cao. Lãi suất liên ngân hàng vì thế tăng rất mạnh, trước khi giảm dần sau Tết Nguyên đán nhưng vẫn đang ở mức cao hơn so với cùng kỳ năm trước. Tính đến ngày 20/03, tổng phương tiện thanh toán tăng 2,54%, tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 1,9%.

Theo báo cáo của VEPR, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung cũng hứa hẹn những cơ hội tích cực nếu như Việt Nam có thể nắm bắt. Về tác động lâu dài khi chuỗi cung ứng sản xuất dịch chuyển từ Trung Quốc tới các nước láng giềng, Việt Nam cần cải thiện môi trường thể chế, kinh doanh và chất lượng lao động để đón đầu cơ hội này.

Thách thức cho Việt Nam cũng không nhỏ khi cơ sở hạ tầng chưa sẵn sàng tiếp nhận làn sóng chuy dịch sản xuất, cũng như bất lợi khi không có lợi thế quy mô như Trung Quốc hay Ấn Độ.

Tuy nhiên, trước chiến tranh thương mại Mỹ - Trung và chủ nghĩa bảo hộ, rủi ro của kinh tế Trung Quốc, tương lai không rõ ràng của tiến trình Brexit và mâu thuẫn trong nội bộ khu vực EU, sự thất thường của Donald Trump, v.v, các chuyên gia của VEPR cho rằng sẽ khiến tương lai của nền kinh tế Việt Nam trong năm 2019 trở nên bất định hơn do có thể chịu ảnh hưởng bởi các cú sốc từ thị trường thế giới.

Bên cạnh đó, tỷ lệ lạm phát bình quân quý 1 đang ở mức vừa phải (2,63%), tuy nhiên đang có xu hướng gia tăng gần đây. Tác động của việc tăng giá điện và xăng dầu vừa qua đến CPI có thể kéo dài tới 2 - 6 tháng.

Trong bối cảnh đó, VEPR dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong quý 2 sẽ là 6,32%, quý 3 là 6,94% và quý 4 là 7,16%. GDP bình quân cả năm 2019 sẽ là 6,8%.

Lạm phát của năm 2019 trong quý 2 sẽ là 2,78%, quý 3 là 3,26%, quý 4 dự kiến sẽ là 4,2%. Với các con số dự kiến này, lạm phát cả năm theo dự báo sẽ vào khoảng 3,2%.

Nhật Phương