Với nỗ lực của các cấp, các ngành trong công tác phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, từ năm 2021 đến nay trên địa bàn tỉnh Lào Cai không xảy ra trường hợp hôn nhân cận huyết thống. Theo Báo cáo của Ban Dân tộc HĐND tỉnh, qua giám sát cho thấy tình trạng tảo hôn ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh những năm gần đây có xu hướng giảm (năm 2021 có 201 người, năm 2022 có 165 người, 6 tháng đầu năm 2023 có 58 người) nhưng chưa bền vững; tảo hôn vẫn còn xảy ra ở các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh.

Theo đánh giá của các ngành chức năng tại Lào Cai, tới nay, ngay cả 4 huyện còn khó khăn của tỉnh là Bắc Hà, Si Ma Cai, Mường Khương, Bát Xát, tình trạng hôn nhân cận huyết thống đã được ngăn chặn.

Năm 2023, Lào Cai đặt mục tiêu không còn hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số; giảm 30% số người dân tộc thiểu số tảo hôn; giảm 30% phụ nữ dân tộc thiểu số dưới 18 tuổi sinh con lần đầu so với năm 2022.

Thực hiện mục tiêu trên, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục tăng cường hơn nữa việc triển khai có hiệu quả công tác phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; tiếp tục duy trì, xây dựng các mô hình điểm can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn và giảm số phụ nữ dân tộc thiểu số dưới 18 tuổi sinh con. Bên cạnh đó, tỉnh tăng cường đổi mới các hoạt động tại mô hình để thu hút nhân dân tham gia, nhất là phụ nữ, các thanh, thiếu niên và cha mẹ có con là thanh, thiếu niên. Tỉnh cũng duy trì thực hiện 17 mô hình điểm can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống gắn với thực hiện “Dân vận khéo về cải tạo tập quán lạc hậu”.

UBND tỉnh yêu cầu Sở Y tế chỉ đạo các Trung tâm Y tế phối hợp với các địa phương phân tích rõ số liệu phụ nữ dân tộc thiểu số sinh con dưới 18 tuổi lần đầu và các lần tiếp theo để đánh giá chính xác số liệu tảo hôn. Sở Tư pháp chỉ đạo các Phòng Tư pháp phối hợp với các phòng, ban của huyện, thị xã, thành phố rà soát số liệu trẻ em chưa được đăng ký khai sinh và làm thủ tục khai sinh cho các cháu. Tỉnh Đoàn, Sở Giáo dục và Đào tạo tăng cường kiểm tra, nắm bắt tình hình thanh thiếu niên, đặc biệt là học sinh để có các biện pháp tuyên truyền thực hiện phòng, chống tảo hôn; nâng cao nhận thức cho đồng bào dân tộc thiểu số về thực hiện hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, xóa bỏ hủ tục lạc hậu, nâng cao chất lượng dân số...

Đặc biệt, UBND tỉnh yêu cầu các thành viên Ban Chỉ đạo Phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống chủ động thực hiện nghiêm túc công tác can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn, giảm số lượng phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn; nâng cao trách nhiệm, phối hợp của cơ quan, đơn vị với các địa phương trong công tác tuyên truyền, vận động, xử lý vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; tăng cường kiểm tra kết quả thực hiện công tác phòng, chống tảo hôn, phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con tại các địa phương.

Các địa phương xây dựng kế hoạch công tác phòng, chống tảo hôn; tăng cường rà soát, nắm bắt tình hình thanh, thiếu niên để tuyên truyền; kịp thời phát hiện các trường hợp có ý định tảo hôn để tuyên truyền, vận động, can thiệp. Đồng thời xử lý nghiêm đối với các tổ chức, người đứng đầu các tổ chức không thực hiện nghiêm túc công tác can thiệp làm giảm tảo hôn, giảm số phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con; báo cáo không đầy đủ, không trung thực tình hình trên địa bàn.

PV