Nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa đã phải chắt chiu từng bài xẩm được sáng tác gần đây để tập hợp lại, rồi thu âm thành album riêng. Album xẩm của Mai Tuyết Hoa gồm 8 bài, đều là những điệu xẩm quen thuộc như: xẩm thập ân, xẩm chợ, chênh bóng, xẩm tàu điện… Bên cạnh những bài xẩm cổ từng được nghệ nhân Hà Thị Cầu biểu diễn như “Ngãi mẹ sinh thành”, album còn có những bài xẩm được sáng tác mới gần đây như: “Chồng say”, “Anh đừng yêu em”, “Quê choa”, “Bốn mùa hoa Hà Nội”…

Nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa chia sẻ, khi thực hiện album này, chị không kỳ vọng sản phẩm sẽ được số đông đón nhận. Nhưng nữ nghệ sĩ hy vọng, sản phẩm này sẽ là cầu nối để tạo cảm hứng cho những người thật sự quan tâm đến âm nhạc dân tộc.

Dù gặp khó khăn trong quá trình thực hiện album này, nhưng với nghệ sĩ theo đuổi âm nhạc dân tộc, đây là cách để lưu giữ những nét đẹp của âm nhạc truyền thống, truyền cảm hứng cho thế hệ sau.

Mai Tuyết Hoa tâm sự, nghệ thuật xẩm nói riêng và nhiều loại hình nghệ thuật dân tộc khác gặp không ít khó khăn vì thiếu tác phẩm mới. Nhiều nghệ nhân cao tuổi không còn, nên việc lưu giữ, truyền dạy những “kho báu” của nghệ thuật dân tộc bị gián đoạn. Để nối tiếp con đường của những bậc tiền bối, đòi hỏi người nghệ sĩ không chỉ dành tình yêu mà còn phải vững tin vào việc gìn giữ nghệ thuật dân tộc.

Được biết, từ năm 2009, nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa cùng một số nghệ sĩ khác là Nguyễn Quang Long, Khương Cường thành lập nhóm Xẩm Hà thành. Nhóm vẫn có những buổi diễn thường xuyên tại tượng đài Vua Lê (khu vực phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm) vào cuối tuần. Chiếu xẩm của nhóm Xẩm Hà thành trở thành địa chỉ văn hóa được nhiều du khách nước ngoài ghé chơi. Đã có không ít khán giả sau khi nghe các nghệ sĩ biểu diễn bày tỏ mong muốn được học xẩm, trong đó có cả khán giả người nước ngoài…

Hiện nay nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa và nhóm Xẩm Hà thành đã mở những lớp truyền dạy hát xẩm cho những người trẻ. Mai Tuyết Hoa cũng có những chuyến lưu diễn ở nước ngoài theo lời mời của một số trường đại học. Chị đã giới thiệu nghệ thuật xẩm tới sinh viên nước ngoài. Nghệ thuật xẩm Việt Nam vì thế đã tạo được đời sống riêng, tiếp cận được nhiều đối tượng công chúng, góp phần vào việc gìn giữ nghệ thuật dân tộc Việt Nam, với hy vọng tiếp tục quảng bá rộng rãi hơn nữa nghệ thuật dân gian độc đáo này với bạn bè trong và ngoài nước.

Mai Tuyết Hoa học cây đàn nhị từ năm tám tuổi và được đào tạo bài bản tại hai trường nghệ thuật lớn - uy tín của đất nước là Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội (1984 - 1995) và Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam 1994 - 1998). Chị đến với hát xẩm kể từ khi chị là cán bộ nghiên cứu tại Viện Âm nhạc Việt Nam năm 1996.

Bên cạnh học các nghệ nhân qua băng thu âm, Mai Tuyết Hoa dành nhiều thời gian về Ninh Bình học hát xẩm với nghệ nhân Hà Thị Cầu. Chị từng được GS, TS Trần Văn Khê trao tặng một suất học bổng nhằm ghi nhận tài năng và khuyến khích chị gắn bó với việc gìn giữ phát huy hát xẩm trong tương lai...

P.V