Theo thông tin từ Tổng cục Hải quan, hồ sơ xây dựng dự thảo “Nghị định quy định cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra chất lượng và kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu” đã được gửi tới Bộ Tư pháp thẩm định.

Trong khi chờ ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp, Tổng cục Hải quan tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành lĩnh vực, các Hiệp hội, doanh nghiệp, ngành hàng để tiếp tục rà soát, hoàn thiện trước khi trình Chính phủ ban hành. 

Đại diện Tổng cục Hải quan cho hay, Nghị định sẽ được hoàn thiện để trình Chính phủ ban hành ngay trong quý II/2021. Nghị định sẽ gỡ khó cho cả 2 lĩnh vực kiểm tra chất lượng và an toàn thực phẩm.

Cụ thể, công tác kiểm tra nhà nước về chất lượng, kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu đã được cải thiện liên tục thời gian qua và được cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận. Tuy nhiên, vì các thủ tục còn chồng chéo, một mặt hàng có nhiều bộ, ngành kiểm tra; thủ tục rườm rà, phức tạp đã gây ra không ít khó khăn, tốn kém chi phí, giảm hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp.

Do đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 99/NQ-CP và số 02/NQ-CP cùng Quyết định số 38/QĐ-TTg giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng, trình Chính phủ ban hành nghị định. Đến nay, chỉ trong vài tháng triển khai, Tổng cục Hải quan đã cơ bản hoàn thành dự thảo với nhiều nội dung đặc biệt quan trọng liên quan thiết yếu tới hoạt động nhập khẩu của doanh nghiệp.

Nghị định mới sẽ cải cách toàn diện các quy định về hoạt động kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu theo hướng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng quản lý rủi ro, đơn giản hóa, tự động hóa quy trình, thủ tục kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu.

Cùng với đó, các đầu mối tiếp xúc giữa doanh nghiệp với các cơ quan, tổ chức cũng sẽ được giảm tải. Doanh nghiệp chỉ cần đăng ký kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm trên Cổng Thông tin một cửa quốc gia, các cơ quan chức năng và tổ chức chứng nhận sự phù hợp kiểm tra thông báo trên Cổng này.

Nếu kết quả đạt yêu cầu, hàng hóa sẽ được thông quan. Sau đó, các cơ quan nhà nước thực hiện thanh tra việc chấp hành pháp luật của các đối tượng tham gia vào quá trình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm.

Tương tự, với kiểm tra chất lượng, việc cải cách như tại dự thảo Nghị định giúp doanh nghiệp cắt giảm thủ tục kiểm tra hàng hóa thông qua việc áp dụng thêm phương thức kiểm tra xác suất đối với phương tiện hoặc chỉ phải kiểm tra chặt lần đầu đối với linh kiện, phụ tùng (thay vì kiểm tra chặt 100% như trước đây. Qua đó, chi phí, thời gian đi lại, thời gian thông quan hàng hóa của doanh nghiệp cũng sẽ được cắt giảm.

7 nội dung cải cách đã được cụ thể hóa tại dự thảo Nghị định bao gồm:

1. Giao cơ quan hải quan là đầu mối trong kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu;

2. Áp dụng đồng bộ 3 phương thức kiểm tra chặt, thông thường, giảm cho cả lĩnh vực kiểm tra chất lượng và kiểm tra an toàn thực phẩm nhằm cắt giảm số lô hàng nhập khẩu phải kiểm tra;

3. Đơn giản hóa thủ tục kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu; đơn giản hóa hồ sơ kiểm tra thông quan tích hợp hồ sơ đăng ký kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm với hồ sơ kiểm tra hải quan;

4. Thực hiện kiểm tra theo mặt hàng để cắt giảm số lượng các lô hàng phải kiểm tra;

5. Áp dụng đầy đủ, thực chất nguyên tắc quản lý rủi ro trong kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu để bảo đảm vai trò quản lý nhà nước và nâng cao tính tuân thủ của doanh nghiệp;

6. Bổ sung đối tượng được miễn kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm;

7. Ứng dụng tối đa hệ thống công nghệ thông tin để triển khai mô hình mới, kết nối, chia sẻ thông tin giữa các cơ quan kiểm tra, tổ chức nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu.