Khi hỏi một doanh nhân giàu có: "Tại sao anh chi tiêu kỹ quá, còn con trai anh lại tiêu xài rất hoang phí?", câu trả lời "bởi vì cha tôi nghèo hơn cha nó” của doanh nhân này cho thấy những ai bỏ công sức ra kiếm tiền thường biết trân trọng đồng tiền, còn những đồng tiền dễ dàng có được, không phải là kết quả của công sức lao động sẽ rất dễ bị tiêu xài hoang phí. Với những người làm ăn chân chính thì tiền chính là biểu hiện của công sức lao động. Phí phạm tiền bạc cũng là phí phạm công sức lao động. Ở một số nước phát triển, các bậc phụ huynh thường dạy con cái phải biết quý trọng đồng tiền kiếm được bằng sức lao động của mình và trả công sòng phẳng cho con khi "thuê” chúng làm những công việc vừa với sức vóc và lứa tuổi. 

Vì thế, ngay từ nhỏ, con họ đã rất trân trọng những đồng tiền tự mình kiếm được, biết cách tích cóp và làm chúng sinh sôi nảy nở để có số vốn của riêng mình. Nhật Bản thuộc Top các quốc gia có nền kinh tế phát triển với mức sống cao nhưng người Nhật có nguyên tắc riêng và ý thức tôn trọng những đồng tiền lẻ rất cao. Nhật Bản đang lưu hành cả tiền giấy và tiền xu. Người Nhật luôn có thói quen tích trữ tiền xu vào một túi riêng để sử dụng khi mua những sản phẩm có giá trị nhỏ hay lúc đi siêu thị. Nhân viên thu ngân luôn trả lại chính xác số tiền lẻ thừa của khách và không quên nụ cười và một lời cảm ơn. 

Ảnh minh hoạ 

Trẻ em Nhật Bản được dạy cách tính toán và vào vai nhân viên thu ngân hay kế toán ngân hàng để làm quen với các mệnh giá tiền và hiểu rõ giá trị của chúng. Nhật Bản là đất nước của ứng dụng công nghệ trong đời sống từ chiếc máy đổi tiền xu thành chẵn cho đến móc khóa thông minh để tiện cho việc tích trữ tiền lẻ. Những người khởi nghiệp cũng cần hiểu rõ nguyên lý này, bởi quá trình khởi nghiệp luôn bắt đầu từ những việc nhỏ, kiểm soát chi tiêu để tăng phần tiết kiệm, tích lũy để có số vốn lớn nhằm sẵn sàng thực hiện những ý tưởng làm ăn sau này. Sau khi thành lập công ty với rất nhiều hạng mục phải chi tiêu, điều quan trọng nhất là phải biết tiết kiệm từ những hạng mục nhỏ để tránh hoang phí, mất kiểm soát về dòng tiền là những kỹ năng cơ bản. 

Mỗi người khởi nghiệp cần thấm nhuần bài học này để biết quý trọng những đồng tiền dù ít ỏi mà họ có được. Cũng chính việc tích lũy những đồng tiền lẻ đó là thái độ tận tụy, nỗ lực từ những việc đơn giản đến việc phức tạp để lớn lên, để “tích tiểu thành đại”. Đây là bài học mà những người khởi nghiệp không nên bỏ qua. Bởi khởi nghiệp là bắt đầu một sự nghiệp, sẽ bước đi những bước rất nhỏ, kiểm soát tốt chi tiêu sẽ giúp người khởi nghiệp có được nhiều “của để dành” hơn, có nhiều vốn tích lũy hơn để thực hiện các kế hoạch kinh doanh. Sau khi thành lập công ty với rất nhiều hạng mục phải chi tiêu, điều quan trọng nhất là phải biết tiết kiệm từ những hạng mục nhỏ để tránh hoang phí. 

Ví dụ, như thay vì tốn thêm 5-10 triệu tiền thuê một mặt bằng nhỏ làm văn phòng và trả lương cho nhân viên hành chính kế toán tầm 5-7 triệu nữa thì có thể chuyển sang sử dụng dịch vụ cho thuê văn phòng làm việc từ xa, sử dụng dịch vụ kế toán… để tiết kiệm đến 89% chi phí. Bên cạnh đó, hiện tại nhiều nơi bán hàng sử dụng thủ thuật đánh lừa cảm giác của khách hàng thông qua định giá bán sản phẩm, chẳng hạn như 199 ngàn đồng sẽ tạo cảm giác rẻ hơn 200 ngàn đồng. Khi mua món hàng đó, người tiêu dùng chắc chắn sẽ đưa 200 ngàn và người bán thối lại bằng kẹo để chiếm dụng 1 ngàn đồng. 

Khách hàng không quan tâm nhưng cuối ngày, tổng kết doanh số thì số tiền lẻ đó gom lại sẽ thành số tiền lớn. Nếu siêu thị cứ tích từng 1.000 đồng lại, nếu một cửa hàng, một ngày có 100 lượt khách thì số tiền thu về là không hề vô nghĩa. Bắt đầu tiết kiệm từ những đồng tiền lẻ, bắt đầu tận tụy với những công việc đơn giản, đó là cách mà các nhà khởi nghiệp dần đi đến thành công lớn sau này. Đó là quá trình phải năng nhặt, tích lũy tất cả từng đồng tiền lẻ từ lúc chưa có gì đến lúc thành “một cái gì đó”. Chính vì vậy mà những người từ “tay trắng làm nên” họ rất có ý thức trong việc sử dụng tiền của mình, họ sẽ luôn cân bằng giữa “cần” và “muốn”. 

Quá trình tích cóp từng đồng tiền lẻ thành số tiền lớn cũng là quá trình tích lũy kinh nghiệm làm việc từ đơn giản đến phức tạp. Đây chính là bài học đầu đời về khởi nghiệp./.

Cẩm Tú