(CLO) Tôi không có nhiều kỷ niệm với nhà báo Trần Đại Quyết. Nhưng những gì anh để lại trong tôi thì còn mãi. Sự ra đi đột ngột của anh khiến tôi không đọc nổi mấy dòng tin buồn trên facebook…

Tôi ngước lên giá sách nhà mình tìm cuốn Dặm đường đất khách anh tặng tôi một lần anh ra Hà Nội tại tòa soạn tạp chí Người làm báo ở phố Kim Đồng. Đây là tập hợp những bài báo anh nhiều kỳ viết về nước ngoài từ năm 1995 đến 2007, do Báo Nam Định xuất bản năm 2007. Vẫn còn đây con dấu hình chữ nhật “KÍNH BIẾU” của anh; Vẫn còn đây lời đề tặng trân trọng, thân gần, dưới là chữ ký của anh như cánh chim đang sải vào trời. Ngày tặng tôi anh ghi” “7/3/2008”. Vậy mà, nhà báo, người bạn nghề của tôi không còn nữa! Từ giờ phút này, anh yên nghỉ giấc nghìn thu, phiêu diêu với những con chữ nơi vô định…

Trần Đại Quyết là một nhà báo có phong cách làm việc chuyên nghiệp. Một lần, tôi gọi điện cho anh hẹn về Nam Định phỏng vấn. Khi đó anh là Chủ tịch Hội nhà báo tỉnh, Tổng biên tập báo Nam Định. Tôi có mong muốn làm một cuộc trao đổi thẳng thắn về đời sống báo chí trong tỉnh, và về hoạt động hội. Trước đó tôi dường như chưa từng gặp anh. Nhưng anh cởi mở, đồng ý ngay và mời tôi về thành phố Nam Định.

Vài ngày sau, gặp anh tại tòa soạn báo đồng thời cũng là trụ sở Hội nhà báo tỉnh. Tôi thật bất ngờ về căn phòng làm việc của anh. Nó rộng “mênh mông”, sách báo nhiều vô kể, chồng cao chồng thấp, nhưng được sắp xếp ngăn nắp, bốn phía là sách báo như thể một thư viện.

Tôi đảo mắt và thoáng nghĩ: Ông này đọc nhiều đây. Hình ảnh phòng làm việc của anh gợi về một một nhà báo có cái đầu uyên bác, sức đọc, sức làm việc không nhiều người bì kịp. Sau này đọc tập Dặm đường đất khách của Trần Đại quyết tôi thấy cảm giác ban đầu của mình là chính xác. Cuốn sách đã làm giàu hiểu biết ít ỏi của tôi về đất nước Trung Hoa từ thời cổ đại đến nay và các nước anh đến. Nhất là những con số nói về lịch sử cổ đại Trung Hoa, những đoạn miêu tả sinh động một địa danh lịch sử đây hàng nghìn năm. Các bài viết về Trung Quốc hiện đại của anh, cũng vây, tỏ rằng anh đã đến đất nước này nhiều lần, thu thập tư liệu tỉ mỉ, mới có những trang viết sâu sắc, cảm xúc như vậy. Ấn tượng chung là sự uyên bác, uyên thâm. Thật không quá chút nào khi nói rằng: Trần Đại Quyết là một “ Nhà Trung Quốc học”.

Cuộc phỏng vấn lần đó thành công. Tôi đã ghi lại trả lời của nhà báo Trần Đại Quyết trả lời những câu hỏi có tính tranh luận của tôi về những mặt được và chưa được của báo chí trong tỉnh và Hội Nhà báo Nam Định, Hội Nhà báo Việt Nam.

Lần nào tôi có thơ đăng tập san Người làm báo Nam Định, nhà báo Trần Đại Quyết cũng rất chu đáo gửi nhuận bút, tạp chí cho tôi. Anh không gửi qua bưu điện mà tiện lên Hà Nội, vào tòa soạn Kim Đồng đưa tôi. Tôi cảm động về cái cách anh trân trọng công tác viên của anh, ít thấy ở thời buổi bây giờ.

Có một kỷ niệm với anh, mỗi lần nghĩ đến, tôi lại băn khoăn, ân hận. Năm đó, trên một vài tờ báo đưa tin,bài liên quan đến tổ chức cách mạng “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” không chuẩn. Anh phản ứng dữ lắm, gửi tài liệu lên cho tôi chứng minh các tờ báo kia sai.Anh muốn tạp chí Người làm báo đăng ý kiến phản bác của anh, để tên gọi của tổ chức cách mạng được viết chuẩn xác. Nhưng tôi đã không giúp được anh lên tiếng! Nhà báo Trần Đại Quyết là thế: Trí tuệ, thẳng thắn, tâm huyết đến cùng với những gì mình ký thác trên mặt giấy hay nơi diễn đàn, nhất là về báo chí, mà tôi không thể kể hết ra đây.

Tôi lật giở trang đầu Dặm đường đất khách, đọc giới thiệu tóm tắt lý lịch nghề nghiệp của nhà báo Trần Đại Quyết: “Làm báo từ năm 1975, tại các cơ quan: Đài Truyền hình Việt Nam, Báo Hà Nam Ninh, Báo Nam Hà, Báo Nam Định; Tham gia công tác quản lý: Phó Tổng biên tập Báo Nam Hà (1992-1994), từ năm 1995 đến nay, Tổng biên tập Báo Nam Hà (1995-1997); Tổng biên tập Báo Nam Định; Phó chủ tịch Hội nhà báo tỉnh Nam Hà (1994-1996), từ năm 1997 đến nay, Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh Nam Định; Giải thưởng báo chí: Giải B xã luận Hội thi báo Xuân toàn quốc 1998, 2002; Đã tham gia các khóa tu nghiệp báo chí tại Học viện báo chí FOJO (Thụy Điển), Đại học Trung Sơn ( Trung Quốc), Đại học báo chí Lille (CH Pháp)”. Tôi đọc xong, nghĩ rằng: Đây là những chặng đường nghề nghiệp của một tài năng báo chí thực thụ.

Anh em ở Văn phòng Hội Nhà báo Việt Nam nói với tôi rằng: Chỉ mới đây thôi, nhà báo Trần Đại Quyết còn tham gia chấm vòng Sơ khảo Giải báo chí quốc gia năm 2015.Vậy mà giờ anh đã ra đi mãi mãi! Sự nghiệp dang dở, nhưng anh đã làm xong những việc cần làm của đời mình…

Nguyễn Minh Nguyên