Theo các chuyên gia từ Tổ Ngữ văn, Hệ thống giáo dục HOCMAI, cấu trúc đề thi của năm nay tương tự như năm 2022-2023, gồm có 03 câu và (theo trục chủ đề và đọc hiểu 2 văn bản).

Chủ đề “Để những nghĩ suy cất lên thành lời” của đề khá hay, độ phân hóa của đề thi rất tốt; do vậy, dự kiến kiến phổ điểm trung bình dao động từ 6.0 - 7.0 điểm.

Ở phần câu 1 (đọc hiểu), ngữ liệu được lựa chọn khá tốt; các câu hỏi khai thác ngữ liệu kiểm tra được cả kĩ năng đọc hiểu và kiến thức Tiếng Việt của thí sinh. Câu hỏi số 4 (ý d) của phần này rất hay, thí sinh sẽ cần tư duy về cuộc sống, quan điểm của bản thân và đưa ra cách trình bày hợp lý.

Tuy nhiên, câu hỏi số 3 (ý c) là một câu hỏi vận dụng, đòi hỏi thí sinh rút ra bài học, thông điệp từ nội dung văn bản nên sẽ cần chú ý về thời gian làm bài và cân đối với các nội dung sau.

Trong câu nghị luận xã hội, vấn đề đưa ra khá hay, đặt ra cho thí sinh sự suy nghĩ về tình yêu cuộc sống và sự lan tỏa những giá trị tích cực.

Đối với yêu cầu này, thí sinh cần đưa ra những lý giải phù hợp, dẫn chứng rõ ràng để nêu bật quan điểm về việc tạo ra, lan tỏa những điều tốt đẹp, có ý nghĩa trong cuộc sống; việc vận dụng các thao tác lập luận tốt, kết hợp với các dẫn chứng phù hợp sẽ là điểm nhấn cho bài làm của thí sinh.

So với yêu cầu của năm trước khi chỉ ra mối quan hệ giữa thời gian và sự trưởng thành thì ở câu hỏi này, thí sinh có thể đạt được khoảng từ 2,0 – 2,25 điểm dễ dàng.

Trong khi đó, câu nghị luận văn học, các chuyên gia cho rằng vẫn theo thông lê, đề thi đưa ra 2 sự lựa chọn cho thí sinh. Lựa chọn một khổ thơ hoặc đoạn thơ bất kì để làm rõ tình yêu nước của con người Việt Nam, thí sinh có thể chọn một khổ thơ trong bài thơ về “Tiểu đội xe không kính”  hoặc “Mùa xuân nho nhỏ” đã được học trong chương trình Ngữ văn 9 và tiến hành phân tích.

Câu hỏi này không khó, thí sinh có thể lúng túng khi lựa chọn văn bản nhưng phần làm bài sẽ không gặp trở ngại lớn vì đây là 2 tác phẩm khá quen thuộc trong chương trình phổ thông.

Các chuyên gia cũng cho rằng, yêu cầu đề không mới, nếu không muốn nói là rất quen thuộc với thí sinh. Tuy vậy, cách đặt vấn đề của đề thi có khả năng gây nhiễu thông tin cho thí sinh.

Với yêu cầu viết bài văn nghị luận trình bày những suy nghĩ của bạn về tình cảm gia đình trong tác phẩm hoặc đoạn trích, thí sinh có thể lựa chọn văn bản trong SGK hoặc ngữ liệu ngoài đều được; nhưng chia sẻ về “cách đọc” sẽ gây khó cho một số thí sinh khi viết vì khó để hệ thống, sắp xếp những suy nghĩ cá nhân trong thời gian ngắn. Những thí sinh thích lối tư duy mở sẽ cảm thấy hứng thú với cách đặt vấn đề này.